Pokolenie Z (Gen Z) – często określane mianem „zoomersów” lub „postmilenialsów” – to grupa osób urodzona w latach 1995–2012. Jest to p`ierwsza generacja, która w pełni dorastała w erze cyfrowej, mając niemal nieograniczony dostęp do najnowszych technologii, takich jak smartfony, laptopy czy media społecznościowe. To właśnie ta cecha w dużej mierze determinuje sposób, w jaki przedstawiciele pokolenia Z podchodzą do życia zawodowego i pracy. Sprawdź, jak funkcjonują oni na rynku pracy i czego oczekują od pracodawców!
Pokolenie Z – charakterystyka. Kim są zoomersi?
Pokolenie Z (Gen Z) – nazywane również „zoomersami” lub „postmilenialsami” – to prawdziwi cyfrowi tubylcy. Do tej generacji należą osoby urodzone po 1995 r., które od najmłodszych lat otoczone są nowoczesnymi narzędziami technologicznymi i z całkowitą swobodą poruszają się w wirtualnej rzeczywistości. Ich charakterystyczną cechą jest biegłość w obsłudze komputerów, urządzeń mobilnych i wszelkich aplikacji. Jednocześnie często określani są jako „multitaskowcy”, czyli osoby wielozadaniowe, które potrafią wykonywać kilka czynności równocześnie – w trakcie rozmowy z przyjaciółmi korzystają z mediów społecznościowych i śledzą trendy.
Przedstawiciele pokolenia Z cechują się dużą pewnością siebie i asertywnością. Nie boją się wyrażać opinii i stawiać wymagań. Są indywidualistami, ceniącymi niezależność i możliwość samorealizacji. Jednocześnie – w przeciwieństwie do idealistycznych milenialsów – przedstawiciele Gen Z są bardziej pragmatyczni i realistycznie podchodzą do życia, w tym do kwestii zawodowych.
Warto podkreślić, że dorastanie w czasach globalnego kryzysu finansowego i obserwacja jego konsekwencji ukształtowała w pokoleniu Z poczucie braku stabilności i niepewności co do własnej przyszłości. To z kolei przekłada się na ich podejście do pracy i oczekiwania względem pracodawców.
Przeczytaj także: Jak napisać dobre CV? Sposoby i wskazówki
Oczekiwania pokolenia Z na rynku pracy
Przedstawiciele pokolenia Z mają dość specyficzne i odmienne od poprzednich generacji oczekiwania względem pracy i pracodawców. Kluczowymi wartościami są dla nich: work-life balance (równowaga między życiem zawodowym a prywatnym), elastyczny czas pracy, perspektywa rozwoju i samorealizacji oraz sens i celowość wykonywanych zadań.
Równowaga między życiem zawodowym a prywatnym (work-life balance)
Gen Z nie chce poświęcać całego swojego czasu i energii na karierę. Priorytetem jest zachowanie zdrowej równowagi pomiędzy sferą zawodową a życiem prywatnym. Zoomersi oczekują elastycznych form zatrudnienia, takich jak praca zdalna lub praca hybrydowa, które pozwolą im na swobodne realizowanie pasji i zainteresowań.
Możliwość rozwoju i samorealizacji
Osoby z pokolenia Z cenią sobie możliwość ciągłego rozwoju, zdobywania nowych umiejętności i realizowania własnych ambicji. Nie chcą tkwić w jednej rutynowej pracy, ale dążą do poszukiwania nowych wyzwań i poszerzania swoich horyzontów. Ważne jest dla nich, aby pracodawca dawał im możliwość uczestniczenia w szkoleniach i warsztatach podnoszących kwalifikacje.
Autentyczność i etyka
Przedstawiciele pokolenia Z przywiązują dużą wagę do autentyczności i zgodności deklarowanych przez firmę wartości z jej rzeczywistymi działaniami. Oczekują, że pracodawca będzie podzielał ich system przekonań i etycznie prowadził swoją działalność.
Feedback i transparentność
Zoomersi cenią sobie otwartą i konstruktywną komunikację z przełożonymi. Oczekują regularnej informacji zwrotnej (feedbacku) na temat swojej pracy oraz jasnych, przejrzystych ścieżek awansu i rozwoju w firmie.
Dobra atmosfera i relacje w zespole
Dla przedstawicieli pokolenia Z kluczowe jest budowanie dobrych, partnerskich relacji w miejscu pracy. Oprócz atrakcyjnej pensji ważne są dla nich przyjazna atmosfera, wzajemny szacunek i możliwość integracji z zespołem.
W jakiej pracy najlepiej czują się przedstawiciele pokolenia Z?
Wielu przedstawicieli pokolenia Z ceni sobie możliwość wyrażania siebie i swoich pomysłów. Dlatego często wybierają zawody związane z designem, sztuką, muzyką, marketingiem czy tworzeniem treści. Oprócz prac kreatywnych zoomersi często wybierają branże związane z nowymi technologiami. Jako digital natives (urodzeni w świecie cyfrowym) mają duże umiejętności techniczne. Dlatego zawody związane z programowaniem, analizą danych, cyberbezpieczeństwem czy tworzeniem gier są dla nich atrakcyjne.
Młodzi ludzie z pokolenia Z chcą poczuć stabilizację, dlatego są przedsiębiorczy i często „biorą sprawy w swoje ręce”. Wśród przedstawicieli Gen Z można znaleźć wielu przedsiębiorców i założycieli startupów. Co może wydawać się zaskakujące, pokolenie Z coraz chętniej angażuje się w sprawy społeczne. Jego przedstawiciele często szukają pracy w organizacjach non-profit, w sektorze publicznym lub w firmach, które prowadzą działalność społeczną.
Dodatkowo postmilenialsi mają wiele tzw. kompetencji miękkich, np. umiejętności komunikacyjne czy łatwość w nawiązywaniu kontaktów międzyludzkich. Są to atuty, które – wraz z wykształceniem – dają niemalże gwarancję sukcesu na rynku pracy.
Zobacz także: Jak się zarejestrować w urzędzie pracy? Przez internet, stacjonarnie.
Dlaczego pracodawcy boją się pokolenia Z? Najważniejsze wyzwania
Choć pokolenie Z wnosi na rynek pracy wiele świeżych pomysłów, umiejętności cyfrowych i zaangażowania społecznego, to jednocześnie stawia przed pracodawcami nowe – dość trudne – wyzwania. Oto niektóre z powodów, dla których pracodawcy mogą obawiać się przedstawicieli Gen Z w swoich firmach:
- Wysokie oczekiwania – zoomersi mają często wysokie oczekiwania co do pracy. Chcą, aby praca miała sens, była zgodna z ich wartościami i oferowała możliwości rozwoju. Oczekują również elastycznych warunków pracy, takich jak możliwość pracy zdalnej czy dostosowania godzin pracy do swoich potrzeb.
- Niska lojalność – pokolenie Z jest mniej lojalne wobec pracodawców niż poprzednie pokolenia. Jego przedstawiciele szybko zmieniają pracę, jeśli nie są zadowoleni z warunków zatrudnienia lub jeśli znajdą atrakcyjniejszą ofertę.
- Potrzeba stałego wsparcia i rozwoju – postmillenialsi oczekują od pracodawcy ciągłego wsparcia i możliwości rozwoju. Chcą uczestniczyć w szkoleniach, warsztatach i projektach, które pozwolą im poszerzać swoje umiejętności.
- Inny styl komunikacji – przedstawiciele pokolenia Z są przyzwyczajeni do szybkiej i bezpośredniej komunikacji, często za pośrednictwem mediów społecznościowych. Mogą mieć trudności z dostosowaniem się do bardziej formalnego stylu, który jest często stosowany w środowisku pracy.
- Rozbieżność priorytetów – dla zoomersów ważniejsze niż wysokie zarobki są takie wartości, jak: równowaga między życiem zawodowym a prywatnym, możliwość pracy zdalnej, elastyczne godziny pracy, a także możliwość pracy w firmie, która działa zgodnie z ich wartościami.
Podsumowując, pokolenie Z jest bardziej wymagające wobec pracodawców niż poprzednie generacje. Aby skutecznie przyciągać i zatrzymywać młodych, utalentowanych pracowników z pokolenia Z, pracodawcy muszą ciągle dostosować swoje strategie zarządzania zasobami ludzkimi w firmie.
Pokolenie Z a inne generacje na rynku pracy
Przedstawiciele Gen Z to zróżnicowana grupa, która ma różne doświadczenia, wartości i aspiracje, podobnie jak członkowie starszych pokoleń. Jedną z kluczowych różnic między pokoleniem Z a innymi pokoleniami na rynku pracy, np. milenialsami, jest podejście do obowiązków zawodowych. O ile milenialsi są bardziej idealistyczni, zoomersi są bardziej pragmatyczni i realistyczni. Cenią sobie stabilność zatrudnienia, jednak nie planują długoterminowej kariery w jednej organizacji.
W porównaniu do pokolenia X, przedstawiciele pokolenia Z są znacznie bieglejsi w posługiwaniu się nowymi technologiami. Dla nich korzystanie z narzędzi cyfrowych jest codziennością, podczas gdy starsze generacje musiały się do tego przyzwyczajać.
Niezależnie od tych różnic, skuteczne zarządzanie wielopokoleniowym zespołem wymaga od pracodawców elastyczności, otwartości na zmiany oraz indywidualizacji podejścia do każdego pracownika.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Jakie korzyści niesie zatrudnienie przedstawicieli pokolenia Z?
Pokolenie Z wnosi nowe pomysły i świeże spojrzenie na problemy. Jego przedstawiciele są ekspertami w dziedzinie nowych technologii i chcą pracować dla firm, które mają pozytywny wpływ na społeczeństwo. Co ważne, wnoszą do firmy różnorodność perspektyw i doświadczeń.
Jakie są kluczowe elementy, które powinny znaleźć się w ofercie pracy, aby przyciągnąć pokolenie Z?
Pokolenie Z chce pracować dla firm, które mają jasno określoną misję i wartości, oferują szkolenia, mentoring oraz możliwość awansu. Przedstawicieli Gen Z przyciągają również elastyczne warunki pracy, kultura osobista i benefity w postaci np. dodatkowych dni wolnych.
Jakie błędy popełniają pracodawcy podczas rekrutacji pokolenia Z?
Najczęstsze błędy pracodawców podczas rekrutowania przedstawicieli pokolenia Z to: zbyt formalne podejście, brak informacji o kulturze organizacyjnej firmy i zbyt tradycyjne metody rekrutacji (np. brak możliwości przeprowadzenia rozmowy rekrutacyjnej online).
Jakie są długoterminowe konsekwencje niezrozumienia potrzeb pokolenia Z?
Niezrozumienie potrzeb pokolenia Z będzie skutkowało wysoką rotacją pracowników lub niższą produktywnością. Firma, która nie chce mierzyć się ze współczesnymi wyzwaniami, jest postrzegana jako mało atrakcyjny pracodawca.
