Sektor zielonej energii prężnie rozwija się dzisiaj zarówno w całej Europie, jak i w Polsce. Powstają nowe farmy wiatrowe i fotowoltaiczne (wg wyliczeń Instytutu Energetyki Odnawialnej 2023 rok był w naszym kraju rekordowy pod względem przyrostu mocy instalacji PV), a także elektrownie wodne. Kolejne polskie miasta i gminy decydują się na budowę instalacji wykorzystujących biomasę do produkcji energii cieplnej lub elektrycznej. Na horyzoncie polskiego krajobrazu energetycznego pojawił się także projekt pierwszej w naszym kraju elektrowni atomowej, która ma powstać do 2040 r. w Gminie Choczewo w województwie pomorskim.
Wraz z większą intensywnością działań, których celem jest dekarbonizacja kraju, ograniczenie zmian klimatu oraz uniezależnienie się od zewnętrznych dostawców surowców energetycznych, polski sektor OZE zmienia swoją wielkość w tempie niemal wykładniczym. A to oznacza tylko jedno: firmy, które w nim działają, będą w najbliższych latach stale zwiększać swoje zatrudnienie.
Właśnie dlatego już dziś widzimy ważny trend kiełkujący na rynku pracy: zawody przyszłości w branży zielonej energii będą odgrywać na nim coraz większą rolę. Wg raportu Randstad Zielona Energia, w 2023 roku zatrudnienie w sektorze odnawialnych źródeł energii wynosiło około 113 tys., a prognozy na najbliższe lata wskazują na dalszy wzrost liczby pracujących w nim osób. Nie wszystkich potrzebnych specjalistów uda się jednak pozyskać z puli młodych talentów posiadających odpowiednie wykształcenie kierunkowe. A to sprawia, że ogromną rolę w zasilaniu sektora zielonej energii w nowych pracowników będzie odgrywał upskilling i reskilling, czyli procesy podnoszenia kwalifikacji oraz przekwalifikowania się pracowników, którzy do tej pory rozwijali swoje kariery zawodowe w innych obszarach.
Jakie zawody stworzy sektor zielonej energii, jakich umiejętności będzie potrzebował i wśród których specjalistów będzie poszukiwać potencjalnych kandydatów?
zawody przyszłości w branży zielonej energii
Każda z gałęzi zielonej energii ma nieco inne potrzeby kadrowe. Przykładowo, w obszarze morskiej i lądowej energetyki wiatrowej największym zainteresowaniem pracodawców będą cieszyli się w nadchodzących latach m.in. specjaliści posiadający kompetencje związane z instalacją, planowaniem i eksploatacją farm wiatrowych oraz wyceną i koordynowaniem projektów nowych farm. W ogłoszeniach rekrutacyjnych już dziś widać rosnące zapotrzebowanie na przykład na techników turbin wiatrowych czy serwisantów łopat turbin wiatrowych. Coraz większy popyt na specjalistów ds. serwisu i budowy instalacji notuje dziś również branża fotowoltaiczna. Niebawem możemy spodziewać się pierwszych ogłoszeń rekrutacyjnych tego rodzaju także w przypadku branży energetyki jądrowej, która znajduje się jeszcze w początkowej fazie rozwoju, ale skokowy wzrost zapotrzebowania na talenty prawdopodobnie pokaże nam już w ciągu najbliższych kilku lat. Dziś wiadomo, że w fazie projektowej możemy spodziewać się w jej przypadku większego popytu na takie role jak: projektant konstrukcji budowlanych, ekspert ds. hydrotechniki, inżynier chemik, specjalista ds. ochrony radiacyjnej czy inżynier jądrowy. Więcej na temat wszystkich zawodów przyszłości w głównych gałęziach sektora OZE piszemy w najnowszym raporcie Randstad Zielona Energia.
upskilling i reskilling. którzy specjaliści mogą liczyć na nowy rozdział kariery w sektorze energii odnawialnej?
Pozyskiwanie nowych specjalistów z zakresu OZE może odbywać się na kilka sposobów. Pierwszym z nich jest oczywiście spojrzenie w kierunku sektora edukacji i zatrudnianie w firmach zajmujących się energetyką wiatrową, wodną, jądrową czy fotowoltaiką świeżo upieczonych absolwentów określonych kierunków studiów. Szczególnym zainteresowaniem pracodawców mogą cieszyć się w tym przypadku absolwenci energetyki, elektrotechniki, inżynierii środowiska, mechaniki i budowy maszyn, a także stosunkowo nowych obszarów kształcenia na polskich uczelniach – takich jak odnawialne źródła energii, morska energetyka wiatrowa, technika wodorowa czy inżynieria odnawialnych źródeł energii.
Co jednak w sytuacji, w której absolwentów danego kierunku jest na rynku pracy za mało lub od kandydatów wymagane jest większe doświadczenie zawodowe? Z pomocą pracodawcom z sektora OZE przychodzi upskilling – czyli podnoszenie kwalifikacji i dokształcanie pracowników z sektorów blisko związanych z branżą zielonej energii w taki sposób, by mogli oni wspierać swoimi umiejętnościami i doświadczeniem nowe gałęzie energetyki. Dla przykładu, przedstawiciele morskiej energetyki wiatrowej – po specjalistów z branży przemysłu morskiego i stoczniowego. W podnoszeniu kwalifikacji i przyspieszaniu procesów podnoszenia posiadanych kwalifikacji pomagają tu specjalne kursy i programy upskillingowe, często powstające na styku sektora prywatnego i publicznego.
Coraz większą rolę w zasilaniu sektora OZE w nowe talenty będzie w najbliższym czasie odgrywał także reskilling, czyli proces całkowitego przekwalifikowania pracowników z innych sektorów gospodarki w taki sposób, by mogli oni podjąć jeden z zawodów przyszłości w obszarze OZE. Taki proces dotyczył będzie zwłaszcza zawodów, które z racji transformacji energetycznej będą stopniowo traciły na znaczeniu. Przykładem takich specjalistów są osoby pracujące dziś w górnictwie czy przemyśle naftowym. Dzięki odpowiednim szkoleniom (np. z zakresu technologii odnawialnych czy zarządzania projektami energetycznymi), wiele z nich może odnaleźć nową ścieżkę kariery w jednej z szybko gałęzi OZE. Popularnym i nagłaśnianym w ostatnim czasie kierunkiem reskillingu są szkolenia na stanowisko technika farm wiatrowych skierowane do pracowników kopalni.
W przekwalifikowaniu takich specjalistów pomóc mogą także m.in. pakiety studiów podyplomowych ułatwiających przebranżowienie się osobom, które mają w swoim CV studia inżynieryjne lub magisterskie. Taką szansę dają np. studia podyplomowe z zakresu morskiej energetyki wiatrowej na Politechnice Gdańskiej czy studia podyplomowe z energetyki jądrowej dostępne w Szkole Głównej Handlowej i na Politechnice Gdańskiej.
dowiedz się więcej o zawodach przyszłości i przyszłości branży OZE
Rozwijająca się branża zielonej energii oferuje ogromne możliwości rozwoju zawodowego nie tylko świeżo upieczonym absolwentom, ale także dużej grupie specjalistów, którzy już od wielu lat znajdują się na rynku pracy. Jakie jeszcze segmenty OZE będą generować nowe zawody? Którzy specjaliści znajdą w nich zatrudnienie? Odpowiedzi na te pytania zyskasz z lektury najnowszego raportu Randstad Zielona Energia.