5 trendów hr, które zyskują dziś na znaczeniu w firmach z branży motoryzacyjnej

Światowa branża motoryzacyjna i jej łańcuch dostaw narażone są w dzisiejszych czasach na wyjątkową zmienność. Wysoka elastyczność, świadomość szybko zmieniających się tendencji oraz gotowość do modyfikacji swoich praktyk dotyczących działalności operacyjnej to zmienne, które ostatnimi czasy nabrały szczególnego znaczenia. Monitorowanie otoczenia i sprawne zarządzanie procesami to elementy które wspierają firmę w  dopasowaniu się do oczekiwań rynkowych. W tym artykule przyjrzymy się bliżej kilku z najbardziej znaczących obecnie kwestii i wyzwań w branży oraz temu, z czym się one wiążą z perspektywy HR i zarządzania kadrami.

globalne trendy kształtujące branżę motoryzacyjną

Przedsiębiorstwa z branży motoryzacyjnej z pewnością mają obecnie wiele kwestii do przemyślenia, począwszy od zakłóceń w sektorze w ostatnich latach, aż po zmiany i wyzwania, które mogą napotkać do 2030 roku i później.

Pozyskiwanie utalentowanych pracowników i praktyki w zakresie zarządzania będą miały kluczowe znaczenie nie tylko pod względem przetrwania, ale również osiągania sukcesów i rozwoju w tym burzliwym okresie.

radzenie sobie z zakłóceniami

W nadchodzących latach technologia będzie w dalszym ciągu miała coraz większy wpływ i coraz większe znaczenie w branży motoryzacyjnej, ale to osoby pracujące w tej branży będą najbardziej wpływać na jej rozwój i na to, które firmy będą odnosić najwięcej sukcesów.

International Labour Organization (ILO) podkreśliła tę kwestię w referacie przygotowanym na spotkanie dotyczące przyszłości pracy w branży motoryzacyjnej, które odbyło się w Genewie w lutym 2021 roku. Wskazała, że sektor ten znajduje się w punkcie zwrotnym i „czeka go coraz bardziej niepewna przyszłość”. Wśród wyzwań, z którymi przedsiębiorstwa będą musiały się zmierzyć, można wymienić napięcia i ograniczenia w handlu światowym, zmieniające się preferencje konsumentów i coraz silniejsze naciski regulacyjne. Branża zmaga się również z ciągłym niedoborem półprzewodników, co ma wpływ na producentów na całym świecie.

W środowisku, w którym stale zachodzą zmiany i w którym zawsze pojawiać się będą nowe wyzwania i możliwości, utalentowana kadra wesprze proces przystosowywania się i bieżącej modyfikacji działań w ścisłej korelacji ze zmiennym otoczeniem.

ILO stwierdziła w swoim raporcie: „Powszechnie uznaje się, że w nadchodzących latach te zakłócenia w znacznym stopniu staną się stałą tendencją w branży i że branża motoryzacyjna będzie się w przyszłości znacznie różnić od tej obecnej. Przyszłość branży motoryzacyjnej będzie w dużym stopniu zależeć od zdolności i umiejętności kobiet i mężczyzn pracujących w tej branży”.

zmienność sprzedaży

Przyglądając się bliżej określonym problemom w branży, można zauważyć, że jedną z tendencji podkreślającą trudności, z którymi zmagają się wszelkie rodzaje przedsiębiorstw w tym sektorze, jest spadek sprzedaży.

Według International Energy Agency (IEA) światowa sprzedaż samochodów zmniejszyła się z 92 mln w 2018 r oku do 88 mln w 2019 , a odnosząc się do danych w obszarze sprzedaży samochodów w dwóch ostatnich latach zarejestrowano wzrost sprzedaży z poziomu 63,8 mln w 2020 roku do 66,7 mln aut w 2021. Zaznaczyć należy jednak że wpływ COVID-19 oraz konflikty i napięcia polityczne mocno odbiją się na wszystkich branżach, w tym także motoryzacyjnej, a na operowanie prognozami jest na dzień dzisiejszy jeszcze za wcześnie.

S&P Global przewiduje wzrost światowej sprzedaży pojazdów w 2021 roku o 8–10%, co oznaczałoby, że łączna liczba sprzedanych pojazdów wyniesie między 83 mln a 85 mln. Spółka podkreśliła jednak, że stopień ożywienia będzie różny w zależności od regionu – przodować będą Chiny, za nimi będzie Ameryka Północna, a Europa zostanie w tyle.

W raporcie z grudnia 2020 firma IHS Markit nakreśliła podobnie nierówny obraz sytuacji. Prognozuje sprzedaż nowych pojazdów lekkich na poziomie 83,4 mln na całym świecie w 2021 r., o 9% więcej niż przewidywane w 2020 76,5 mln.

rozwój pojazdów elektrycznych i autonomicznych

Rosnący wpływ nowych technologii na branżę jest kolejną kluczową tendencją, która okaże się szczególnie istotna w odniesieniu do umiejętności, których producenci pojazdów i usługodawcy będą potrzebować, aby odnosić sukcesy. Można ją wyraźnie zaobserwować w rozwoju pojazdów autonomicznych i elektrycznych, który prawdopodobnie będzie wiodącym trendem w branży w latach 20. XXI wieku.

Według danych liczbowych IEA po dekadzie „gwałtownego rozwoju” pod koniec 2020 r. na całym świecie jeździło dziesięć milionów samochodów elektrycznych. Całkowita liczba rejestracji takich aut wzrosła w trakcie roku o 41% mimo ogólnego spadku sprzedaży samochodów na całym świecie.

Organizacja przewiduje, że jeśli rządy wprowadzą bardziej stanowcze polityki dla swoich celów związanych z klimatem, do 2030 r. na całym świecie może być w użyciu aż 230 mln pojazdów elektrycznych. Sektor prywatny również odegra kluczową rolę w rozwoju tej tendencji, ponieważ coraz więcej firm przechodzi na floty elektryczne i leasing samochodów.

Oczekuje się także, że coraz częściej na drogach będą widywane pojazdy autonomiczne. McKinsey podkreśliło tę kwestię jako jeden z kluczowych czynników przyczyniających się do „niespotykanych zakłóceń” mających miejsce w sektorze motoryzacyjnym. Firma zauważa, że do 2025 roku 60% z czołowych 20 producentów oryginalnego sprzętu planuje uwzględnić w swojej ofercie pojazdy autonomiczne poziomu 4.

Kolejną tendencją wartą zauważenia jest rosnąca popularność pojazdów podłączonych do Internetu. Według badań spółki McKinsey 12% sprzedawanych obecnie samochodów posiada wbudowaną funkcję łączności, natomiast 40% konsumentów jest gotowych zmienić markę na taką, która oferuje lepsze technologie w tym zakresie.

Innowacje w sektorze motoryzacyjnym są wdrażane szybciej niż kiedykolwiek, dlatego przedsiębiorstwa muszą być przygotowane i posiadać odpowiednią strategię w zakresie HR i pozyskiwania utalentowanych pracowników, aby nie zostać w tyle.

pięć kluczowych celów dla HR

Znaczna część odpowiedzialności za dbanie o dobre przygotowanie firmy na nadchodzące zmiany i wyzwania w branży będzie spoczywać na dziale HR.

Jakie są zatem najważniejsze priorytety w zakresie utalentowanych pracowników i kadry, na których należy się skoncentrować, aby umożliwić firmie osiąganie sukcesów?

1. pozyskiwanie utalentowanych pracowników przygotowanych na przyszłe wyzwania

Wszystkie zmiany technologiczne zachodzące obecnie w branży motoryzacyjnej sprawią, że posiadanie w swojej kadrze wysoce utalentowanych pracowników będzie jeszcze bardziej istotne. Przedsiębiorstwo będzie polegać na wiedzy, umiejętnościach i doświadczeniu pracowników, aby śledzić najbardziej znaczące tendencje w sektorze.

Badania wskazują, że wiele firm nie radzi sobie obecnie w tym obszarze. Spółka McKinsey przeprowadziła badanie przedsiębiorstw zajmujących się dostawami dla branży motoryzacyjnej, według którego zaledwie 30% uczestników badania ma pewność, że posiada odpowiednie możliwości, aby móc reagować na bieżące tendencje.

Prognozy z Centrum Mobilności w Przyszłości (Center for Future Mobility) firmy  wskazują, że do 2030 roku nawet 30% średnich kosztów pojazdu będzie stanowić oprogramowanie i elektronika. Jednak zaledwie 9% badanych przedsiębiorstw twierdzi, że nadaje priorytet rekrutacji na stanowiska architektów oprogramowania i programistów oraz integratorów systemów.

McKinsey podkreśliło kilka najlepszych praktyk mających na celu zoptymalizowanie pozyskiwania utalentowanych pracowników, zarządzania nimi i ich zatrzymywania. Zaleciła:

• promowanie bliskiej współpracy między dyrektorem wykonawczym, dyrektorem finansów i dyrektorem HR, aby zapewnić ścisłe powiązanie między strategiami firmy w zakresie działalności biznesowej i utalentowanych pracowników;
• zidentyfikowanie „kluczowych 2%” stanowisk, które generują najwięcej wartości dla przedsiębiorstwa i skoncentrowanie się na rozwoju utalentowanych pracowników na te stanowiska;
• zwiększenie elastyczności poprzez tworzenie małych, międzyfunkcyjnych zespołów, których członkowie posiadają różne umiejętności mogące znaleźć zastosowanie przy określonych zadaniach;
• wykorzystywanie nowych narzędzi cyfrowych i analitycznych w celu usprawnienia podstawowych procesów, takich jak planowanie liczby zatrudnionych, identyfikowanie utalentowanych pracowników, rekrutacja, wdrażanie, zarządzanie nauką i wynikami.

2. przygotowywanie kadry na automatyzację i robotykę

Branżę motoryzacyjną można porównać do wielu innych sektorów pod względem tego, że automatyzacja i robotyka będą w nadchodzących latach odgrywać coraz większą rolę w sposobie jej funkcjonowania.

Według Global Market Insights wartość rynku robotyki dla branży motoryzacyjnej wzrośnie z ponad 4 mld USD w 2017 r. do blisko 6 mld USD do 2024 r. 

ILO zwróciła uwagę na to, że inwestycje branży w nowe technologie były na dobrej drodze do osiągnięcia wartości 82 mld USD (69,4 mld GBP) w 2020, dzięki nowym narzędziom i systemom, które „włączono do wysoce zaawansowanego już procesu produkcji w celu skrócenia czasu realizacji i zwiększenia personalizacji”.

Według organizacji „cyfryzacja zwiastuje nową erę zaawansowanej produkcji w branży motoryzacyjnej, której elementy opisano jako «Branża 4.0». Technologie te obejmują wdrażanie zaawansowanej analityki, sztucznej inteligencji, technologii czujników, Internetu rzeczy, przetwarzania danych w chmurze, technologii blockchain, systemów cyberfizycznych, uczenia maszynowego, robotyki i drukowania 3D”.

Rozmowy dotyczące wdrażania robotyki i automatyzacji kluczowych procesów mogą wywołać wśród kadry niepokój związany z możliwą utratą pracy albo byciem mniej wartościowym pracownikiem dla organizacji. W razie takiej sytuacji dział HR powinien skoncentrować się na kontaktach z pracownikami i informowaniu ich o wprowadzanych zmianach i ich przyczynach.

Podczas tych rozmów można skoncentrować się na:

• odpowiadaniu na najczęstsze pytania pracowników;
• przekazywaniu informacji o nowych systemach i technologiach wykorzystywanych przez przedsiębiorstwo;
• pokazaniu, w jaki sposób te procesy mogą zapewnić pracownikom możliwości podjęcia nowych obowiązków;
• przedstawianiu programów doskonalenia umiejętności, które umożliwią pozyskiwanie nowych umiejętności i poprawę zatrudnienia w dłuższej perspektywie;
• wysiłkach w zakresie wewnętrznej mobilności, które pomogą zwiększać komfort pracowników i zatrzymać utalentowanych pracowników.

3. bezpieczeństwo, zdrowie i dobre samopoczucie pracowników

Jeśli chce się zatrzymać najbardziej wartościowych pracowników i przyciągnąć utalentowanych kandydatów do swojej organizacji, konieczne jest pokazanie zaangażowania w ochronę zdrowia i dobrostanu ludzi. W czasach po pandemii COVID okaże się to ważniejsze niż kiedykolwiek, ponieważ pandemia wzmocniła aspekt odpowiedzialności pracodawców za bezpieczeństwo ludzi i minimalizowanie zagrożeń dla zdrowia w miejscu pracy.

Poza wdrożeniem podstawowych zabezpieczeń w zakresie BHP przedsiębiorstwa z branży motoryzacyjnej muszą pamiętać o uwzględnianiu szczególnych zagrożeń dla pracowników w tej branży.

ILO zwróciła uwagę na to, że w tym sektorze w ostatnich latach znacząco poprawiła się ochrona pracowników i normy w zakresie bezpieczeństwa, jednak „pozostaje on niebezpieczny”. Podkreśliła określone czynniki ryzyka, takie jak:

• narażenie na hałas;
• poślizgnięcia, potknięcia i upadki z wysokości;
• ogień;
• narażenie na kontakt z substancjami niebezpiecznymi.

Zauważenie tych niebezpieczeństw i pokazanie docelowych środków i zabezpieczeń wdrożonych w celu ochrony przed nimi będzie kluczowe, jeśli chce się zbudować markę pracodawcy, która pomoże przyciągnąć nowych utalentowanych pracowników i zatrzymać obecnie zatrudnionych.

4. różnorodność i inkluzywność wśród kadry

Poprzez skuteczne zarządzanie zespołem można uzyskać dostęp do najszerszej puli utalentowanych pracowników i ich doświadczenia. Im szerzej zapuścisz sieci, tym większe masz szanse na pozyskanie talentów, które wyniosą wydajność Twojej firmy na wyższy poziom.

Postęp technologiczny – niezależnie, czy chodzi o rozwój robotyki w procesie produkcji czy szybki wzrost liczby pojazdów elektrycznych i autonomicznych – będzie kluczowy dla branży motoryzacyjnej w nadchodzących latach.

Oznacza to, że jeśli przedsiębiorstwa chcą odnosić sukcesy, muszą one wprowadzać innowacje, a badania wykazały, że innowacje są napędzane przez różnorodność. Badanie przeprowadzone przez Boston Consulting Group wykazało, że tworzenie bardziej zróżnicowanych zespołów kierowniczych pozwala uzyskać wyższe standardy innowacji i ostatecznie poprawia wyniki finansowe. W przypadku firm z ponadprzeciętnym poziomem różnorodności w ich zespołach zarządzających zgłoszono również wyższe o 19 punktów procentowych przychody z innowacji niż w przypadku mniej zróżnicowanych organizacji.

Wiele organizacji musi uporać się z wieloma wyzwaniami w tym zakresie. Istnieje świadomość tego, jak istotna jest różnorodność na poziomie strategicznym, ale z perspektywy działalności operacyjnej głównym priorytetem jest zajęcie się niedoborem personelu i zatrudnienie odpowiedniej liczby osób. Może to utrudnić utrzymanie zaangażowania na rzecz różnorodności i inkluzywności (diversity and inclusion, D&I), co tworzy rozdźwięk między działalnością operacyjną a strategią. 

Jakie praktyczne środki można zatem wdrożyć, aby zwiększyć różnorodność wśród kadry?

• Zapewnienie poparcia kadry kierowniczej w zakresie polityk dotyczących różnorodności i inkluzywności poprzez przedstawienie przejrzystego uzasadnienia biznesowego i połączenie tej kwestii z większymi celami spółki.
• Zapewnienie szkoleń z zakresu różnorodności w celu zwiększania poziomu świadomości i promowania rozmów na ten temat na każdym poziomie – od kierownictwa wyższego szczebla po kadrę na niższych stanowiskach.
• W ofertach pracy należy używać inkluzywnego języka i taktyki, która zachęci wielu kandydatów do składania wniosków, np. ograniczyć wymagania związane z pracą do kluczowych umiejętności. 
• Współpraca z partnerem HR w celu opracowania bardziej dopasowanego i spersonalizowanego podejścia do rekrutacji opartego na łączeniu kandydatów o wskazanych kompetencjach oraz umiejętnościach powiązanych z dedykowaną w danej organizacji rolą

Przeczytaj: rekrutacje stałe w blue collars a wyzwania rynkowe.

5. nauka i rozwój umiejętności

Rekrutacja odgrywa ważną rolę w przygotowywaniu przedsiębiorstwa na przyszłe wyzwania i możliwości w branży motoryzacyjnej, jednak wiele będzie można zyskać poprzez doskonalenie umiejętności obecnie zatrudnionej kadry i rozwijanie nowych kompetencji.

W przeprowadzonym niedawno badaniu ILO zauważyła, że inwestycje przedsiębiorstw w umiejętności i ciągłe kształcenie będą kluczowym elementem „rozwoju godziwej i zrównoważonej pracy w branży motoryzacyjnej oraz zapewnienia w przyszłości pracy przyczyniającej się do zrównoważonego rozwoju”.

Przekwalifikowywanie i doskonalenie umiejętności pracowników będzie szczególnie ważne w świetle rozwoju automatyzacji i robotyzacji w sektorze motoryzacyjnym. Najnowocześniejsze systemy i technologie kształtują sposób projektowania, produkcji i wykorzystywania samochodów, jednak to zdolność przygotowania swojej organizacji na przyszłość poprzez diagnozowanie oraz rozwijanie najważniejszych umiejętności obecnie zatrudnionych pracowników okaże się kluczowym czynnikiem w osiągnięciu sukcesu.

Zgodnie z tendencjami w branży firmy motoryzacyjne zmierzą się z mocną konkurencją o pozyskanie utalentowanych pracowników posiadających kluczowe umiejętności, co sprawia, że wewnętrzna nauka i rozwój staną się jeszcze ważniejsze. Według analizy ILO w sześciu z siedmiu badanych krajów – Kanadzie, Chinach, Niemczech, Indiach, Indonezji i Tajlandii – sektor motoryzacyjny będzie w coraz większym stopniu konkurować z innymi branżami o pracowników posiadających doświadczenie w zakresie nauki, technologii, inżynierii, matematyki i IT.

Biorąc pod uwagę ostatnie okoliczności związane z konfliktem zbrojnym szereg branż, w tym także motoryzacyjna mierzy się z wahaniami i przerwami w łańcuchach dostaw oraz  niepewnością  w zakresie wszelkich prognoz dotyczących popytu w najbliższym czasie. Obserwując przy tym ogromny ruch migracyjny, polityka różnorodności i inkluzywności zyskuje dziś szczególnie na znaczeniu i powinna mieć swoje ugruntowane miejsce w zarządzaniu przedsiębiorstwem niezależnie od branży.

Przygotowaliśmy przewodnik, w którym podsumowaliśmy kluczowe trendy dla branży motoryzacyjnej. W przewodniku znajdziesz też praktyczne wskazówki umożliwiające przygotowanie firmy na wyzwania przyszłości.