outplacement w praktyce: jak wdrożyć program outplacementowy w organizacji?

Outplacement obejmuje wszystkie działania, których celem jest wsparcie pracowników w ponownym wejściu na rynek pracy w sytuacji zwolnienia. Chociaż samo pojęcie outplacementu nie jest bezpośrednio określone w polskim porządku prawnym, rodzimi przedsiębiorcy mają coraz większą świadomość, jak duże znaczenie ma ta forma pomocy w działaniach employer brandingowych – zwłaszcza w obliczu trudnych dla firmy sytuacji. Właśnie dlatego outplacement w ostatnich latach znacznie częściej niż dotychczas staje się elementem długofalowych strategii HR-owych. Zamiast czekać na to, co przyniesie przyszłość, pracodawcy włączają program outplacementowy do firmowej oferty benefitów, wybierają odpowiednich dostawców i zabezpieczają budżet na tego rodzaju działania. Czego potrzeba, by przeprowadzić outplacement w firmie? Od czego i kiedy zacząć, by program jak najlepiej uwzględniał potrzeby i oczekiwania pracowników? Zapraszam do lektury artykułu.

pierwsze kroki

Wybór rodzaju outplacementu to wstęp do kolejnych decyzji, które powinno podjąć przedsiębiorstwo przed wdrożeniem działań wspierających pracowników w sytuacji zwolnień. Co należy robić dalej? Firma, która chce wdrożyć program outplacementowy, powinna przede wszystkim wskazać cel, dla którego chce objąć swoich pracowników outplacementem. Kolejnym równie ważnym elementem przygotowań jest określenie budżetu, które organizacja może przeznaczyć na outplacement. To od niego w dużej mierze zależy termin rozpoczęcia programu oraz jego formuła i zakres. Bardzo istotne jest również nakreślenie ram czasowych projektu.

Gdy znany jest już cel, budżet i orientacyjny czas trwania programu, można przystąpić do jego realizacji. Na tym etapie rekomendujemy znalezienie zaufanego partnera biznesowego z doświadczeniem w projektowaniu i wdrażaniu programów outplacementowych. To właśnie on ustali zakres i sposób wsparcia pracowników, ustali harmonogram działań, przygotuje komunikację dotyczącą outplacementu oraz zrealizuje projekt i będzie na bieżąco monitorował jego efekty.

ile to kosztuje? 

Jedno z najważniejszych pytań, na które warto znać odpowiedź przed podjęciem decyzji o wdrożeniu outplacementu, brzmi: „Ile to właściwie kosztuje?”. Koszty programu outplacementowego zależą od wielu czynników. Takich jak między innymi liczba uczestników, zakres programu, liczba planowanych spotkań z coachem kariery oraz czas trwania outplacementu w organizacji. Ważną składową ostatecznego kosztu jest również liczba i rodzaj dodatkowych narzędzi, z których skorzysta firma w czasie trwania projektu.

W przypadku outplacementu indywidualnego firma najczęściej musi liczyć się z wydatkiem rzędu kilku-kilkunastu tysięcy złotych. Z kolei koszty outplacementu grupowego są silnie uzależnione od wolumenu zwolnień. To sprawia, że bardzo trudno jest podać konkretny zakres kosztów tego procesu. Każdy przypadek warto skonsultować z partnerem biznesowym, który przedstawi zakładany kosztorys projektu na podstawie składowych i wielkości programu.

kiedy wybrać outplacement indywidualny, a kiedy grupowy? 

Outplacement przyjmuje zazwyczaj jedną z dwóch postaci: indywidualną lub grupową. Wybór rodzaju outplacementu zależy od tego, jaki sposób na przeprowadzenie zwolnień w organizacji wybierze pracodawca – a więc czy będą to zwolnienia o charakterze indywidualnym, czy grupowym. Kadra zarządzająca, która staje przed wyborem odpowiedniej formuły outplacementu, w pierwszej kolejności powinna więc wziąć pod uwagę sytuację, w której znajduje się organizacja.

Outplacement indywidualny jest zazwyczaj wykorzystywany wtedy, kiedy likwiduje się pojedyncze stanowiska lub restrukturyzuje określone obszary działalności firmy. Ten rodzaj outplacementu zdecydowanie częściej dotyczy stanowisk administracyjnych niż produkcyjnych. Czas trwania takiego projektu zamyka się zazwyczaj w 3-12 miesiącach i zależy od poziomu oraz rodzaju stanowiska. Outplacement indywidualny jest programem dopasowanym do potrzeb uczestnika, a podczas trwania projektu następują samodzielne spotkania pracownika z doradcą zawodowym lub coachem kariery. Zadaniem doradcy jest zidentyfikowanie mocnych stron uczestnika, pomoc w budowaniu profesjonalnej marki osobistej oraz opracowanie strategii poszukiwania zatrudnienia. Pracownik w toku takich spotkań może liczyć także m.in. na pomoc w przygotowaniu dokumentów aplikacyjnych oraz w wyszukiwaniu dopasowanych do jego kompetencji ofert pracy.

Outplacement grupowy to z kolei projekt, który wdraża się w sytuacji zwolnień większej liczby osób. Firmy wybierają go najczęściej wtedy, gdy stoją przed koniecznością likwidacji, przeniesienia do innej lokalizacji bądź restrukturyzacji określonych obszarów – np. związanych z produkcją czy dostawami. Ten rodzaj outplacementu zwykle obejmuje działania doraźne, wspierające poszukiwania nowego zatrudnienia. Trwa zwykle 4-20 tygodni, w zależności od liczby osób, których dotyczy. Jego uczestnicy mogą liczyć m.in. na spotkania grupowe z doradcą zawodowym w formie szkoleń lub webinarów online, podczas których otrzymują merytoryczną wiedzę na temat rynku pracy czy sposobów, w jakie mogą rozpocząć poszukiwania nowego zatrudnienia. Spotkaniom grupowym powinny towarzyszyć indywidualne konsultacje z doradcą lub coachem kariery.

od personal brandingu po bezpieczeństwo, czyli cenne korzyści z outplacementu

Choć realizacja programu outplacementowego w firmie wiąże się z kilkuetapowymi przygotowaniami, organizacje, które wdrożyły tego typu projekty w swoich strukturach, są zazwyczaj usatysfakcjonowane z dokonanego wyboru. Głównym powodem, dla którego firmy doceniają outplacement, są liczne korzyści, z którymi wiąże się prowadzenie takich działań w obliczu trudnej dla przedsiębiorstwa sytuacji.

Przede wszystkim warto tu zwrócić uwagę na korzyści związane z budową marki i wiarygodności rynkowej organizacji. Dobrze wdrożony i zrealizowany outplacement pomaga m.in. zadbać o employer branding pracodawcy oraz w odpowiedni sposób przedstawić otoczeniu rynkowemu zmiany, przez które przechodzi firma.

Dzięki outplacementowi organizacja może również łatwiej troszczyć o poczucie bezpieczeństwa i komfort psychiczny swoich pracowników – zarówno osób, które odchodzą z organizacji, jak i tych, które pozostają w jej strukturach. W ten sposób jest w stanie okazać im cenne wsparcie, tak ważne zwłaszcza w obliczu trudnych i dużych zmian.

W sytuacji, w której program outplacementowy jest realizowany z doświadczonym partnerem biznesowym, można być pewnym jeszcze jednej korzyści. Dzięki takiej formie prowadzenia projektu firma ma szansę minimalizować ryzyko i liczbę błędów w procesie zwolnień. Specjaliści w zakresie outplacementu znają bowiem dobre praktyki i narzędzia, które pomagają przeprowadzić outplacement i procedury zwolnień w sposób profesjonalny, ustrukturyzowany oraz zgodny z aktualnym porządkiem prawnym.

podsumowanie

Najważniejszymi składnikami przepisu na udany start programu outplacementowego są: jasno określony cel, czas i budżet outplacementu oraz wybór odpowiedniej formy wsparcia pracowników – grupowej lub indywidualnej. Z kolei w sprawnym i bezbłędnym wdrożeniu oraz realizacji projektu pomoże zespół ekspertów specjalizujących się w tego rodzaju działaniach. Warto zwrócić się w tym celu do firm świadczących usługi doradztwa personalnego i pośrednictwa pracy, takich jak agencje zatrudnienia, które mają w swojej ofercie wysokiej jakości, sprawdzone rozwiązania z zakresu outplacementu. Działając w ten sposób, firma ma szansę zmaksymalizować korzyści związane z wdrożeniem projektu – zarówno te, które wspierają markę pracodawcy, jak i te, które pozytywnie wpływają na samopoczucie pracowników.