W momencie podpisania umowy o pracę dochodzi do zawarcia między jej stronami określonych warunków. Pewne postanowienia znajdujące się w dokumencie mogą być jednak modyfikowane przez pracodawcę. W tym celu wykorzystuje się aneks do umowy o pracę. Na mocy jego treści, można zmienić obowiązujące warunki zarówno na korzyść, jak i niekorzyść pracownika. W tym kontekście niezwykle interesująca wydaje się zwłaszcza zależność między aneksem do umowy o pracę a wynagrodzeniem.
Co to jest aneks do umowy o pracę?
Aneks do umowy o pracę to potoczne określenie zmiany warunków umowy o pracę za porozumieniem stron. Pracodawcy często stosują ten dokument, ponieważ pozwala on na modyfikację prawie wszystkich postanowień kontraktu podpisanego z pracownikiem. Taki aneks można wprowadzić w dowolnym momencie – nawet gdy osoba zatrudniona podlega szczególnej ochronie (dotyczy to m.in. kobiet w ciąży, pracowników przebywających na zwolnieniu lekarskim czy osób w wieku przedemerytalnym). Warto również pamiętać, że forma umowy, na podstawie której pracownik wykonuje obowiązki, nie ma znaczenia w przypadku zmiany jej treści poprzez odpowiedni załącznik. Oznacza to, że można stworzyć zarówno aneks do umowy o pracę na czas nieokreślony, jak i określony.
Należy jednak podkreślić, że aneks do umowy o pracę ma charakter zgodnego oświadczenia woli, a więc musi być podpisany zarówno przez pracodawcę, jak i pracownika. Jeżeli przełożony chce zmienić warunki zatrudnienia, jednak jego podwładny nie wyraża na to zgody, to postanowienia takiego dokumentu nie mogą zostać wprowadzone.
Kiedy stosuje się aneks do umowy o pracę?
Sporządzenie aneksu do umowy o pracę jest niezbędne w każdej sytuacji, w której dochodzi do zmiany warunków pracy lub płacy. Wynika to z faktu, że pracownik musi zostać poinformowany o planowanych modyfikacjach, zapoznać się z nimi i wyrazić na nie zgodę. W praktyce aneksowanie stosuje się w kilku podstawowych sytuacjach. Najczęściej występujące zależności to:
- aneks do umowy o pracę a zmiana wynagrodzenia,
- aneks do umowy o pracę a zmiana stanowiska,
- aneks do umowy o pracę a zmiana etatu (wymiaru czasu pracy),
- aneks do umowy o pracę a zmiana miejsca wykonywania pracy.
Co ważne, w przypadku aneksu do umowy o pracę zmieniającego wynagrodzenie, nowa pensja zaproponowana przez pracodawcę nie może być niższa, niż określają to przepisy prawa pracy. Dodatkowo nawet jeśli przedsiębiorca proponuje podwładnemu podwyżkę, nie może z góry założyć, że zatrudniony przyjmie nowe warunki, mimo iż są one dla niego korzystne. Również w takiej sytuacji aneks do umowy o pracę musi być podpisany przez pracownika.
Czy konieczny jest aneks do umowy o pracę zmieniający wynagrodzenie minimalne?
Jeżeli na mocy prawa wynagrodzenie minimalne uległo zmianie, obowiązkiem pracodawcy jest sporządzenie odpowiedniego aneksu do umowy o pracę. Dotyczy to sytuacji, w której zapis dotyczący wysokości pensji w dotychczasowej umowie podano w formie określonej kwoty.
Zastosowanie aneksu do umowy o pracę przy zmianie wynagrodzenia minimalnego nie zawsze jest jednak konieczne. Jeżeli wypłata nie została zapisana jako konkretna kwota, a w dokumencie znajduje się jedynie informacja o tym, że pracownikowi wypłacana jest pensja minimalna, aneksowanie można pominąć.
Czy aneks do umowy o pracę na czas określony może przedłużyć umowę?
Zdarza się, że niektórzy pracodawcy w niewłaściwy sposób wykorzystują aneks do umowy o pracę na czas określony. Dzieje się tak wówczas, gdy przy pomocy dodatkowego załącznika próbują przedłużyć czas trwania takiej umowy. Takie postępowanie jest jednak niezgodne z prawem i nie powinno być stosowane.