Jeżeli pracownik uzyskał prawo do emerytury i zdecydował się wówczas na realne zakończenie stosunku pracy z dotychczasowym pracodawcą, przysługuje mu tzw. odprawa emerytalna. Świadczenie to wypłacane jest wszystkim osobom, które były zatrudnione na podstawie umowy o pracę.
Komu przysługuje odprawa emerytalna?
Kodeks pracy dokładnie reguluje zasady przyznawania świadczenia, jakim jest odprawa emerytalna. Zgodnie z przepisami zawartymi w akcie normatywnym odprawa przysługuje wszystkim pracownikom wykonującym obowiązki zawodowe w ramach umowy o pracę, bez względu na jej rodzaj. Nieistotny jest również staż pracy konkretnego podwładnego ani czas trwania jego zatrudnienia u ostatniego pracodawcy. Aby otrzymać pieniądze należy jednak spełnić kilka warunków. Według prawa odprawa emerytalna przysługuje jeżeli:
- podwładny uzyskał prawo do przejścia na emeryturę,
- pracownik zakończył stosunek pracy w firmie, w wyniku jego przejścia na emeryturę,
- podwładny nie pobrał już wcześniej odprawy emerytalnej w innym przedsiębiorstwie.
Aby uzyskać prawo do odprawy emerytalnej ważne jest nie tylko samo osiągnięcie wieku emerytalnego, lecz także realne zakończenie świadczenia pracy. Należy również pamiętać, że jest ona wypłacana tylko raz. Wyjątek od tej reguły stanowi sytuacja, w której pracownik w chwili przejścia na emeryturę pracował jednocześnie w kilku firmach. Jeśli w tym samym momencie zakończył umowę o pracę we wszystkich nich, przysługuje mu odprawa emerytalna od każdego z pracodawców, u których był zatrudniony.
Ile wynosi odprawa emerytalna w prywatnej firmie?
W większości przypadków wysokość odprawy emerytalnej wynosi równowartość jednomiesięcznego wynagrodzenia za pracę. Oblicza się je na identycznych zasadach, jak w przypadku ustalania finansowego ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Co ważne kwota w wysokości wypłaty za jeden miesiąc stanowi minimalną odprawę emerytalną ustaloną przez prawo. Oznacza to, że pracodawca może podwyższyć ją do dowolnego pułapu. Zależy to jednak od jego dobrej woli, a także zapisów znajdujących się regulaminie lub układzie zbiorowym obowiązującym w konkretnej firmie.
Ile wynosi odprawa emerytalna nauczyciela i pracownika samorządowego?
Zdarza się, że wysokość świadczenia wypłacanego po zakończeniu kariery zawodowej może być wyższa. Przykładem jest m.in. odprawa emerytalna dla nauczyciela. W przypadku osób, które pracowały w szkole przysługuje:
- odprawa emerytalna w wysokości dwumiesięcznego wynagrodzenia, o ile staż pracy podwładnego wynosi poniżej 20 lat,
- odprawa emerytalna o równowartości trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli staż pracy nauczyciela wynosi więcej niż 20 lat.
Odprawa emerytalna w instytucjach finansowanych z budżetu państwa jest wyższa również w przypadku pracowników samorządowych. Wynosi wówczas:
- równowartość dwumiesięcznego wynagrodzenia w przypadku stażu pracy powyżej 10 lat,
- równowartość trzymiesięcznego wynagrodzenia w przypadku stażu pracy powyżej 15 lat,
- równowartość sześciomiesięcznego wynagrodzenia w przypadku stażu pracy powyżej 20 lat.
Podobnie wygląda także odprawa emerytalna pracownika będącego urzędnikiem państwowym. Jeśli zaś chodzi o osoby zatrudnione w służbie cywilnej, otrzymują one równowartość trzech miesięcznych pensji w przypadku stażu pracy krótszego niż 20 lat oraz sześciokrotność miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracowały więcej niż 20 lat.
Odprawa emerytalna a ZUS
Czy odprawa emerytalna jest oskładkowana? Zgodnie z obowiązującymi przepisami od takiego świadczenia nie odprowadza się składek ZUS. Mimo to, nie jest ono zwolnione z obciążeń podatkowych. Oznacza to, że pracodawca zobowiązany jest do obliczenia i odprowadzenia od odprawy emerytalnej zaliczki na podatek dochodowy. Powinien to zrobić według takich samych zasad, jak w przypadku opodatkowania standardowego wynagrodzenia.
