Kobiety w ciąży to grupa, która jest szczególnie chroniona przez Kodeks pracy, choć zdarzają się sytuacje, w których również przyszła mama może zostać zwolniona z pracy. Taką sytuacją będzie np. praca na okres próbny, zakończenie umowy przypadające przed 3. miesiącem (12. tygodniem ciąży) lub zdarzenie, które wymaga zwolnienia w trybie dyscyplinarnym. Sprawdź, kiedy jeszcze pracodawca może zwolnić kobietę w ciąży.
Jakie prawa ma kobieta w ciąży w pracy?
Kobiety w ciąży to grupa szczególnie chroniona przez prawo pracy. Rodzaj ochrony zależy oczywiście od formy umowy, jaką przyszła mama podpisała z pracodawcą:
- w przypadku umowy o pracę na czas nieokreślony przyszła mama zachowuje prawo do urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze oraz urlopu wychowawczego, jeśli zgłosi taką chęć;
- jeśli zastanawiasz się, jaka jest zależność między umową na czas określony a ciążą, pamiętaj, że przyszła mama nie może zostać zwolniona, o ile umowa nie wygasa przed 12. tygodniem ciąży. Po tym czasie umowę przedłuża się do dnia porodu. Tak samo postępuje się w przypadku innej, mniej stabilnej umowy o pracę na zastępstwo.
Kobieta w ciąży zatrudniona na umowę zlecenie nie jest co prawda chroniona przez Kodeks pracy, jednak będzie przysługiwał jej zasiłek chorobowy w wymiarze 100%, jeśli wcześniej zdecydowała się opłacać dobrowolną składkę chorobową.
Warto wiedzieć: Urlop tacierzyński a ojcowski – jakie są podstawowe różnice?
Do którego tygodnia ciąży można zwolnić kobietę z pracy?
Polskie prawo dopuszcza zwolnienie kobiety w ciąży przed ukończeniem 12. tygodnia (3. miesiąca). Jest to więc czas, kiedy wiele kobiet dopiero dowiaduje się o swoim stanie, po raz pierwszy idzie do lekarza i doświadcza pierwszych dolegliwości wczesnej ciąży. Wiele przyszłych mam nie informuje najbliższego otoczenia – w tym także pracodawcy – o swoim stanie na tak wczesnym etapie, gdy ryzyko poronienia wciąż jest dość wysokie.
Jeśli więc pracodawca zwolni kobietę przed 12. tygodniem ciąży, to powodem takiej decyzji bardzo rzadko jest fakt spodziewania się dziecka, ale zazwyczaj decydują o tym inne przesłanki.
W jakich sytuacjach prawo dopuszcza zwolnienie kobiety w ciąży z pracy?
Istnieją sytuacje, gdy pracodawca może zwolnić kobietę w ciąży. Może nastąpić to wtedy, gdy:
- termin zakończenia umowy przypada przed 12. tygodniem (3. miesiącem) ciąży;
- kobieta została zatrudniona na okres próbny;
- firma ogłosiła upadłość;
- pracownica dopuszcza się rażących uchybień lub działa na szkodę firmy. Wtedy praktykowane jest zwolnienie dyscyplinarne, przed którym „stan błogosławiony” nie chroni;
- kobieta jest zatrudniona na umowę-zlecenie (tj. umowę cywilnoprawną) i nie jest chroniona przez Kodeks pracy.
Przeczytaj także: Praca w domu dla mam – jaki zawód można wykonywać?
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy można zwolnić kobietę w ciąży do 12. tygodnia?
Tak. Polskie prawo dopuszcza zwolnienie z pracy kobiet do 12. tygodnia (3. miesiąca ciąży). W tym okresie pracodawca – podobnie jak większość członków rodziny i znajomych – nie wie jeszcze, że kobieta spodziewa się dziecka. Powodem zwolnienia są więc inne obiektywne przesłanki, np. likwidacja stanowiska, redukcja etatów.
Czy pracodawca ma obowiązek przedłużać umowę, która wygasła w trakcie ciąży?
Jeśli umowa wygasła po 12. tygodniu ciąży, pracodawca ma obowiązek przedłużyć ją do dnia porodu.
Czy kobieta w ciąży może zostać zwolniona dyscyplinarnie?
Kobieta w ciąży – podobnie jak inni pracownicy – może zostać zwolniona w trybie dyscyplinarnym, jeśli dopuszcza się rażących uchybień, notorycznie łamie regulamin, nie przestrzega zasad współżycia społecznego lub działa na szkodę firmy.