Osoby, które nie ukończyły jeszcze 18. roku życia, mogą podjąć zatrudnienie i zacząć zdobywać doświadczenie zawodowe już w bardzo młodym wieku. Praca dla niepełnoletnich podlega jednak odpowiednim regulacjom wynikającym z przepisów prawa. Gdzie znaleźć zajęcie zarobkowe przed osiągnięciem pełnoletniości i na jakich zasadach można zostać zatrudnionym?
Nastolatkowie, jeszcze przed 18. rokiem życia, często chcą dorobić sobie do kieszonkowego. Na szczęście praca dla nieletnich dostępna jest w różnorodnych branżach, co daje im wiele ciekawych możliwości. Zgodnie z przepisami młode osoby mogą ją wykonywać, o ile zostaną spełnione ściśle określone warunki.
Praca dla niepełnoletnich między 15. a 18. rokiem życia – jakie są zasady?
Praca niepełnoletnich jest dopuszczona przez prawo. Jej zasady są określone przez stosowne przepisy. Według Kodeksu pracy nastolatkowie między 15. a 18. rokiem życia mogą zostać zatrudnieni na podstawie umowy o pracę. Aby wykonywać obowiązki zawodowe w jej ramach, powinni jednak spełnić odpowiednie warunki. Konieczne jest:
- posiadanie dyplomu ukończenia ośmioletniej szkoły podstawowej;
- wyrobienie zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego, że dana praca dla nieletnich nie stanowi zagrożenia dla zdrowia młodej osoby;
- podjęcie zatrudnienia, którego celem jest przygotowanie zawodowe. Przepisy dopuszczają jednak również możliwość wykonywania prac lekkich. Mianem tym określa się takie obowiązki zawodowe, które nie zagrażają zdrowiu, życiu i rozwojowi psychofizycznemu nastolatka, a także nie przeszkadzają mu w uczęszczaniu do szkoły.
przeczytaj też: czym jest organizer bullet journal i w jaki sposób wykorzystać go do planowania?
Ponadto praca dla niepełnoletnich nie może być zajęciem, które stanowi pracę wzbronioną w myśl zapisów rozporządzenia Rady Ministrów. Istnieje jeden wyjątek. Jeśli nastolatek ma ponad 16 lat i podjęcie pracy wzbronionej jest mu potrzebne do odbycia przygotowania zawodowego, wówczas może ją wykonywać.
Czy możliwa jest praca dla nieletnich poniżej 15. roku życia?
Praca dla osób niepełnoletnich jest możliwa również dla nastolatków w przedziale wiekowym 13-15 lat. Rządzi się jednak innymi prawami. Przede wszystkim może być świadczona na podstawie umowy cywilnoprawnej – zlecenie lub o dzieło.
Istotne jest, że zatrudnienie niepełnoletnich w takim wieku może dotyczyć wyłącznie pracy związanej z działalnością o charakterze kulturalnym, artystycznym, reklamowym albo sportowym. Aby nastolatek mógł je podjąć, musi się na to zgodzić jego opiekun lub ustawowy przedstawiciel. Konieczne jest też zezwolenie inspektora pracy.
Oprócz tego możliwa jest praca dla osób nieletnich poniżej 13. roku życia. W takiej sytuacji nastolatek nie może jednak sam podpisać umowy. Robią to w jego imieniu opiekunowie prawni.
Jakie jest dopuszczalny czas pracy niepełnoletnich?
Przepisy jasno wyznaczają kwestie godzin pracy dla niepełnoletnich. Nastolatkowie powyżej 16. roku życia mogą wykonywać obowiązki zawodowe przez 8 godzin dziennie, natomiast młodsi – maksymalnie 6. Nie wolno im jednak pracować w nocy i w nadgodzinach. Ponadto powinni mieć zapewnione minimum 14 godzin nieprzerwanego, dobowego odpoczynku. W trakcie tygodnia przysługuje im także 48-godzinna przerwa, która obejmuje niedzielę.
Jeżeli nie jest to praca wakacyjna dla niepełnoletnich, a zatrudnienie w czasie roku szkolnego, nastolatek może ją wykonywać maksymalnie 12 godzin tygodniowo (a w dni, w które ma zajęcia lekcyjne przez 2 godzin).
Praca na wakacje dla niepełnoletnich – ciekawe pomysły
Pracę dla nieletnich na wakacje i nie tylko można podjąć w różnych zawodach. Najpopularniejsze zajęcia to m.in. zatrudnienie w gastronomii lub w sklepie, roznoszenie ulotek, wyprowadzanie zwierząt, odpłatna pomoc sąsiedzka czy zatrudnienie w charakterze hostessy lub hosta. Ciekawym rozwiązaniem jest też praca sezonowa dla niepełnoletnich związana ze zbiorem owoców i warzyw. Należy jednak pamiętać, że nie może być zbyt obciążająca fizycznie. Oprócz tego interesująca praca dorywcza dla niepełnoletnich to statystowanie lub branie udziału w reklamach.
Praca online dla nieletnich – jakie są możliwości?
Wygodnym i opłacalnym rozwiązaniem jest też praca zdalna dla niepełnoletnich wykonywana za pośrednictwem internetu. Pod tym względem istnieje wiele możliwości. Można zająć się m.in. sprzedażą na portalach aukcyjnych, prowadzeniem bloga lub kanału w social mediach, copywritingiem, wypełnianiem ankiet lub tworzeniem grafik lub stron internetowych.