Koronawirus postawił w nietypowej sytuacji zarówno pracodawców, jak i pracowników. Jego rozprzestrzenianie się wymaga podjęcia szczególnych środków ostrożności związanych z wykonywaniem obowiązków zawodowych. Jednym z wprowadzonych rozwiązań jest praca zdalna, która nie wymaga opuszczania miejsca zamieszkania.
Praca zdalna w perspektywie epidemii koronawirusa
Praca w domu zmniejsza ryzyko zakażenia się koronawirusem, dlatego taka forma wykonywania obowiązków zawodowych jest rekomendowana przez władze w czasie epidemii. Pracodawca może ją zlecić podwładnemu w dowolnym momencie. Co istotne specustawa stworzona w obliczu COVID-19 nie określa sposobu informowania pracowników o wprowadzeniu pracy zdalnej. Przełożony ma możliwość przekazania informacji na ten temat zarówno w formie pisemnej, jak i ustnej.
Jeżeli przedsiębiorca nakazuje zatrudnionym pracę z domu, nie powinni oni odmawiać przejścia na taki tryb wykonywania obowiązków zawodowych. W innym przypadku muszą liczyć się z karą porządkową (np. naganą lub karą pieniężną) z tytułu zignorowania polecenia pracodawcy. Sami pracownicy również mogą wyjść z inicjatywą pracy zdalnej. Ostateczna decyzja w tej kwestii zawsze należy jednak do przełożonego.
Praca zdalna nakłada na pracodawcę obowiązek zapewnienia podwładnym sprzętu niezbędnego do wykonywania obowiązków zawodowych. Jeżeli tego nie zrobi, a jego pracownicy będą gotowi do podjęcia pracy na odległość, wciąż powinien wypłacić im standardowe wynagrodzenie.
Praca zdalna w domu a telepraca – jakie są różnice?
Termin „praca zdalna” nie został ujęty w przepisach Kodeksu pracy. Akt normatywny wyróżnia natomiast tzw. telepracę, która stanowi jedną z dopuszczalnych form świadczenia pracy. Aby móc wykonywać obowiązki w takim trybie, konieczne jest umieszczenie odpowiednich zapisów w umowie zawieranej z pracownikiem. Pracodawca ma także obowiązek zapewnić takiemu podwładnemu odpowiednie warunki wynikające z zasad BHP.
Telepraca oznacza zatem regularne wykonywanie obowiązków zawodowych poza firmą, w których wykorzystuje się środki komunikacji elektronicznej. Praca zdalna jest z kolei rozwiązaniem tymczasowym, które w aktualnej sytuacji podyktowane jest przeciwdziałaniu rozprzestrzenianiu się koronawirusa.
Praca w domu – kto może ją wykonywać w obliczu koronawirusa?
Praca zdalna przez internet stanowi dobre rozwiązanie dla wszystkich osób, których codzienne obowiązki zawodowe mogą być wykonywane poza zakładem pracy. Dotyczy to przede wszystkim pracowników zazwyczaj przebywających w biurze. Praca w domu może być świadczona m.in. przez grafików, programistów, księgowych, pracowników HR, marketingowców, copywriterów, pracowników biurowych, konsultantów telefonicznych, a także przedstawicieli wielu innych zawodów.
Praca z domu – jak ją zorganizować?
Stała lub dodatkowa praca w domu jest najczęściej wyborem konkretnej osoby. W obliczu koronawirusa pracownicy mogą zostać do niej skierowani bez wyrażenia na to zgody. Dla wielu z nich taka sytuacja wymaga zmierzenia się z nową rzeczywistością. Aby praca zdalna była efektywna, należy przestrzegać kilku podstawowych zasad. Organizując ją, należy zwrócić uwagę na:
- przygotowanie miejsca do pracy (m.in. wyznaczenie konkretnego pomieszczenia na pracę i przewietrzenie go, usunięcie z biurka niepotrzebnych przedmiotów);
- wyznaczenie konkretnych godzin rozpoczęcia i zakończenia pracy zdalnej oraz poinformowanie o tym reszty domowników;
- sporządzenia listy obowiązków do wykonania danego dnia;
- zaplanowanie przerw w czasie pracy, które warto wykorzystać, np. na zjedzenie obiadu, przewietrzenie się oraz wykonanie kilku ćwiczeń fizycznych;
- wyeliminowanie wszelkich dystraktorów, które utrudniają skupienie się na pracy (np. wyłączenie mediów społecznościowych).
W przypadku pracy zdalnej ważne jest także ustalenie z pracodawcą sposobu kontaktowania się z nim i raportowania mu wykonania zadań w konkretnym dniu.