Jak wszyscy wiemy, krajobraz gospodarczy stale się zmienia, a firmy muszą stale dostosowywać się, aby przetrwać. Ponadto, aby odnieść sukces w dłuższej perspektywie, menedżerowie muszą nauczyć się przewidywać nadchodzące wyzwania, w tym niestabilność gospodarczą.

Chociaż eksperci gospodarczy mogą nie zgadzać się co do tego, kiedy albo czy wystąpi recesja, firmy, które chcą prosperować, muszą być przygotowane na taką ewentualność. Skuteczne zarządzanie talentami nie tylko pomoże przetrwać trudne czasy, ale także zapewni sukces, gdy rynek odżyje.

person

chcesz dowiedzieć się więcej na temat zarządzania wydajnością pracowników?

pobierz dokument

zrozumienie wpływu recesji na pracowników

Według słownika Merriam-Webster, recesja oznacza okresy zmniejszonej aktywności gospodarczej. Większość analityków finansowych definiuje to pojęcie jeszcze bardziej szczegółowo, jako dwa kolejne kwartały spadku gospodarczego, przy jednym bądź kilku z poniższych wyników:

  • zmniejszony popyt na towary i usługi
  • wzrost stopy bezrobocia
  • obniżona wartość akcji i kapitału korporacyjnego
  • obniżone stopy procentowe

Niestety, połączenie powyższych czynników przyczynia się do podtrzymywania recesji. Pracownicy, którzy zostali zwolnieni albo zbyt długo pozostawali bez podwyżki odpowiadającej wzrostowi kosztów utrzymania, często ograniczają swoje wydatki. To z kolei wpływa na zyski i wzrost przedsiębiorstw, powodując spadek cen akcji. I tak dalej, koło się zamyka.

Chociaż zarządzanie talentami jest kluczowym elementem każdego planu biznesowego, stanowi to większe wyzwanie w trudnych warunkach gospodarczych. Firma musi zrównoważyć zatrudnienie liczby osób wystarczającej, aby osiągnąć zakładaną wydajność, z przestrzeganiem określonego dla HR budżetu kosztowego. Co więcej, przedsiębiorstwo musi zatrzymać i przyciągnąć utalentowanych pracowników, na których jest duże zapotrzebowanie – te szczególne osoby, które pomogą Twojej firmie wyróżnić się na tle konkurencji.

Przedsiębiorstwa mogą nieumyślnie wyrządzić sobie krzywdę, instynktownie reagując na recesję zwolnieniami albo zamrożeniem zatrudnienia. Natomiast tworzenie dynamicznych rozwiązań może pomóc zrównoważyć wpływ recesji. Aby to zrobić, menedżerowie i pracownicy działu HR muszą w pełni zrozumieć wpływ recesji na rynek pracy.

spowolnienie gospodarcze a wskaźniki zatrudnienia

Cykliczny charakter globalnej gospodarki obejmuje okresy recesji i wzrostu. Historycznie, stopy bezrobocia rosną i spadają w korelacji z następującymi fazami: gwałtownych wzrostów, po których następują powolne spadki.

Recesje często pojawiają się natychmiast po niskiej stopie bezrobocia, gdy gospodarka zaczyna się kurczyć. Wraz z nadejściem recesji stopy bezrobocia rosną, a następnie stopniowo powracają do poprzednich poziomów w okresie ożywienia. Łatwo jest wpaść w panikę związaną z recesją, ale masowe zwolnienia albo zamrożenie zatrudniania pracowników może nasilić spowolnienie. Zamiast tego należy uważnie oceniać decyzje dotyczące zatrudnienia, aby zapewnić szybką poprawę kondycji przedsiębiorstwa i przyszły wzrost.

wyzwania związane z pozyskiwaniem i zatrzymywaniem utalentowanych pracowników w czasie recesji

Chociaż wspieranie pracowników poprzez zapewnianie im zachęt, podwyżek odpowiadających wzrostowi kosztów utrzymania i możliwości rozwoju ma sens, działania te mogą być sprzeczne z rozsądkiem. W końcu budżet działu może zostać okrojony, popyt na produkty albo usługi może spaść, a rezerwy gotówkowe mogą się skurczyć.

Jak uargumentować potrzebę zatrudnienia nowego pracownika w czasie, gdy udziały w rynku spadają? Można przetrwać recesję, stosując proaktywne, a nie reaktywne rozwiązania w zakresie zarządzania pracownikami.

male in forklift working in a warehouse
male in forklift working in a warehouse

strategiczne planowanie zatrudnienia

Aby podejmować mądre decyzje dotyczące pracowników, potrzebne są dokładne informacje. Im więcej danych zbierzesz, tym większe masz szanse na znalezienie rozwiązania odpowiedniego dla Twojej firmy i obecnej sytuacji gospodarczej.

ocena aktualnego zatrudnienia

Nie można przygotować się na recesję, jeśli pracownicy już mierzą się z trudnościami, czy to z powodu braku odpowiednich umiejętności, czy też braku osób na kluczowych stanowiskach. Aby określić, gdzie leżą wyzwania, należy analizować i śledzić dane dotyczące pracowników i wskaźniki HR takie jak:

  • koszty pracy
  • wydajność pracowników
  • produktywność
  • godziny nadliczbowe
  • rotacja pracowników
  • wskaźnik nieobecności
  • satysfakcja pracowników

Oprócz gromadzenia danych o zatrudnieniu, będziesz potrzebować aktualnego wykazu umiejętności. Wiedza o tym, jakie umiejętności są dostępne, a jakich brakuje, zapewnia wskazówki podczas rekrutacji albo, w razie potrzeby, redukcji personelu. Każda redukcja zatrudnienia jest istotna i oznacza utratę umiejętności.

dopasowanie zatrudnienia do przyjętych celów

Po uzyskaniu pogłębionej wiedzy na temat zasobów kadrowych można łatwiej określić, czy zasoby te mogą pomóc w osiągnięciu celów firmy w czasie recesji i po jej ustąpieniu. Ponieważ każdy model biznesowy jest niepowtarzalny, projekt wykorzystania kapitału ludzkiego powinien być również charakterystyczny dla danej firmy.

Jeśli Twoje przedsiębiorstwo ma silną pozycję na rynku, na który recesja nie może wywierać łatwego wpływu, oraz duże rezerwy gotówkowe, możesz nadal dążyć do stałego wzrostu z nadzieją na szybkie zyski po zakończeniu recesji. Dla Ciebie może to być idealny moment na znalezienie utalentowanych pracowników, na których jest duże zapotrzebowanie.

Być może Twoim celem jest po prostu utrzymanie stabilnej sytuacji przez cały okres recesji, przy utrzymaniu zatrudnienia na niezmienionym poziomie, i planujesz rozwój po ustabilizowaniu się gospodarki. Ostatecznie może być konieczne szybkie dostosowanie zatrudnienia, aby utrzymać się na powierzchni. Nie wolno jednak wyrządzać trwałej szkody poprzez utratę siły napędowej firmy: pracowników.

określenie kluczowych ról i umiejętności krytycznych dla ciągłości działalności

Podczas wstępnej oceny sytuacji kadrowej należy zidentyfikować krytyczne role, kluczowe umiejętności i minimalną liczbę pracowników niezbędnych do pomyślnego prowadzenia firmy. Utrata kluczowych pracowników albo niedobór personelu uniemożliwiający zaspokojenie popytu może szybko zdemoralizować pracowników i zrazić klientów.

Pamiętaj, że Twoim celem nie jest tylko przetrwanie recesji, ale wyjście z niej gotowym do rozwoju. Znacząca redukcja personelu może postawić przedsiębiorstwo w niekorzystnej sytuacji, ponieważ musi ono przeprowadzić rekrutację i szkolenie, zanim będzie mogła ponownie konkurować na rynku.

person

chcesz dowiedzieć się więcej na temat zarządzania wydajnością pracowników?

pobierz dokument

elastyczne praktyki zarządzania utalentowanymi pracownikami

Wielu liderów biznesu przekonało się, że cięcie kosztów poprzez redukcję personelu nie jest najbardziej praktycznym sposobem na zmieszczenie się w budżecie w czasie recesji, ani nie buduje korzystnej marki pracodawcy. Według badania przeprowadzonego przez McKinsey & Company tradycyjne metody redukcji zatrudnienia przynoszą mniejsze oszczędności niż rozwiązania cyfrowe i analityczne. Co więcej, po co starać się o tymczasowe obniżenie marży, skoro można uzyskać długoterminową poprawę? 

Dlatego pomóż swoim pracownikom zwiększyć produktywność dzięki oprogramowaniu wspierającemu i narzędziom cyfrowym. Analizuj dane pracowników i produktów, aby usprawnić procesy i dostosować zarządzanie wydajnością pracowników.

Pamiętaj o znaczeniu komunikacji, zwłaszcza gdy rynek jest niepewny. Potrzebny jest ciągły, dwustronny dialog między liderami a pracownikami. Pomaga to zmniejszyć niepewność, ponieważ niepewność rodzi stres, zarówno wśród menedżerów, jak i pracowników. Mądrą praktyką biznesową jest dzielenie się wyzwaniami z pracownikami; mogą oni zaproponować rozwiązania, które przeoczyłeś.

Focused male looking down to phone in production site.
Focused male looking down to phone in production site.

elastyczne warunki pracy

Choć elastyczność zatrudnienia jest zawsze godnym polecenia podejściem do zarządzania talentami, w czasie recesji jest ono szczególnie cenne. Pracownicy tymczasowi, np. pracownicy kontraktowi i freelancerzy, mogą zapewnić wsparcie niezbędne w celu osiągnięcia wydajności bez konieczności zatrudniania stałych pracowników. Ta zwiększona odporność pozwala szybko dostosować się do popytu na rynku.

Tymczasowe zatrudnianie powszechnie poszukiwanych albo wyspecjalizowanych pracowników ma dwie zalety: pozwala wypróbować nowego pracownika albo skorzystać z usług konsultanta przez z góry określony czas. Jest to szczególnie przydatne w przypadku projektów krótkoterminowych, takich jak zatrudnienie wykonawcy IT do pomocy w transformacji cyfrowej albo profesjonalnego menedżera procesów w celu usprawnienia przepływu pracy.

Warto wreszcie rozważyć współpracę z agencją zatrudnienia w celu zwiększenia skalowalności. Możliwość natychmiastowego dostępu do utalentowanych pracowników może pomóc w wykorzystaniu nowych możliwości przy jednoczesnym zminimalizowaniu ryzyka podczas przestojów.

przeszkolenie i podnoszenie kwalifikacji pracowników w celu zwiększenia ich wszechstronności

Wykorzystanie obecnych pracowników do wypełnienia luk to kolejny sposób na wzmocnienie odporności bez przekraczania budżetu. Niezawodni, wydajni pracownicy są nieocenieni na wszystkich poziomach umiejętności. Umożliwienie pracownikom przekwalifikowania i podnoszenia kwalifikacji pozwala zatrzymać dobrych pracowników, jednocześnie spełniając wymagania obecnego modelu biznesowego.

Wykaz umiejętności może pomóc w znalezieniu kandydatów na wolne stanowiska wśród obecnych pracowników i pokazać, jakich umiejętności brakuje. Utrzymuj zaangażowanie pracowników w okresach niskiego popytu na produkty, koncentrując się na szkoleniach i rozwoju. Strategia ta pomaga również zapewnić, że pracownicy są gotowi sprostać potrzebom zwiększonego wzrostu rynku, gdy recesja dobiegnie końca. Zapewniając swoim pracownikom umiejętności pozwalające sprostać wymaganiom pojawiającym się w przyszłości, czy to zwiększonej zakładanej wydajności, czy postępowi technologicznemu, pomagasz utrzymać ich wartość jako aktywów.

wykorzystanie technologii na potrzeby zdalnej współpracy i produktywności

Rozważ wdrożenie narzędzi obniżających koszty, które opierają się na postępie cyfrowym i technologicznym, aby pomóc w walce z niskimi zyskami spowodowanymi spowolnieniem rynku.

  • Przejście z procesów ręcznych na cyfrowe może wyeliminować koszty materiałów i zwiększyć produktywność pracowników.
  • Wideokonferencje i targi online zmniejszają koszty transportu i diet.
  • Tablice projektowe pomagają usprawnić przepływ pracy, skracając czas spędzany na spotkaniach i zapewniając komunikację między uczestnikami. Menedżerowie mogą przypisywać zadania, a pracownicy otrzymują powiadomienia w czasie rzeczywistym.
  • Automatyzacja zadań za pomocą chatbotów i systemów Voice over Internet Protocol (VoIP) może poprawić komunikację między firmą a jej klientami i pozwolić na przekwalifikowanie pracowników do bardziej produktywnej pracy.

rozpocznij pracę nad planem zarządzania pracownikami

Recesja nie jest niespodziewanym wydarzeniem, ale powtarzającą się częścią globalnego cyklu gospodarczego. Analitycy finansowi i stratedzy rynkowi mogą nie być w stanie przewidzieć dokładnego czasu wystąpienia recesji. Można jednak przygotować się na zmiany popytu rynkowego i wahania zatrudnienia. Planowanie scenariuszy pozwala określić, jak i kiedy reagować na określone czynniki wyzwalające, aby zapewnić sprostanie wyzwaniom i współpracę w ramach zespołu. Skuteczne zarządzanie utalentowanymi pracownikami oznacza gotowość na przyszłość – niezależnie od tego, czy oznacza ona recesję, czy boom gospodarczy. 

o autorze
randstad polska
randstad polska

Zespół Randstad Polska

lider branży hr

bądź na bieżąco z najnowszymi wiadomościami, trendami i raportami dotyczącymi rekrutacji i rynku pracy.

zapisz się