model harwardzki jako skuteczna metoda zarządzania zasobami ludzkimi

Model harwardzki został opracowany na początku lat osiemdziesiątych na Uniwersytecie Harvarda w USA. Koncepcja ta opiera się na założeniu, że tylko zaangażowanie pracowników w problemy przedsiębiorstwa umożliwi skuteczne zarządzanie zespołami.

Model harwardzki reprezentuje miękkie podejście do zarządzania zasobami ludzkimi oraz wskazuje na to, że potrzeby pracowników i organizacji nie zawsze są ze sobą zbieżne. Zadaniem przedsiębiorstwa jest zrównoważenie potrzeb osób zatrudnionych oraz interesów samej organizacji. 

Charakterystyka i elementy modelu harwardzkiego

Model harwardzki to stosunkowo nowoczesna koncepcja, która wskazuje na konieczność rozwiązania problemów dawnego zarządzania. To możliwe tylko wtedy, gdy kierownictwo i dyrekcja stworzą odpowiednie warunki do rozwoju oraz samodoskonalenia pracowników, a także włączą podwładnych w różne działania organizacyjne. W tym modelu wyznaczono cztery główne obszary polityki zarządzania personelem:

1. Partycypacja pracownicza, która odnosi się do możliwości uczestniczenia pracowników w podejmowaniu różnych decyzji. W tym celu w firmach organizowane są ankiety oraz panele dyskusyjne, a podwładni otrzymują różne informacje dotyczące zmian w przedsiębiorstwie.
2. Decyzje personalne dotyczące zatrudnienia, które obejmują rekrutację, selekcję i zwolnienia.
3. System gratyfikacji, w który włączone są zarówno świadczenia płacowe, jak i pozapłacowe, popularnie nazywane obecnie benefitami.
4. Organizacja pracy – dotyczy stworzenia takiej struktury organizacyjnej i środowiska pracy, w którym podwładni będą jak najbardziej efektywni. 

przeczytaj też: Model Michigan, czyli skuteczne zarządzanie zasobami ludzkimi

Wyżej opisane elementy są przedmiotem oddziaływania interesariuszy, czyli grupy osób, do której można zaliczyć pracowników oraz kadrę zarządzającą. Zgodnie z tą koncepcją podwładni mają duży wpływ na działania organizacji i są ważnymi interesariuszami. 

Model Michigan a model harwardzki – porównanie

Założenia modelu Michigan i modelu harwardzkiego znacznie się różnią. Zgodnie z pierwszą z wymienionych koncepcji ludzi nie można zmienić, dlatego należy zatrudniać ukształtowanych, doświadczonych pracowników. Jednocześnie model Michigan nie popiera włączania podwładnych w podejmowanie decyzji dotyczących całej organizacji. Pracowników traktuje się tu raczej przedmiotowo. Model harwardzki z kolei stawia na miękkie zarządzanie i partycypację pracowników. Można więc zatrudniać osoby niedoświadczone, które zostaną wyszkolone przez organizację. Taka inwestycja w pracowników przyniesie w przyszłości wymierne rezultaty dla przedsiębiorstwa. 

Zastosowanie modelu harwardzkiego w zarządzaniu zasobami ludzkimi 

Model harwardzki można stosować właściwie we wszystkich organizacjach i zespołach. Zgodnie z tą koncepcją:

• zasoby ludzkie są wyjątkowe, dlatego wszystkich należy traktować w sposób podmiotowy, a nie przedmiotowy;
• strategia ogólna przedsiębiorstwa jest wypadkową różnych czynników, w tym działań i potrzeb interesariuszy;
• organizacja dąży do własnych celów, powinna jednak uwzględniać potrzeby pracowników. 

przeczytaj też: Human Resources – podstawowe informacje o zarządzaniu zasobami ludzkimi. Jak wygląda praca w HR?

Zgodnie z tym modelem zadaniem menedżera jest dokładne sprawdzanie i analizowanie potrzeb pracowników, a także ukierunkowywanie ich działań na jak najbardziej efektywne. Dużą zaletą modelu harwardzkiego jest humanistyczne i nowoczesne podejście do podwładnych. Dzięki temu koncepcję można wykorzystywać zarówno w mniejszych, jak i większych firmach. Zwykle menedżerowie pracujący zgodnie z modelem harwardzkim mogą pochwalić się dobrymi wynikami pracowników, a także niewielką fluktuacją w swoich zespołach.