Czy warto podjąć pracę na pół etatu?

Praca na pół etatu jest korzystnym rozwiązaniem dla studentów, a także osób, które chcą poświęcić więcej czasu na sprawy rodzinne lub osobiste. Osoby, które rozważają podjęcie pracy w niepełnym wymiarze godzin, często się zastanawiają, czy będą mogły liczyć na urlop, zasiłek dla bezrobotnych czy emeryturę. Przeczytaj artykuł, aby poznać prawa i ograniczenia pracownika zatrudnionego na pół etatu.

Praca na pół etatu – co to znaczy?

W Polsce pełen etat oznacza 40 godzin tygodniowo, a pełnoetatowy pracownik pracuje przeważnie przez 5 dni w tygodniu po 8 godzin. Dlatego w przypadku zatrudnienia na pół etatu wymiar czasu pracy w tygodniu jest mniejszy i wynosi 20 godzin. Trzeba jednak pamiętać o tym, że osoba pracująca na pół etatu niekoniecznie będzie pracowała przez 5 dni w tygodniu po 4 godziny. W takim razie jak wygląda praca na pół etatu? Wszystko zależy od branży. Jeśli pracownik wykonuje proste prace biurowe, może pracować przez 4 dni w tygodniu po 5 godzin, ale jeżeli pracuje w handlu, niepełny wymiar godzin może oznaczać 2 dni w tygodniu po 10 godzin lub po prostu pracujące weekendy.

Praca na pół etatu nie ma związku z konkretną branżą. W sieci znajdziesz oferty dla takich zawodów jak: sprzedawca, pracownik gastronomii (kelner, barman itp.), tłumacz, specjalista ds. marketingu, księgowy, programista, grafik, copywriter czy pracownik call center. Wszystko zależy od tego, jaki wymiar godzin zostanie uwzględniony w umowie.

Praca na pół etatu – jakie prawa ma pracownik?

Jeśli pracownik, który wykonuje pracę w niepełnym wymiarze godzin – na pół etatu lub inną jego część – ma umowę o pracę, korzysta z takich samych praw, jak osoby zatrudnione w wymiarze 40 godzin tygodniowo. Ma więc następujące prawa:

może korzystać z urlopu wypoczynkowego, jednak w nieco mniejszym wymiarze – w jego przypadku liczba dni urlopowych wynosi 10 rocznie (jeśli przepracował mniej niż 10 lat) lub 13 dni rocznie (po 10 latach pracy). W ramach swojej puli dni urlopowych pracownik może poprosić również o urlop na żądanie;
przysługują mu dodatkowe dni opieki nad dzieckiem, jednak wymiar godzinowy będzie obliczony proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Zgodnie z art. 188 § 3 Kodeksu pracy osoba zatrudniona na pół etatu ma prawo do 2 dni lub 8 godzin;
okres wypowiedzenia jest taki sam jak w przypadku pracy na pełen etat;
wszystkie nadgodziny są płatne zgodnie z Kodeksem pracy (lub wewnętrznymi ustaleniami firmy);
pracownik ma zagwarantowane prawo do płacy minimalnej;
jeśli pracownik przebywa w firmie powyżej 6 godzin – dotyczy to m.in. pracowników handlu i gastronomii – ma prawo do przerwy w pracy, podobnie jak jego pełnoetatowi koledzy;
pracodawca ma obowiązek odprowadzać składki do ZUS za osobę, która pracuje na pół etatu. W związku z tym praca w niepełnym wymiarze godzin daje prawo do emerytury, zasiłku chorobowego czy urlopu macierzyńskiego.

Można więc stwierdzić, że osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę na pół etatu ma dokładnie te same prawa i obowiązki, co pracownik zatrudniony na pełen etat.

Dla kogo praca na pół etatu?

Zatrudnienie na pół etatu to idealne rozwiązanie dla studentów, którzy chcą efektywnie połączyć naukę i pracę. Takie osoby często pracują w weekendy w barach, restauracjach czy sklepach, jednak niepełny wymiar godzin może być także formą zdobywania doświadczenia zawodowego w dziedzinie, w której się kształcą. Pracę w niepełnym wymiarze godzin podejmują również osoby, które realizują inne projekty zawodowe jako tzw. wolni strzelcy lub freelancerzy – stałe zatrudnienie daje im bezpieczeństwo finansowe, nawet jeśli liczba innych zleceń nie będzie zadowalająca.

Na pracę w niepełnym wymiarze godzin decydują się również osoby zaangażowane w życie rodzinne, np. mamy po urlopie wychowawczym lub pracownicy, którzy właśnie podnoszą swoje kompetencje i uczestniczą w intensywnych kursach i szkoleniach, które odbywają się w standardowych godzinach pracy. Praca na pół etatu to również „bufor bezpieczeństwa” dla osób, które pracują nad własnym biznesem i potrzebują czasu na jego rozwijanie, a jednocześnie chcą mieć gwarancję stałego zatrudnienia i regularnych dochodów.

Czasem praca w niepełnym wymiarze godzin to skutek redukcji etatów w firmie – w czasie kryzysu pracodawcy mogą zdecydować się na zwolnienie części kadry lub formalnie skrócić czas pracy swoim pracownikom.

Są również osoby, które wybierają pracę na pół etatu, ponieważ chcą mieć czas na realizowanie swoich zainteresowań. Takie podejście opłaca się np. pracownikom IT, którzy za pełen etat zarabiają 15 tys. zł, więc ich miesięczne dochody wciąż będą wysokie.

Mamy oferty pracy specjalnie dla Ciebie

Nie czekaj i sprawdź nasze oferty pracy. Pokierujemy Cię w stronę nowej pracy pełnej korzyści. Odkryj możliwości, które na Ciebie czekają.

poznaj nasze oferty pracy

Ile się zarabia, pracując na pół etatu?

Osoby zatrudnione na pół etatu otrzymują zazwyczaj połowę wynagrodzenia, na które mogą liczyć ich pełnoetatowi koledzy. W 2024 r. ich minimalne wynagrodzenie powinno wynosić 2121 zł brutto. Dla porównania minimalna pensja za pracę na 3/4 etatu to 3181,50 zł brutto, a za 1/4 etatu – 1060,50 zł.

Przeczytaj również: Praca na część etatu – wymiar zatrudnienia. Wady i zalety

Praca na pół etatu a emerytura

Pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze godzin ma prawo do emerytury, ponieważ pracodawca odprowadza za niego składki do ZUS. Zgodnie z zasadą niedyskryminacji pracowników okres przepracowany na pół etatu jest wliczany do stażu pracy w taki sam sposób jak taki sam czas przepracowany na całym etacie. Niestety zdarza się, że za pół etatu pracodawcy oferują niewiele więcej powyżej pensji minimalnej, a przy niskich dochodach wysokość świadczenia emerytalnego może być mało satysfakcjonująca. Z tego powodu warto rozważyć otwarcie Indywidualnego Konta Emerytalnego (IKE) lub Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE).

Praca na pół etatu a zasiłek dla bezrobotnych

Zasiłek taki może otrzymać tylko osoba, która w ciągu ostatniego półtora roku przepracowała minimum 12 miesięcy, otrzymując wynagrodzenie nie mniejsze niż najniższa krajowa, która od stycznia 2024 r. wynosi 4242 zł brutto (3221,98 zł netto), a od 1 lipca 2024 r. wyniesie 4300 zł (3261,53 zł netto). Osoby zatrudnione na 1/2 etatu mogą zarabiać kwotę poniżej płacy minimalnej. W praktyce oznacza to, że nie będą miały prawa do zasiłku dla bezrobotnych, jeśli stracą pracę.

Czy warto podjąć pracę na pół etatu?

Można stwierdzić, że praca na pół etatu ma zarówno zalety, jak i wady, dlatego każdy pracownik, który rozważa podjęcie pracy w niepełnym wymiarze godzin, powinien zastanowić się nad zyskami i stratami.

Praca na pół etatu – zalety

Praca na pół etatu niesie za sobą wiele zalet, m.in.:

więcej czasu na rozwój osobisty i pasje,
możliwość połączenia nauki z działalnością zarobkową,
możliwość efektywnego połączenia pracy zawodowej z życiem rodzinnym,
gwarancję regularnych dochodów,
prawo do urlopu wypoczynkowego i wszystkich innych świadczeń, do których mają dostęp osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę.

Praca na pół etatu – wady

Największe wady pracy na pół etatu to:

niska emerytura,
mniejszy wymiar urlopu wypoczynkowego,
brak prawa do zasiłku dla bezrobotnych, jeśli pracownik otrzymuje wynagrodzenie mniejsze niż najniższa krajowa.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Praca na pół etatu – ile urlopu przysługuje?

Osoby, które są zatrudnione na pół etatu, mają prawo do 10 dni rocznie, jeśli przepracowali mniej niż 10 lat lub 13 dni rocznie, jeżeli ich staż pracy jest dłuższy niż 10 lat. W ramach tej puli mogą wykorzystać urlop na żądanie, a oprócz tego przysługują im 2 dni lub 8 godzin opieki nad dzieckiem.

Czy można podjąć pracę na pół etatu na emeryturze?

Jest to możliwe, jednak pracodawcy częściej oferują umowę zlecenie, które wiąże się z mniejszymi kosztami, a dla pracującego emeryta jest szansą na satysfakcjonujące dochody.

Czy można pracować na pół etatu na urlopie macierzyńskim *?

Zgodnie z art. 182 Kodeksu pracy pracownica może łączyć korzystanie z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u swojego pracodawcy w wymiarze nie większym niż 1/2 etatu. Prawo nie reguluje kwestii podejmowania pracy u innego pracodawcy w czasie trwania urlopu macierzyńskiego. Należy więc uznać, że w świetle obowiązujących przepisów istnieje taka możliwość.