Zbliżająca się waloryzacja emerytur w 2024 roku niesie ze sobą istotne modyfikacje w kwestii opodatkowania świadczeń emerytalnych. Choć podwyżki emerytur mają na celu zapewnienie godnego poziomu życia seniorów, zmiany w systemie podatkowym mogą okazać się zaskakujące dla wielu emerytów. Sprawdź, jak będzie wyglądał podatek od emerytury w 2024 roku, jakie są kluczowe modyfikacje oraz jak wpłyną one na finanse osób pobierających świadczenia emerytalne.
Emerytura bez podatku – co to oznacza w praktyce?
Jedną z kluczowych zmian, na jakie czekali seniorzy, jest wprowadzenie koncepcji „emerytury bez podatku”. Zgodnie z tymi przepisami osoby pobierające emerytury i renty w wysokości do 2500 zł miesięcznie nie będą odprowadzać podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Oznacza to, że świadczenia te będą wypłacane w pełnej kwocie, bez dokonywania potrąceń na poczet podatku.
Sprawdź, ile wyniesie emerytura po 30 latach pracy i od czego zależy jej wysokość.
Kto skorzysta na emeryturach bez podatku?
Reforma ta dotyczy aż 90% emerytów i rencistów, a ⅔ z nich w ogóle nie zapłacą podatku. Największe korzyści odczują ci seniorzy, których świadczenia kształtują się w okolicach 2500 zł brutto miesięcznie. Osoby otrzymujące wyższe emerytury będą musiały zapłacić podatek, ale tylko od kwoty powyżej 2500 zł.
Brak dodatkowych formalności
Warto podkreślić, że aby otrzymać emeryturę bez podatku, nie trzeba spełniać żadnych dodatkowych wymogów formalnych. Wystarczy, że świadczenie danej osoby nie przekracza ustawowego limitu 2500 zł brutto.
Składanie zeznania podatkowego a emerytura wolna od podatku
Pomimo wprowadzenia „emerytury bez podatku” seniorzy nadal mogą dobrowolnie składać zeznanie podatkowe. Będzie to miało zastosowanie w sytuacji, gdy emeryt rozlicza się razem ze współmałżonkiem, który uzyskuje opodatkowane dochody. Wspólne rozliczenie podatkowe może obniżyć wysokość należnego podatku.
Składka zdrowotna od emerytury wolnej od podatku
Choć emeryci i renciści nie będą odprowadzać podatku dochodowego od świadczeń do 2500 zł brutto, to nadal będą płacić składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Zasady jej odprowadzania nie ulegają zmianie – będzie ją pobierać Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).
Warto jednak zwrócić uwagę, że w ramach Polskiego Ładu zmianie uległ sposób finansowania składki zdrowotnej. Obecnie wynosi ona 9% i emeryci opłacają ją w pełnej wysokości, bez możliwości odliczenia od podatku.
Sprawdź, na jakich zasadach wyliczane są emerytury dla pracowników z Ukrainy.
Ile teraz wynosi podatek od emerytury?
Emerytury do 2500 zł brutto nie podlegają podatkowi dochodowemu. Oznacza to, że osoby otrzymujące takie świadczenia nie płacą podatku.
Od kwoty emerytury powyżej 2500 zł brutto pobierany jest podatek dochodowy według stawki 12%.
Emerytura brutto a emerytura netto w 2024 roku
Wprowadzenie „emerytury bez podatku” wpłynie na kształtowanie się wysokości świadczeń netto. Poniższa tabela prezentuje przykładowe wyliczenia emerytur brutto i netto w 2024 roku:
-
Brutto: 1558 zł = Netto: 1445 zł
-
Brutto: 1750 zł = Netto: 1593 zł
-
Brutto: 1952 zł = Netto: 1776 zł
-
Brutto: 2296 zł = Netto: 2089 zł
-
Brutto: 2870 zł = Netto: 2567 zł
-
Brutto: 3444 zł = Netto: 3021 zł
-
Brutto: 4018 zł = Netto: 3474 zł
-
Brutto: 4592 zł = Netto: 3928 zł
-
Brutto: 5740 zł = Netto: 4835 zł
Jak widać, emerytury do 2500 zł brutto będą w całości wolne od podatku, co przełoży się na wyższe świadczenia netto w stosunku do obecnego stanu.
Waloryzacja emerytur i trzynasta emerytura w 2024 roku
Oprócz wprowadzenia „emerytury bez podatku” na seniorów czekają również inne istotne zmiany. Jedną z nich jest waloryzacja emerytur w 2024 roku. Wskaźnik waloryzacji wynosi 12,12%, co przekłada się na podwyżkę emerytur i rent o co najmniej tyle samo procent.
Trzynasta emerytura stanowi równowartość najniższej emerytury obowiązującej od 1 marca danego roku, czyli 1780,96 zł brutto. Należy jednak pamiętać, że od kwoty brutto tzw. trzynastki potrącane były składki na ubezpieczenie zdrowotne. W rezultacie kwota netto trzynastej emerytury dla większości świadczeniobiorców wynosiła około 1620,67 zł.
Czy zmiany są korzystne dla emerytów?
Wprowadzenie „emerytury bez podatku” na pierwszy rzut oka wydaje się korzystne dla seniorów. Jednak po dokładniejszej analizie okazuje się, że korzyści te mogą być ograniczone. Wynika to z faktu, że wraz z wejściem w życie Polskiego Ładu emeryci utracili możliwość odliczania składki zdrowotnej od podatku dochodowego.
Ponadto, chociaż trzynasta emerytura jest zwolniona z podatku dochodowego, to od jej kwoty nadal będzie potrącana składka zdrowotna. Oznacza to, że emeryci otrzymają nieco mniejszą kwotę netto, niż wynikałoby z samej wysokości tzw. trzynastki.
Zbieg świadczeń a emerytura wolna od podatku
Osoby pobierające dwa różne świadczenia, np. emeryturę i rentę z tytułu choroby zawodowej, również mogą skorzystać z „emerytury bez podatku”. Warunkiem jest, aby łączna wysokość tych świadczeń nie przekraczała 2500 zł brutto. Jeśli próg ten zostanie przekroczony, podatek będzie pobierany tylko od nadwyżki tej kwoty.
Najważniejsze zmiany w 2024 roku
Podsumowując, najistotniejsze zmiany w opodatkowaniu emerytur w 2024 roku to:
- Wprowadzenie „emerytury bez podatku” dla świadczeń do 2500 zł brutto miesięcznie.
- Brak konieczności spełniania dodatkowych formalności, by skorzystać z tzw. emerytury bez podatku.
- Możliwość dobrowolnego składania zeznań podatkowych, szczególnie w przypadku rozliczania się wspólnie z małżonkiem.
- Utrzymanie obowiązku płacenia składki zdrowotnej, bez możliwości odliczenia jej od podatku.
- Wyższe emerytury netto dla świadczeń do 2500 zł brutto.
- Waloryzacja emerytur i rent o co najmniej 12,12% oraz wypłata trzynastej emerytury.
- Ograniczone korzyści z „emerytury bez podatku” z uwagi na brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej.
Wprowadzone zmiany, choć mają na celu poprawę sytuacji finansowej emerytów, w praktyce mogą okazać się mniej korzystne, niż zakładano. Dlatego ważne jest, by seniorzy dokładnie przeanalizowali wpływ nowych przepisów na wysokość comiesięcznych świadczeń.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Jak ZUS oblicza podatek od emerytury?
Od 1 lipca 2022 roku ZUS oblicza i pobiera podatek od emerytury na bieżąco, w formie zaliczki na podatek dochodowy. Oznacza to, że kwota podatku jest odliczana od wypłacanej emerytury każdego miesiąca. ZUS stosuje uproszczony sposób naliczania zaliczki na podatek dochodowy, co oznacza, że nie uwzględnia takich kwestii jak dodatkowe ulgi podatkowe oraz koszty uzyskania przychodu z innych źródeł.
Czy od emerytury pomostowej odprowadzany jest podatek?
Od emerytury pomostowej, tj. od kwoty powyżej 2500 zł, odprowadzany jest podatek dochodowy w wysokości 12%.
Czy emerytura olimpijska jest opodatkowana?
Nie, emerytura olimpijska w Polsce nie jest opodatkowana. Oznacza to, że osoby pobierające to świadczenie nie płacą od niego podatku dochodowego. Jest to uregulowane w art. 21 ust. 1 pkt 40e ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2023 r. poz. 1125).
Dodatkowo od emerytury olimpijskiej nie są pobierane składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Ile wynosi podatek od emerytury zagranicznej w Polsce?
Podatek od emerytury zagranicznej w Polsce zależy od kraju, z którego pochodzi emerytura. W niektórych krajach świadczenia są opodatkowane już u źródła, czyli przed wypłatą emerytowi. W takich przypadkach w Polsce może nie być konieczności płacenia dodatkowego podatku.
Przykład:
- Emerytka otrzymuje świadczenie z Niemiec w wysokości 10000 zł rocznie.
- Niemcy i Polska mają umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania.
- Emerytura nie była opodatkowana w Niemczech.
- Kwota wolna od podatku w Polsce wynosi 2500 zł rocznie.
- Podstawa opodatkowania w Polsce: 10000 zł – 2500 zł = 7500 zł.
- Podatek do zapłaty: 7500 zł × 12% = 900 zł.
