mocne strony i słabe strony – jak o nich mówić?

Mówienie o swoich wadach i zaletach może być bardzo trudne, zwłaszcza w sytuacji stresowej, takiej jak rozmowa rekrutacyjna. Mocne strony pracownika powinny wyróżniać kandydata i wiązać się ze stanowiskiem pracy lub cechami potencjalnego pracownika, które zostały opisane w ogłoszeniu. Z kolei słabe strony pracownika powinny być obiektywne i prawdziwe, aby wskazać potencjalnemu pracodawcy, nad czym kandydat musi jeszcze popracować.

Co to są mocne strony pracownika lub kandydata na określone stanowisko?

Mocne strony to wszystkie atuty i zalety, które ma dany człowiek. Wśród nich są wrodzone cechy charakteru i osobowości oraz cechy czy postawy wypracowane w ciągu całego życia. Mocną stroną może być więc zarówno przyjazne usposobienie lub łatwość w nawiązywaniu kontaktów międzyludzkich, jak i doskonała znajomość języka angielskiego. O wartości swoich atutów przekonujesz się wtedy, gdy dzięki nim tworzysz udane relacje lub osiągasz sukcesy zawodowe. Mają one ogromne znaczenie, gdy wybierasz oferty pracy lub mierzysz się z konkretnymi zadaniami w firmie. 

Kiedy przeglądasz ogłoszenia, z pewnością zwracasz dużą uwagę na podpunkt zatytułowany „Wymagania” lub „Czego od ciebie oczekujemy?”. To właśnie w tym miejscu przedsiębiorca określa, jakie cechy charakteru, umiejętności i predyspozycje chciałby widzieć u pracownika na konkretnym stanowisku. Nie wszystkie atuty są traktowane równoważnie – w przypadku przedstawiciela handlowego najważniejsza będzie komunikatywność i odporność na stres, natomiast u pracowników administracyjnych bardziej liczy się dokładność, sumienność itp. 

Zanim opowiesz potencjalnemu pracodawcy o swoich mocnych stronach, musisz najpierw odpowiednio wyeksponować je w CV. Jeśli nie do końca jesteś świadomy swoich atutów, skorzystaj z pomocy doradcy zawodowego, rozwiązuj sprawdzone testy psychologiczne, sięgaj po testy predyspozycji zawodowych i pytaj osoby z najbliższego otoczenia, jakie cechy najbardziej w tobie cenią. To wszystko ma ogromny wpływ na jakość autoprezentacji. 

O ogromnym potencjale mocnych stron przekonasz się już w trakcie wykonywania obowiązków zawodowych, które mogą być łatwiejsze dzięki określonym cechom charakteru i umiejętnościom.

Co to są słabe strony pracownika lub kandydata na określone stanowisko?

Słabe strony to nic innego jak wady, niedoskonałości lub cechy charakteru, które mogą przeszkadzać w wykonywaniu obowiązków zawodowych. Słabą stroną może być również brak określonych kompetencji, umiejętności lub doświadczenia. Warto uświadomić sobie swoje niedostatki, aby:

• realnie ocenić swoje szanse na dane stanowisko pracy – np. jeśli rozmowy przez telefon sprawiają ci trudność w codziennym życiu, raczej nie sprawdzisz się w pracy „na słuchawce”;
• określić, co trzeba poprawić, aby mieć szansę na lepszą pracę – np. pójść na intensywny kurs języka angielskiego, a dopiero później starać się o pracę, która wymaga biegłego rozumienia i komunikowania po angielsku;
• rozwijać się – świadomość słabych stron nie musi sprawić, że opadną ci skrzydła. Może to być punkt wyjścia do pracy nad sobą i moment, w którym określisz wyzwania na najbliższy czas (np. pójście na kurs doszkalający lub sesje coachingowe).

Jeśli zastanawiasz się, czy twój pomysł na rozwój kariery zawodowej ma przyszłość, zrób analizę SWOT – ang. Strengths (mocne strony), Weaknesses (słabe strony), Opportunities (szanse), Threats (zagrożenia) – i realnie oceń swoje możliwości na rynku pracy. To proste narzędzie pomoże ci zawęzić obszar poszukiwań pracy. 

Rozmowa kwalifikacyjna – kiedy rekruter zapyta o mocne i słabe strony?

Podczas rozmowy rekrutacyjnej – bez względu na to, czy odbywa się ona w siedzibie firmy, czy ma formę wideorozmowy kwalifikacyjnej – rekruter z pewnością zapyta cię o mocne i słabe strony. Pytanie to może przybierać różne formy, np.: „Dlaczego uważa pan/pani, że to właśnie pana/panią powinniśmy wybrać na to stanowisko?” lub „Jakie umiejętności pomogą panu/pani w wykonywaniu określonych zadań?”. Czasami rekruter podaje przykładowy problem do rozwiązania, aby przekonać się, jakie wady i zalety prezentuje dany kandydat.

Rozmowa o mocnych i słabych stronach to część autoprezentacji, która zazwyczaj ma miejsce na początku rozmowy kwalifikacyjnej lub – w przypadku wieloetapowych procesów rekrutacyjnych – obydwa się na pierwszym etapie, który poprzedza sprawdzenie konkretnych kompetencji zawodowych. Zazwyczaj temat ten pojawia się przed omawianiem kwestii finansowych, które są wymieniane wśród kilku trudnych pytań na rozmowie o pracę.

Jak mówić o swoich mocnych i słabych stronach?

Pytanie o słabe i mocne strony pracownika nie jest lubiane przez kandydatów do pracy, a wiele osób nie wie, jak opowiedzieć o sobie, aby przekonać potencjalnego pracodawcę. Właśnie dlatego niektórzy kandydaci przed rozmową kwalifikacyjną próbują przygotować się do odpowiedzi na to pytanie, wypisując na kartce swoje mocne i słabe strony. Wiele osób poszukuje też w internecie przykładów mocnych i słabych stron pracownika – lepiej jednak opisać własne, autentyczne cechy wyróżniające. 

Gdy odpowiadasz na pytanie o mocne i słabe strony, kieruj się kilkoma zasadami:

1. Mów o konkretnych cechach, które mają znaczenie dla danego stanowiska – jeśli np. starasz się o pracę w szkole językowej, opowiadaj przede wszystkim o swoich kompetencjach językowych i umiejętnościach pedagogicznych.
2. Podawaj konkretne przykłady swoich atutów – np. zamiast mówić „jestem dokładny i sumienny”, powiedz lepiej: „zawsze dwa razy sprawdzam dane, które wprowadzam na fakturę”.
3. Unikaj przedstawiania siebie w samych superlatywach – taka postawa może sprawić, że rekruterowi zapali się „czerwona lampka”, bo przecież nie ma ludzi bez wad!
4. Mów tylko o tych zaletach, które udało ci się już zweryfikować i wykorzystać w innej pracy lub w codziennym życiu.
5. Opowiadaj o swoich zaletach w obrazowy sposób – podawaj przykłady konkretnych sytuacji z poprzednich miejsc pracy. Powiedz, za co cenił cię poprzedni szef, jakie rodzaje problemów musiałeś rozwiązywać.
6. O swoich słabych stronach mów w sposób wyważony – staraj się nie przeakcentować ich, aby nie zaprezentować siebie w złym świetle.
7. Wady i niedoskonałości przedstawiaj jako wyzwania i obszary, nad którymi chcesz popracować.
8. Daj znać rekruterowi, że rozwój jest dla ciebie bardzo ważny – swoje mocne strony chcesz cały czas rozwijać, a nad słabymi stronami zamierzasz pracować. 

Warto wiedzieć: Rozmowa o pracę – najczęstsze błędy kandydatów

Mocne strony pracownika: przykłady

Istnieje wiele przykładów mocnych stron, które są wymieniane przez pracowników na rozmowach rekrutacyjnych. Warto jednak postarać się unikać rozwiązań mało kreatywnych czy wręcz sztampowych. Mówienie o tym, że jest się sumiennym, uporządkowanym i zaangażowanym w pracę, to słowa powtarzane przez wielu kandydatów do pracy. Wśród dobrych stron pracownika, które mogą znacznie bardziej zaciekawić rekruterów, wymienia się:

• skuteczne zarządzanie czasem – warto tu podać przykłady sytuacji np. z poprzedniego miejsca pracy, w których ta cecha się przydawała;
• kreatywność i innowacyjność – to szczególnie ważne na stanowiskach twórczych, takich jak grafik, copywriter, osoba odpowiedzialna za nowe technologie itp. Opowiadanie o tych cechach możesz połączyć z prezentacją swojego portfolio. To znacznie „ożywi” przebieg rozmowy rekrutacyjnej;
• elastyczność – cecha szczególnie ceniona w XXI wieku. Jeśli zamierzasz o niej mówić podczas rozmowy kwalifikacyjnej, wspomnij o konkretnych obszarach, w których się ona realizuje, np. możesz wykonywać różne zadania i łatwo dostosowujesz się do nowych sytuacji;
• zdolność szybkiego uczenia się – rekruter doskonale zdaje sobie sprawę, że nie musisz mieć wszystkich umiejętności na starcie. Jednak bardzo ważną informacją dla niego będzie to, że znasz już wiele programów i szybko uczysz się nowych systemów. Dla potencjalnego pracodawcy stanowi to także informację, że szkolenie ciebie nie powinno zająć zbyt wiele czasu. 

Ocenę własnych zalet warto dopasować do konkretnego stanowiska pracy. Przykładowo, mocną stroną pracownika biurowego może być zdolność do szybkiego wdrożenia się do pracy, a także wielozadaniowość. Mocną stroną pracownika obsługi klienta z kolei będzie zdolność do negocjacji oraz wrodzony optymizm.

Słabe strony pracownika: przykłady

Ocena słabych stron samego siebie może okazać się wyjątkowo trudnym zadaniem. Głównym celem pytania o wady jest sprawdzenie, czy pracownik potrafi się w miarę obiektywnie ocenić i zastanowić nad tymi cechami charakteru, nad którymi warto popracować. Najlepiej jest przygotować kreatywną wypowiedź, a nie decydować się na najbardziej utartą wersję, w której pojawią cechy takie jak pracoholizm, nadmierna ambicja czy perfekcjonizm. W trakcie rozmowy kwalifikacyjnej najważniejsze jest to, aby słabe strony mogły zostać przekształcone w zalety. Wśród takich słabych stron można wymienić:

• nadmierną gadatliwość – to cecha, która przyda się podczas negocjacji z klientami. Tę wadę można przekształcić w łatwość nawiązywania kontaktów, która jest pożądana w wielu zawodach;
• drobiazgowość, czyli przywiązanie nadmiernej wagi do szczegółów – może być wadą, która spowalnia pracę, ale można zaprezentować ją też jako duży potencjał w pracy administracyjno-biurowej, która wymaga dokładności;
• nieśmiałość – to wada, która może utrudniać pracę, jednak jest wiele profesji, w których introwertyzm nie przeszkadza. Pracownicy branży IT, analitycy danych czy graficy mogą świetnie wykonywać swoje obowiązki i ta cecha charakteru wcale nie musi im przeszkadzać.

Każdą wadę należy dobrać w taki sposób, by nie przeszkadzała w trakcie wykonywania obowiązków zawodowych. Słabą stroną pracownika biurowego może być np. niechęć do wystąpień publicznych, ponieważ pracownik biurowy przez większą część czasu pracuje indywidualnie i zajmuje się uzupełnieniem dokumentów lub analizą danych na komputerze. Taka cecha nie będzie mu więc przeszkadzać w pracy.

Mocne i słabe strony pracownika a ocena roczna

Ocena roczna to praktyka wielu firm, które chcą dać konstruktywny feedback swoim pracownikom, a także uzasadnić przyznanie premii lub jej brak. To czytelna informacja, co dana osoba robi dobrze, a w jakich obszarach powinna się jeszcze poprawić lub bardziej rozwinąć skrzydła. Ocena może mieć formę liczbową – według przyjętej skali – lub opisową. Najlepsze efekty przynosi indywidualna rozmowa z przełożonym, podczas której omawiane są zarówno mocne, jak i słabe strony pracownika. 

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Czy warto mówić o słabych stronach podczas rozmowy rekrutacyjnej?

Tak, ponieważ dzięki temu rekruter dostaje informację, że kandydat na pracownika ocenia siebie w miarę obiektywnie, nie idealizuje i widzi przestrzeń dla rozwoju. Realna ocena siebie zawsze uwzględnia mocne i słabe strony, ponieważ nie istnieją ludzie bez wad. 

Mocne i słabe strony – o których powiedzieć więcej?

Podczas rozmowy o pracę warto mówić zarówno o mocnych, jak i słabych stronach. Nie ma jednak wątpliwości, że lepiej skupić się na atutach i zaletach, natomiast wady i braki przedstawiać jako wyzwania. 

Jak poznać swoje mocne i słabe strony?

Aby mówić o swoich mocnych i słabych stronach, musisz najpierw dokładnie je poznać. O wielu z nich z pewnością wiesz i sprawdziłeś tę wiedzę w wielu sytuacjach. Aby poszerzyć tę wiedzę, zrób test predyspozycji zawodowych pod okiem doświadczonego doradcy zawodowego lub skorzystaj z pomocy coacha, który pomoże odkryć twoje zalety i dostrzec potencjał, jaki kryje się w niedoskonałościach i brakach. 

Jak pracodawca sprawdza mocne i słabe strony kandydata do pracy?

Wielu pracodawców nie polega wyłącznie na tym, co kandydat mówi sam o sobie, tylko chce sprawdzić te informacje w praktyce. Z tego powodu daje przykłady problemów do rozwiązania, aranżuje scenki lub daje dodatkowe zadania w postaci testów osobowościowych.