Pracownicy wykonujący obowiązki zawodowe na podstawie umowy o pracę, w zależności od stażu zatrudnienia, mają do dyspozycji 20 lub 26 dni urlopu wypoczynkowego. Czasami taka liczba dni wolnych okazuje się jednak niewystarczająca. W tej sytuacji można wnioskować o tzw. urlop bezpłatny.
Czym jest urlop bezpłatny? Zasady przyznawania dni wolnych
Kodeks pracy dokładnie wyznacza definicję urlopu bezpłatnego oraz zasady jego przyznawania. Mianem tym określa się chwilowe zaprzestanie świadczenia pracy, w trakcie którego pracownik nie pobiera wynagrodzenia. Aby podwładny mógł skorzystać z takich dni wolnych, powinien przedstawić przełożonemu stosowny wniosek. Urlop bezpłatny udzielany jest dopiero po wyrażeniu na niego zgody przez pracodawcę.
Kiedy można skorzystać z urlopu bezpłatnego? Prawo nie określa w tym względzie konkretnych okoliczności. Ten przywilej można zatem wykorzystać w dowolnym momencie. Najczęściej jednak pracownicy decydują się na takie rozwiązanie w przypadku konieczności załatwienia prywatnych spraw lub opieki nad chorym członkiem rodziny. Inną przesłanką do wnioskowania o dni wolne może też być chęć czasowego podjęcia pracy u innego pracodawcy lub przedłużenia sobie wakacji. Pojawia się jednak pytanie: czy można wziąć urlop bezpłatny mając jeszcze do dyspozycji wypoczynkowy? Zgodnie z prawem – tak. Kolejność wykorzystania urlopów nie ma w tym przypadku znaczenia.
Warto pamiętać, że istnieje także urlop bezpłatny na wniosek pracodawcy. Przełożeni proponują go najczęściej po to, aby pracownik mógł chwilowo podjąć pracę w innej firmie. Decyzja o akceptacji takiego bezpłatnego urlopu leży wówczas po stronie podwładnego.
Co ważne limit trwania urlopu bezpłatnego nie jest określony - można na nim przebywać jeden dzień lub nawet kilka lat. Wszystko zależy od sposobu porozumienia się z pracodawcą.
Jakie konsekwencje ma urlop bezpłatny?
Urlop wypoczynkowy, staż pracy i składki ZUS
Przed złożeniem wniosku o urlop bezpłatny należy zastanowić się, czy takie rozwiązanie na pewno się opłaca - pociąga za sobą bowiem szereg konsekwencji. Przede wszystkim po upływie 30 dni od rozpoczęcia urlopu, pracownik traci takie przywileje jak ubezpieczenie zdrowotne czy zasiłek chorobowy, macierzyński i opiekuńczy. Wynika to z zaprzestania odprowadzania składek ZUS.
Ważna jest też relacja urlop bezpłatny - urlop wypoczynkowy. Po każdym miesiącu bezpłatnych dni wolnych, proporcjonalnie obniżany jest wymiar urlopu wypoczynkowego.
Według prawa urlop bezpłatny nie wlicza się do stażu pracy – wyjątkiem jest sytuacja, w której pracownik w ramach urlopu świadczył pracę na rzecz innego pracodawcy.
Jak napisać wniosek o urlop bezpłatny?
Wniosek o urlop bezpłatny zawsze należy dostarczyć pracodawcy. Trzeba umieścić w nim informacje o planowanym czasie trwania. Oficjalny dokument musi także zawierać dane osobowe pracownika oraz pracodawcy, datę i miejsce złożenia pisma oraz miejsce na podpisy obu stron.
Czy wniosek o urlop bezpłatny musi być umotywowany? Co do zasady pracownik nie ma obowiązku podawania jakichkolwiek argumentów starania się dni wolne. Jeśli jednak przedstawi pracodawcy swoje motywy, istnieje większa szansa, że pismo o urlop bezpłatny zostanie przez niego pozytywnie rozpatrzone.
Urlop bezpłatny – czy pracodawca może odmówić?
W większości sytuacji wniosek o urlop bezpłatny może zostać odrzucony przez pracodawcę. Nie musi on przy tym podawać uzasadnienia swojej decyzji. Istnieją jednak okoliczności, w których przedsiębiorca jest zobowiązany do udzielenia tego typu dni wolnych. Dotyczy to:
- odbywania ferii przez pracowników młodocianych,
- pełnienia przez pracownika funkcji w ramach związków zawodowych,
- odbywania ćwiczeń wojskowych,
- sprawowania przez podwładnego funkcji radnego, posła lub senatora.
Urlop bezpłatny obowiązkowo przysługuje też osobom, które są twórcami projekt
