Odprawa pośmiertna to świadczenie, które pracodawca wypłaca najbliższej rodzinie swojego pracownika, który zmarł w czasie trwania stosunku pracy. Wsparcie udzielane jest niezależnie od zasiłku pogrzebowego od ZUS, a prawo do jego otrzymania ma zarówno rodzina długoletniego, jak i świeżo zatrudnionego pracownika. Suma pieniędzy, jaką można otrzymać, zależy od wysokości wynagrodzenia oraz stażu pracy.
Kiedy i komu przysługuje odprawa pośmiertna?
Odprawa pośmiertna przysługuje najbliższej rodzinie pracownika, który zmarł w okresie zatrudnienia. Dotyczy to także osób, które w momencie śmierci przebywały na zwolnieniu lekarskim, urlopie macierzyńskim lub wypoczynkowym. Przepisy Kodeksu Pracy dokładnie określają – tak jak to ma miejsce w przypadku odprawy dla pracownika czy odprawy emerytalnej – komu i na jakich warunkach przyznawane jest świadczenie. Zostanie ono wypłacone niezależnie od zasiłku od ZUS, który bliscy otrzymują na pokrycie kosztów pogrzebu. Odprawa pośmiertna przysługuje:
- dzieciom zmarłego pracownika (własne lub przysposobione) – do ukończenia 16 roku życia, jeśli nie kontynuują nauki, do 25 lat, jeśli studiują lub kształcą się i bez ograniczenia wiekowego, gdy pozostają niezdolne do pracy;
- wnukom i rodzeństwu pozostającemu na wychowaniu i utrzymaniu;
- dzieciom przyjętym na wychowanie, np. w ramach pieczy zastępczej, które nie skończyły 18 lat i były pod opieką zmarłego pracownika przynajmniej rok;
- w szczególnych przypadkach także rodzicom (również tym adopcyjnym), którzy pomagają w wychowywaniu dzieci pracownika.
Ile wynosi odprawa po śmierci pracownika?
Odprawa pośmiertna zostanie wypłacona zarówno w przypadku zgonu długoletniego pracownika, jak i tego, który niedawno rozpoczął pracę w firmie. Wysokość świadczenia zależy jednak od osiąganych dochodów i stażu pracy. W praktyce oznacza to, że im dłużej pracowała i im więcej zarabiała dana osoba, tym większe wsparcie otrzymają bliscy w ramach odprawy.
Wysokość odprawy dla pracownika, który przepracował mniej niż 10 lat, to suma jednomiesięcznego wynagrodzenia. Bliscy osób, które pracowały 10–15 lat, otrzymają trzymiesięczne wynagrodzenie zmarłego. Natomiast w przypadku zgonu długoletniego pracownika, który pracował w firmie powyżej 15 lat, rodzina otrzyma równowartość półrocznych dochodów.
Sprawdź, na jakie wsparcie finansowe możesz liczyć z powodu redukcji etatu czy zwolnień grupowych.
Odprawa pośmiertna – jak jest wypłacana?
Odprawa pośmiertna wypłacana jest w podobnym trybie, jak inne świadczenia pracownicze. Kodeks pracy określa, że w pierwszej kolejności należy ustalić liczbę osób, które mają prawo do otrzymania odprawy, a następnie podzielić ją na równe części między nich. Jeśli uprawniona została tylko jedna osoba (np. współmałżonek), będzie przysługiwała jej połowa kwoty.
Świadczenie nie zostanie wypłacone w przypadku, gdy zmarły pracownik był ubezpieczony na życie przez swojego pracodawcę. W takiej sytuacji to polisa ubezpieczeniowa zapewni wsparcie finansowe rodzinie zmarłego. Jeśli okaże się ono mniejsze, niż wynosiłaby przysługująca odprawa, pracodawcy wypłacają tę różnicę.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Komu nie należy się odprawa pośmiertna?
Odprawa pośmiertna nie należy się konkubentom, byłym współmałżonkom i osobom pozostającym w separacji z pracownikiem.
Czy śmierć w wyniku samobójstwa to podstawa do odmowy wypłaty odprawy pośmiertnej?
Nie ma przepisów, które dopuszczałyby odmowę wypłaty świadczenia ze względu na okoliczności śmierci. Kluczowe jest to, czy nastąpiła ona w czasie trwania stosunku pracy.
Czy odprawa pośmiertna wchodzi w skład masy spadkowej?
Nie. Pracodawca nie ma obowiązku wypłaty odprawy pośmiertnej, jeśli nie da się określić grupy osób upoważnionych do jej odbioru. Ewentualni spadkobiercy nie będą mogli ubiegać się o odprawę pośmiertną.
