czym jest idealna rozpiętość kierowania - szeroka czy wąska?

Rozpiętość kierowania w organizacji ma duży wpływ na jej działalność i doświadczenia pracowników. Jednak często zdarza się, że dynamicznie rozwijające się firmy nie zauważają momentu, w którym rozpiętość wymaga optymalizacji. W tym artykule wyjaśniamy, jaki wpływ na organizację ma szeroka i wąska rozpiętość kierowania. Przybliżymy też argumenty, dla których warto zainicjować pracę nad optymalizacją rozpiętości, aby działała na korzyść firmy, a nie utrudniała jej rozwój.

czym jest szeroka rozpiętość kierowania?

W firmie o szerokiej rozpiętości kierowania jeden manager jest odpowiedzialny za dużą liczbę bezpośrednich podwładnych. Definicja ta zależy jednak od skali firmy i jej działalności. W niektórych przedsiębiorstwach 7 bezpośrednich podwładnych jednego managera można uznać za szeroki zakres, podczas gdy w innej firmie liczba ta może nawet sięgnąć 20 osób.

W firmie o szerokiej rozpiętości kierowania, stosunkowo duża liczba pracowników podlega jednemu szefowi, tworząc stosunkowo płaską strukturę organizacyjną z mniejszą liczbą szczebli zarządzania między pracownikami pierwszej linii a kierownictwem wyższego szczebla.

Dokładna definicja idealnej rozpiętości kierowania zależy w dużej mierze od unikalnych cech firmy. Wpływ na to ma charakter pracy, styl zarządzania menedżerów, a nawet wykorzystanie technologii. Przyjmuje się jednak, że szeroka rozpiętość kierowania sprawdza się najlepiej w firmach, w których:

• zadania pracowników są relatywnie proste i mało zróżnicowane
• większość pracowników i managerów jest doświadczona, zmotywowana i czuje się komfortowo w swojej pracy
• managerowie mają niewiele innych zadań operacyjnych poza zarządzaniem personelem
• cyfrowe narzędzia współpracy i komunikacji są dobrze zintegrowane z organizacją

Przykładem takiego miejsca pracy może być duże call center, gdzie praca jest dość ustandaryzowana. Szeroka rozpiętość kierowania, z jednym managerem nadzorującym zespół od 10 do 20 specjalistów telefonicznej obsługi klienta, prawdopodobnie dobrze by się tam sprawdzała, wspierając wydajność zespołu i efektywność kosztową.

czym jest wąska rozpiętość kierowania?

W organizacji o wąskiej rozpiętości kierowania managerowie mają mniejszą liczbę bezpośrednich podwładnych. Ponownie, definicja ta będzie się różnić w zależności od organizacji, ale w większości firm 3 lub 4 bezpośrednich podwładnych byłoby traktowanych właśnie jako wąska rozpiętość kierowania. 

Organizacje o takiej rozpiętości mają naturalnie większą proporcję menedżerów do pracowników na pozostałych poziomach. Znajduje to zwykle odzwierciedlenie w bardziej hierarchicznej strukturze, z kilkoma warstwami kierownictwa średniego szczebla i większym dystansem między szeregowymi członkami zespołu a zarządem.

Dwie firmy, które wyglądają podobnie, mogą mieć bardzo różne idealne rozpiętości kierowania. Optymalny stosunek liczby managerów do liczby pracowników zależy bowiem od wielu złożonych czynników. Jednak co do zasady wąska rozpiętość kierowania jest odpowiednia dla przedsiębiorstw, w których:

• codzienne zadania pracowników są bardziej złożone i zróżnicowane, co wymaga wsparcia managerów, w tym ich wskazówek
• motywacja i poziom doświadczenia pracowników są niskie
• managerowie mają wiele innych zadań poza zarządzaniem swoimi bezpośrednimi podwładnymi
• pracownicy są rozproszeni - zadania wykonują zdalnie, w jednym z wielu biur, w różnych krajach lub nawet strefach czasowych

Dobrym przykładem, który pasuje do tego opisu, może być zespół programistów, w którym grupa inżynierów programowania pracuje nad złożonymi projektami. Wąska rozpiętość kierowania, z managerem nadzorującym od 4 do 7 inżynierów, zapewniłaby pracownikom odpowiedni poziom zindywidualizowanego wsparcia i wskazówek, zwiększając wydajność zespołu i tworząc pozytywne doświadczenia pracowników.

jaką rozpiętość kierowania wybrać - wąską czy szeroką?

Oba podejścia mają swoje zalety i wady. Na przykład, wąska rozpiętość kierowania ułatwia pracownikom uzyskanie wskazówek i wsparcia od przełożonego, ponieważ uwaga managera nie jest podzielona między zbyt dużą liczbę członków zespołu. Tworzy to jednak również bardziej złożoną strukturę firmy, co zazwyczaj prowadzi do wzrostu czasochłonnych procesów administracyjnych i większej biurokracji. 

Dla wszystkich firm celem powinno być znalezienie równowagi. Precyzyjny współczynnik rozpiętości kierowania jest nieistotny - ważne jest to, czy pozwala ona na sprawny przepływ operacji i skuteczne wdrażanie decyzji. 

jeśli szukasz wsparcia w optymalizacji rozpiętości kierowania

Jeśli chcesz zainicjować proces optymalizacji rozpiętości kierowania, przygotowaliśmy dla Ciebie materiały, które pomogą Ci w tej drodze. W przejrzysty sposób ilustrują one szeroką i wąską rozpiętość kierowania, wyjaśniają sposób wyliczania tego czynnika, pokazują ryzyka związane z nieodpowiednią rozpiętością i korzyści z jej optymalizacji. Materiały przygotowaliśmy w formie slajdów, dzięki czemu łatwo skorzystasz z nich w trakcie spotkania z liderami organizacji, by uzasadnić wdrożenie zmian.