zalety i wady zatrudniania sezonowego

Dla wielu przedsiębiorstw popyt ma charakter sezonowy – rośnie i opada w ciągu roku. Biorąc pod uwagę te zmienne wymagania, utrzymywanie pełnego personelu przez cały rok nie zawsze jest wykonalne z finansowego punktu widzenia.

Jeżeli Twoja firma znajduje się w podobnej sytuacji, jednym z potencjalnych rozwiązań jest zatrudnianie sezonowe. Zatrudnianie dodatkowych pracowników w szczycie sezonu może pomóc zaspokoić zapotrzebowanie i utrzymać kontrolę nad kosztami pracy, przy jednoczesnym zwiększaniu elastyczności Twojego przedsiębiorstwa.

W niniejszym artykule przyjrzymy się zaletom i wadom rekrutowania pracowników sezonowych oraz zidentyfikujemy określone sytuacje, w których mogą oni przynieść korzyści Twojemu przedsiębiorstwu.

kim są pracownicy sezonowi?

Pracownicy sezonowi to pracownicy krótkoterminowi, zaspokajający dodatkowe potrzeby kadrowe w trakcie najbardziej pracowitych miesięcy dla Twojej firmy. Zazwyczaj praca sezonowa trwa do sześciu miesięcy; umowy mają zwykle datę rozpoczęcia i zakończenia, a pracownicy mogą pracować w niepełnym albo pełnym wymiarze czasu pracy. Określone sezony różnią się w zależności od branży oraz indywidualnej działalności.

W większości krajów obowiązują określone przepisy prawa pracy dotyczące pracowników sezonowych, regulujące podatki, ubezpieczenie, postanowienia umowne i odliczenia dopuszczalne dla pracodawcy. Przykładowo, w Stanach Zjednoczonych obowiązuje przewidziane na poziomie federalnym minimalne wynagrodzenie dla wszystkich pracowników niepodlegających wyłączeniu; jednak każdy stan może określić wyłączenie pracownika w różny sposób, co ma wpływ na sposób określania kim są pracownicy sezonowi. W Wielkiej Brytanii pracownicy sezonowi otrzymują minimalne wynagrodzenie właściwe dla branży, zaś w Niemczech pracownikom sezonowym przysługują płatne urlopy i zwolnienia lekarskie.

pracownicy tymczasowi a sezonowi

Zarówno pracownicy sezonowi jak i tymczasowi pracują dla firm przez określony czas. Jednak podczas gdy pracownicy sezonowi pojawiają się w trakcie pojedynczego sezonu, przedsiębiorstwa mogą zatrudniać pracowników tymczasowych w dowolnym momencie, aby uzupełnić krótkoterminowe luki kadrowe albo zareagować na nieoczekiwane wzrosty produkcji. Jeżeli jeden z Twoich pracowników weźmie zwolnienie lekarskie, może być konieczne zatrudnienie pracownika tymczasowego na zastępstwo.

Firmy z różnych branż zatrudniają pracowników tymczasowych do pracy administracyjnej i biurowej. Sektor opieki zdrowotnej stosuje bardziej wyspecjalizowane podejście, oferując umowy tymczasowe dla lekarzy, pielęgniarek i techników w celu zapewnienia ciągłości opieki.

pracownicy zatrudnieni w niepełnym wymiarze czasu pracy a pracownicy sezonowi

Pracownicy zatrudnieni w niepełnym wymiarze czasu pracy pracują mniej niż 40 godzin tygodniowo, ale mogą pracować przez cały rok. Firmy często zatrudniają pracowników w niepełnym wymiarze czasu pracy, aby zapełnić harmonogram, poszerzyć główne możliwości i zaoszczędzić na wynagrodzeniach i świadczeniach dodatkowych. Pracownicy sezonowi mogą mieć grafik pracy w niepełnym wymiarze czasu, ale mimo to są ograniczeni do określonej liczby miesięcy. Ważne jest, aby pracodawca zrozumiał różnicę; w wielu regionach te dwa rodzaje zatrudnienia podlegają różnym zasadom.

przykłady zatrudniania sezonowego

W określonych branżach występują wyraźne wahania zapotrzebowania w ciągu roku – firmy z tych obszarów na ogół odnoszą największe korzyści z pracy sezonowej. Poniżej przedstawiono przykłady branż o wysokim poziomie sezonowości.

rolnictwo

Przedsiębiorstwa rolnicze często mają duże zapotrzebowanie na pracowników sezonowych. W Stanach Zjednoczonych gospodarstwa co roku zatrudniają od dwóch do trzech milionów pracowników sezonowych i migrujących. Potrzeby kadrowe gwałtownie rosną w trakcie zbiorów; przez resztę roku wielu przedsiębiorstwom wystarczają pracownicy zatrudnieni w pełnym albo niepełnym wymiarze czasu pracy.

Sezonowi pracownicy rolni często pracują w gospodarstwach, pomagając zbierać, suszyć i magazynować plony. Inni pomagają przy przetwarzaniu plonów oraz ich transporcie do kupców na całym świecie.

Rolnictwo jest z natury nieprzewidywalne. Aby odnieść sukces, rolnicy potrzebują niezawodnego dostępu do pracowników sezonowych. Pula elastycznych utalentowanych pracowników pomaga gospodarstwom radzić sobie z niepewnymi wynikami, zależnymi od pogody, aktywności szkodników i jakości gleby. Przedsiębiorstwa na kolejnych etapach łańcucha dostaw muszą również szybko dostosowywać kadry w reakcji na zbiory w danym roku.

budownictwo

W wielu regionach geograficznych prace budowlane są ograniczane przez warunki klimatyczne. W obszarach tych gwałtowny wzrost zapotrzebowania na pracę sezonową ma na ogół miejsce między późną wiosną a połową jesieni. Dokładne miesiące różnią się w zależności od lokalizacji, rozmarzania gruntu i poziomów opadów.

Niemal każdy rodzaj firmy budowlanej polega na pracownikach sezonowych, aby przyspieszyć proces budowy. Ekipy budujące drogi naprawiają uszkodzenia dróg spowodowane zamarzającą wodą i degradacją przez sól. Budowniczy potrzebują dodatkowych pracowników do wykopania fundamentów, obsługi sprzętu, cięcia materiałów i wznoszenia konstrukcji. Zatrudnianie latem rośnie również w przypadku architektury krajobrazu.

imprezy sportowe

Firmy organizujące i biorące udział w zawodach oraz zarządzające obiektami sportowymi mają do czynienia z radykalnymi zmianami w działalności przed, w trakcie i po wydarzeniu. Pracownicy sezonowi mogą pomóc uzupełnić luki powstałe przez nagłe zapotrzebowanie na określone umiejętności albo liczbę pracowników. Przykładowo, przedsiębiorstwa zaangażowane w wyścigi Formuły 1 potrzebują pracowników o specjalistycznych umiejętnościach technicznych, aby pomóc projektować i produkować samochody na zbliżające się wyścigi. Firmy obsługujące areny oraz inne obiekty sportowe wymagają dużej liczby pracowników do sprzedaży jedzenia i biletów.

Igrzyska olimpijskie to kolejny przykład odbywającego się co dwa lata wydarzenia, które wymaga dużej liczby pracowników w krótkim okresie. Jednak po zakończeniu zawodów poziom obciążenia pracą może szybko wrócić do normy. Pracownicy sezonowi mogą pomóc zaspokoić tymczasowy wzrost zapotrzebowania na produkty lub usługi.

turystyka

Przedsiębiorstwa w sektorze turystycznym zaliczają się do największych pracodawców pracowników sezonowych. Lato stanowi szczyt sezonu dla wielu lokalizacji na półkuli północnej z powodu nasilenia podróży ze względu na korzystne warunki atmosferyczne, wakacje szkolne i luźne grafiki.

Wydajna strategia zatrudniania sezonowego pomaga przedsiębiorstwom z branży turystycznej obsłużyć większą liczbę gości i uzyskać większe przychody. Wpływ na ostateczny wynik może być znaczący – w Wielkiej Brytanii zagraniczni goście wydali 24% więcej w czerwcu 2022 r. niż w maju. W Europie 43% wszystkich noclegów turystycznych przypada na lipiec i sierpień.

W wielu lokalizacjach występują również mniejsze sezonowe wzrosty. W śnieżnych regionach pracownicy sezonowi są zatrudniani w trakcie sezonu narciarskiego, zaś w obszarach, gdzie kolory jesieni są szczególnie piękne, niektóre letnie umowy mogą być wydłużane do października, aby zapewnić zakwaterowanie fanom jesiennej pogody.

handel detaliczny

Sezonowość wywiera duży wpływ na przedsiębiorstwa detaliczne. Wydatki konsumentów rosną i opadają w ciągu roku, tworząc wymogi kadrowe podlegające ciągłym zmianom. W wielu krajach grudzień to szczególnie pracowity okres ze względu na kupowanie prezentów z okazji Świąt Bożego Narodzenia albo innych obchodów religijnych lub państwowych; w styczniu sprzedaż spada.

Przedsiębiorstwa detaliczne opierają się na zatrudnianiu sezonowym, aby zaradzić drastycznym wahaniom w zamówieniach i ruchu klientów. Większość wakatów dotyczy stanowisk polegających na bezpośrednim kontakcie z klientami, które wymagają minimalnego szkolenia, takich jak kasjerzy i obsługa klienta w sklepie, jednak firmy zatrudniają również personel do pracy w magazynach czy na rampach załadunkowych i do układania towarów.

logistyka

Ponieważ sektor logistyczny jest blisko związany z szeregiem innych branż, sezonowość również ma na niego pewien wpływ. Firmy często zatrudniają dodatkowych pracowników obsługi, asystentów i kierowców w najbardziej pracowitych miesiącach roku.

Zapotrzebowanie na zatrudnienie zazwyczaj odzwierciedla sytuację w powiązanej branży. Przykładowo, firmy zajmujące się logistyką detaliczną zatrudniają napływowych pracowników sezonowych w ostatnim kwartale roku. W 2022 r. firma UPS zamieściła oferty pracy dla ponad 100 000 pracowników sezonowych, aby podołać nakładowi pracy pod koniec roku, zaś United States Postal Service zatrudniła 28 000 osób. W trakcie zbiorów przedsiębiorstwa obsługujące łańcuch dostaw produktów rolnych potrzebują więcej pracowników do transportu i przeładunku plonów po sprzedaży. Zatrudnianie w logistyce budowlanej osiąga szczyt latem ze względu na wzrost zapotrzebowania na surowce.

Warto zwrócić uwagę, że to zaledwie kilka spośród wielu przykładów. Każde przedsiębiorstwo, które w przeszłości miało do czynienia ze stałymi trendami, może zostać zaskoczone nieoczekiwanymi zakłóceniami, skutkującymi nieprzewidzianymi wzrostami albo spadkami zapotrzebowania. W takich przypadkach przedsiębiorstwa te mogą również odnieść korzyści z zatrudniania pracowników sezonowych.

zalety i wady zatrudniania pracowników sezonowych

W przypadku przedsiębiorstw o niespójnych wymogach kadrowych pracownicy sezonowi stwarzają zarówno korzyści jak i problemy. Ten rodzaj pracy krótkoterminowej nie jest odpowiedni dla każdego przedsiębiorstwa; w trakcie opracowywania strategii zatrudniania ważne jest, aby rozważyć, w jaki sposób pozytywne i negatywne czynniki mogą wpłynąć na działalność w perspektywie długoterminowej.

zalety zatrudniania pracowników sezonowych

większa elastyczność

Zatrudnianie pracowników sezonowych daje cenną możliwość zwiększenia elastyczności pracy. Ta zwiększona elastyczność upraszcza proces zwiększania albo zmniejszania liczby pracowników stosownie do potrzeb, co jest szczególnie kluczowe w niepewnych czasach, takich jak obecne.

niższe koszty

Jeżeli w danym okresie potrzebni są dodatkowi pracownicy, zatrudnianie pracowników w pełnym wymiarze czasu pracy staje się niepraktyczne. Wybór pracowników sezonowych może skutecznie wyeliminować wydatki wynikające z zatrudniania i utrzymywania pracowników pracujących w pełnym wymiarze czasu pracy poza pracowitym sezonem.

sprawdzenie pracowników

Zatrudnianie pracowników sezonowych stwarza cenną okazję, aby ocenić ich umiejętności i kompatybilność z firmą na potrzeby przyszłych stałych stanowisk.

szybsze zatrudnianie

Zatrudnianie pracowników sezonowych jest na ogół szybsze i mniej kosztowne niż tradycyjne zatrudnianie. Ponieważ ich umowy są krótsze, można zastosować mniej restrykcyjny proces weryfikacji. Jeżeli pracownik okaże się nieodpowiedni, wystarczy nie zatrudniać go ponownie w przyszłości. Ponadto, ponieważ wielu pracowników sezonowych jest zatrudnianych na niższe stanowiska, szkolenie i wdrażanie zajmuje mniej czasu.

pracownicy międzynarodowi

Aby pomóc przedsiębiorstwom w zaspokajaniu sezonowych potrzeb w zakresie zatrudniania, rządy często oferują specjalne programy wizowe w celu zwiększenia dostępu do pracowników międzynarodowych. Przykładowo, w Stanach Zjednoczonych programy wizowe H2A i  H2B obejmują pracowników rolnych i z innych sektorów. Niemcy oraz Wielka Brytania również oferują pracownikom sezonowym pozwolenia na pracę z uproszczonymi wymogami. Ponadto zatrudnianie pracowników międzynarodowych daje dostęp do większej puli kandydatów.

wady zatrudniania pracowników sezonowych

mniejsze zaangażowanie pracowników

Gdy pracownik sezonowy zaczyna pracować w Twojej firmie, ma świadomość, że jest to tymczasowa praca. W związku z tym może być mniej zmotywowany, aby zaspokajać normy wysokiej wydajności albo wchodzić w interakcje z resztą zespołu. Taką postawę trudno jest przezwyciężyć; w przeciwieństwie do pracowników stałych, pracownicy sezonowi praktycznie nie są zainteresowani długoterminowym sukcesem przedsiębiorstwa. Może to również wpłynąć na Twój całoroczny personel, pogarszając morale i szkodząc kulturze firmy.

większa rotacja pracowników

Krótkie okresy obowiązywania umów mogą ograniczyć lojalność pracowników sezonowych, sprawiając, że będą mniej zaangażowani w pracę na rzecz Twojej firmy. Jeśli otrzymają bardziej atrakcyjną ofertę albo jeżeli nie będą zadowoleni ze stanowiska, mogą odejść, nie ponosząc zbyt wielu konsekwencji. W celu zrekompensowania większej rotacji pracowników może się okazać konieczne zatrudnienie większej liczby pracowników albo przeprowadzenie nowego cyklu rekrutacji w środku pracowitego sezonu.

niewielki zakres szkolenia

W przypadku zatrudniania pracowników na maksymalnie sześć miesięcy poświęcenie kilku tygodni na szkolenie jest niewykonalne. W tak ograniczonym czasie można poświęcić zaledwie kilka dni na szkolenie, co ogranicza rodzaje stanowisk, które można obsadzić pracownikami sezonowymi. Niewielki zakres szkolenia może również utrudnić znalezienie pracowników; z badania przeprowadzonego przez McKinsey wynika, że 75% pracowników pierwszej linii jest zainteresowanych możliwościami kształcenia w pracy.

kwestie prawne

W większości krajów charakter zatrudniania sezonowego różni się od stałego zatrudnienia. Ważne jest, aby dokładnie zaznajomić się z przepisami prawa w celu uniknięcia jakichkolwiek potencjalnych problemów prawnych. Z drugiej strony współpraca z renomowaną firmą zajmującą się zatrudnianiem może stanowić źródło cennych wskazówek w trakcie tego procesu.

czy pracownicy sezonowi są właściwym rozwiązaniem dla Twojej firmy?

Biorąc pod uwagę znaczące zalety i wady zatrudniania pracowników sezonowych, ważne jest, aby uważnie rozważyć swoje priorytety przed podjęciem decyzji.

Na początek należy zbadać przewidywalność rocznych wahań zapotrzebowania. Im dłuższe masz doświadczenie w biznesie, tym łatwiej będzie Ci przeanalizować dane dotyczące sprzedaży i zidentyfikować schematy. Jeżeli pracowity sezon utrzymuje się na tym samym poziomie rok do roku, pracownicy sezonowi mogą być właściwym wyborem – spójność ułatwia zidentyfikowanie kluczowych stanowisk oraz uproszczenie procesu zatrudniania i szkolenia.

Szkolenie to kolejny kluczowy czynnik. Jeżeli będziesz w stanie przygotować pracowników do obsadzenia wolnych stanowisk przy niewielkim zakresie szkolenia, pracownicy sezonowi mogą stanowić opłacalną alternatywę dla pracowników tymczasowych albo pracujących w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Gdy wahania zapotrzebowania są bardziej nieprzewidywalne albo gdy potrzebne są osoby z wiedzą specjalistyczną, często lepszym rozwiązaniem są pracownicy tymczasowi. Zapewniają większą elastyczność, aby uzupełnić nagłe niedobory kadrowe albo zastąpić pracowników podczas dłuższej nieobecności. Przepisy prawa pracy w wielu krajach pozwalają pracownikom tymczasowym pracować przez dłuższy okres niż pracownicy sezonowi, co jest pomocne przy zarządzaniu nieoczekiwanym wzrostem nakładu pracy. Ponieważ pracownicy tego rodzaju mieszkają najczęściej w Twojej okolicy, łatwiej będzie ich zatrudnić na pełen etat w przypadku utrzymania się wysokiego zapotrzebowania.