Każda inwestycja wymaga dokładnego przemyślenia, zebrania kluczowych informacji, które pomogą w podjęciu właściwej decyzji. Wielu pracodawców inwestuje każdego dnia, zatrudniając nowe osoby, kierując pracowników na szkolenia, czy rozbudowując linie produkcyjne lub powierzchnie biurowe. W Polsce mamy też coraz częściej do czynienia z inwestycjami, które polegają na stworzeniu zakładów od zera. Inwestycjami typu greenfield nazywane są inwestycje bezpośrednie podejmowane przez inwestorów, którzy finansują stworzenie nowego podmiotu gospodarczego budowanego od początku. Na podstawie jakich informacji inwestorzy podejmują decyzję o inwestycji w konkretnym regionie?
jeśli planujesz nową inwestycję w Polsce,
pobierz poradnik dla inwestorów przygotowany przez ekspertów Randstadpoziom zatrudnienia i dostępność kadr
Informacji na temat poziomu zatrudnienia i dostępności kadr dostarcza Główny Urząd Statystyczny. Najnowszy raport na temat zatrudnienia i wynagrodzenia w Polsce w pierwszym kwartale 2021 roku przedstawia zmiany, jakie zaszły na rynku pracy w zakresie liczby osób pracujących, zatrudnionych czy wynagrodzeń. I tak wiemy, że liczba pracujących w Polsce pod koniec marca wyniosła 9579,3 tys. osób i było to mniej o 1,2% niż przed rokiem. Podobnie jak rok temu pracujący w sektorze prywatnym stanowili większość, bo 68,4%. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w Polsce w pierwszym kwartale 2021 r. wyniosło 5681,56 zł i w porównaniu z pierwszym kwartałem 2020 r. wzrosło o 6,6%. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto pozostało zróżnicowane m.in. ze względu na sektor własności. W sektorze publicznym wyniosło 6749,78 zł, a w sektorze prywatnym 5276,28 zł.
Wspomniany wyżej raport GUS dostarcza także szczegółowych danych dotyczących poziomu zatrudnienia oraz wynagrodzenia w konkretnych branżach. Są to istotne informacje, na podstawie których można oszacować koszty inwestycji.
Z kolei dane o liczbie istniejących, utworzonych i zlikwidowanych miejsc pracy oraz o wolnych miejscach pracy, w tym nowo utworzonych, jak również dane o wolnych miejscach pracy zgłoszonych do urzędów pracy pomagają zrozumieć trendy i dowiedzieć się, jakich kompetencji brakuje na danym rynku i jacy pracownicy są poszukiwani. Ze względu na trwającą od marca 2020 roku pandemię COVID-19 był to rok nietypowy dla rynku pracy. Ciężko w takiej sytuacji mówić o obserwowaniu trendów, jednak znajomość konkretnych danych liczbowych pozwala na weryfikację, czy dana inwestycja w konkretnym regionie ma szansę powodzenia.
I stąd wiemy, że pracodawcy działający w przemyśle pod koniec 2020 dysponowali największą liczbą wolnych miejsc pracy – 21,2 tys., co stanowiło około 1/4 wszystkich wolnych miejsc pracy w kraju. W Polsce w 2020 utworzono 470,4 tys. nowych miejsc pracy. Nowe miejsca pracy oferowane w przemyśle stanowiły 17,3% ogólnej liczby nowo utworzonych miejsc pracy. Do wiodących w oferowaniu miejsc pracy branż należało także budownictwo.
dostępna infrastruktura
Podjęcie decyzji o nowej inwestycji typu greenfield wiążę się z rozeznaniem na temat poziomu zatrudnienia i dostępnością kadr, w tym wykształcenia pracowników i ich kwalifikacji, ale także zależy od dostępności przestrzeni biurowych czy hal produkcyjnych w konkretnej lokalizacji oraz infrastruktury drogowej i kolejowej. Gdzie szukać takich informacji? Jednym z ciekawych źródeł jest raport na temat atrakcyjności inwestycyjnej przygotowany przez Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową. Znajdziemy tam informacje między innymi na temat atrakcyjności inwestycyjnej województw i podregionów, kosztów pracy, infrastruktury gospodarczej i społecznej.
Z wyżej wymienionego raportu wiemy chociażby, że najbardziej atrakcyjne dla inwestorów województwa to województwa śląskie, dolnośląskie i mazowieckie. Zdecydowanym liderem pod względem atrakcyjności inwestycyjnej pozostaje województwo śląskie. Jego największymi atutami są bardzo obszerne zasoby pracy, drugi największy w Polsce rynek zbytu, bardzo wysoka aktywność regionu wobec inwestorów, a także bardzo dobrze rozwinięta infrastruktura gospodarcza oraz społeczna. Dolny Śląsk cechuje się m.in. bardzo dużą aktywnością względem inwestorów, a także najlepiej w Polsce rozwiniętą infrastrukturą gospodarczą. Z kolei zalety województwa mazowieckiego to przede wszystkim bardzo wysoka dostępność transportowa oraz największy w kraju rynek zbytu. Pozycja tego regionu mogłaby być wyższa, gdyby nie najwyższe koszty pracy w skali całego kraju.
Czym jest aktywność wobec inwestorów? Chodzi o oferowanie inwestorom terenów do przeprowadzenia inwestycji oraz wykazywanie się aktywnością w promowaniu regionu za granicą przy wykorzystaniu Wydziałów Promocji Handlu i Inwestycji (WPHiI) polskich ambasad.
Transport dla każdej dużej firmy ma kolosalne znaczenie. Właściwe warunki transportowe w danym regionie umożliwiają bezpośrednie spotkania z dostawcami, współpracownikami, klientami, doradcami. Sieć i jakość połączeń transportowych zdecydowanie ma wpływ na atrakcyjność lokalizacji i ostateczny wybór miejsca inwestycji.
Nie bez znaczenia są ludzie, czyli infrastruktura społeczna. Korzystne warunki życia, które przyciągają imigrantów, klimat otwartości, sprzyjający kreatywności i innowacjom, aktywność instytucji kultury, czy działalność usługowa – to wszystko ma znaczenie i jest brane pod uwagę podczas podejmowania decyzji o lokalizacji dużych inwestycji.