Z danych GUS wynika, że w 2022 r. w rolnictwie pracowało niewiele ponad 8% osób aktywnych zawodowo. Dla porównania odsetek ten wynosi 30% dla przemysłu i 60% dla usług. Liczba gospodarstw rolnych to – według ostatniego Powszechnego Spisu Rolnego – 1,3 mln. Praca na roli polega głównie na hodowli roślin i zwierząt, a jej główny cel to zapewnienie surowców do produkcji żywności. Gospodarstwa rolne wraz z otaczającą je ziemią przechodzą przeważnie z pokolenia na pokolenie, a na większych włościach pracują nie tylko właściciele, lecz także najemnicy, czyli pracownicy sezonowi. Sprawdź, co dokładnie robią i na jaki zysk mogą liczyć.
Praca w gospodarstwie rolnym – na czym polega?
Niektórym osobom praca na roli kojarzy się z wiejską sielanką, jednak w rzeczywistości niewiele ma z nią wspólnego. Życie gospodarza i jego rodziny jest dostosowane do cyklu życia roślin oraz trybu życia zwierząt. Oznacza to, że rolnik, który hoduje trzodę chlewną, wstaje bardzo wcześnie, aby oporządzić (tj. nakarmić, umyć, wydoić) swoje zwierzęta. W ciągu dnia wykonuje różne prace, których charakter zależy głównie od profilu gospodarstwa i pory roku: wiosną sadzi rośliny, latem wyjeżdża na żniwa, a jesienią zbiera owoce i zawozi je do skupu. Do jego innych zadań należy:
- obsługa maszyn (kombajnów, traktorów itd.);
- dojenie krów i przygotowanie mleka do sprzedaży;
- zbieranie jajek;
- prace porządkowe w pomieszczeniach przeznaczonych dla zwierząt;
- sprzedaż zwierząt hodowlanych – dziś zwierzęta mają swoje paszporty i jeśli są hodowane na mięso, rolnicy muszą prowadzić ich ewidencję;
- wyjazd na targ ze zbiorami;
- prace biurowe związane z zarządzeniem gospodarstwem.
W sezonie zbiorów pracy może być znacznie więcej, dlatego część rolników decyduje się na zatrudnienie pracowników sezonowych, dla których zbiór owoców czy pomoc przy żniwach będzie pracą dodatkową.
Właściciel gospodarstwa rolnego ma dość ograniczoną swobodę, ponieważ nie może np. wyjechać na wakacje z całą rodziną, jeśli nie zorganizuje osoby, która w czasie jego nieobecności będzie opiekowała się zwierzętami i doglądała podstawowych spraw. W przypadku rolników workation – czyli popularny trend łączenia pracy zawodowej z wypoczynkiem – nie wchodzi w grę.
Sprawdź też: Czym jest emerytura pomostowa? Warunki przyznania świadczenia
Jakie trzeba mieć kwalifikacje, aby pracować w gospodarstwie rolnym?
Aby przejąć gospodarstwo po rodzicach i dziadkach, nie trzeba mieć specjalnych kwalifikacji. Liczą się przede wszystkim praktyczne umiejętności oraz siła fizyczna. Jednak udział w programach rządowych, takich jak „Ułatwianie startu młodym rolnikom”, wymaga uzupełnienia wykształcenia rolniczego (np. studiów podyplomowych w zakresie ekonomika rolnictwa, organizacja lub technologia produkcji rolniczej, rachunkowość rolna itd.). Wykształcenie będzie również kluczowym elementem dla osób, które dopiero kupiły ziemię i zamierzają założyć indywidualne gospodarstwo rolne.
Przeczytaj również: Komu przysługuje renta socjalna i co zrobić, aby ją otrzymać?
Ile zarabia rolnik – właściciel gospodarstwa i najemca?
Zarobki rolnika zależą przede wszystkim od wielkości gospodarstwa, zakresu prowadzonych działań oraz warunków atmosferycznych, które sprzyjają bądź przeszkadzają w uprawie roślin. Dochody przeciętnego gospodarza kształtują się na poziomie 4000 zł brutto miesięcznie. Kwota ta może być znacznie wyższa, jeśli np. gospodarz hoduje byki na mięso lub prowadzi sprzedaż mleka i jajek na dużą skalę.
Na podobne zarobki mogą liczyć najemcy, choć ich praca ma charakter tymczasowy, a zarobek zależy od dochodów gospodarstwa.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy praca w gospodarstwie rolnym liczy się do stażu pracy?
Osoba, na którą zostało zarejestrowane dane gospodarstwo rolne, może zaliczyć pracę w nim do swojego stażu pracy. To samo dotyczy współmałżonka lub dzieci gospodarza.
Jak udokumentować pracę w gospodarstwie rolnym?
Aby udokumentować pracę w gospodarstwie rolnym, należy przedstawić w urzędzie gminy dokumenty takie jak: księgi podatkowe, rejestr gruntów czy dowód ubezpieczenia społecznego.
