Osoby niepełnosprawne napotykają na wiele przeszkód w życiu zawodowym. Część z nich, ze względu na swoje inwalidztwo, nie może podjąć zatrudnienia w ramach otwartego rynku pracy. Z myślą o nich powstała specjalna instytucja, czyli zakład pracy chronionej (w skrócie ZPCh). Taka firma jest odpowiednio przystosowana do potrzeb ludzi niepełnosprawnych, dzięki czemu nie zostają oni wykluczeni z rynku pracy i mogą swobodnie rozwijać swoją karierę.
Co to jest zakład pracy chronionej? Definicja
Definicja zakładu pracy chronionej podyktowana jest szczególnym statusem prawnym takiej instytucji. Zgodnie z nim, firmy tego typu muszą oferować specjalne warunki zatrudnienia, dostosowane do osób niepełnosprawnych, które nie poradziłyby sobie w zwykłym przedsiębiorstwie. Choć celem istnienia zakładu pracy chronionej jest zawodowa aktywizacja niepełnosprawnych, należy pamiętać, że funkcjonuje on na podobnej zasadzie, co inne firmy i tym samym nastawiony jest na wypracowanie zysku.
Zakład pracy chronionej – jakie warunki musi spełnić firma, aby otrzymać taki status?
Jeśli chodzi o zakład pracy chronionej, przepisy dokładnie regulują zasady jego funkcjonowania. Tym samym pracodawcy, którzy chcą nadać firmie taki status, muszą spełnić określone warunki.
Jak założyć zakład pracy chronionej? Aby przedsiębiorstwo otrzymało takie miano, pracodawca musi złożyć specjalny wniosek do Urzędu Wojewódzkiego. Osobą nadającą firmie status zakładu pracy chronionej jest bowiem wojewoda.
Pracodawcy, którzy zastanawiają się, jak otworzyć zakład pracy chronionej w pierwszej kolejności muszą zadbać o to, aby ich przedsiębiorstwo było dostosowane do poszczególnych wymogów. Warunki, które należy spełnić to:
- prowadzenie działalności gospodarczej przez przynajmniej rok;
- ● zatrudnianie przynajmniej 25 pracowników w firmie (w przeliczeniu na etaty);
- osiągnięcie wyznaczonych wskaźników zatrudnienia osób niepełnosprawnych na przestrzeni przynajmniej 6 miesięcy. W praktyce oznacza to, że w firmie musi być zatrudnionych przynajmniej 50% osób niepełnosprawnych (w tym, co najmniej 20% ogółu muszą stanowić osoby z orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności) oraz przynajmniej 30% osób niewidomych, upośledzonych umysłowo lub chorych psychicznie, które zaliczają się do pracowników o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
- posiadanie odpowiednio przystosowanych miejsc pracy, a więc obiektów i pomieszczeń, które spełniają wymogi BHP, a także dostosowanie ich do szczególnych potrzeb osób niepełnosprawnych (zwłaszcza w kontekście stanowiska pracy, pomieszczeń sanitarnych czy ciągów komunikacyjnych);
- zagwarantowanie niezbędnej oraz doraźnej opieki specjalistycznej z zakresu opieki medycznej, rehabilitacji i poradnictwa.
Jeżeli dana firma otrzyma status zakładu pracy chronionej, musi przez cały czas utrzymywać obowiązujące warunki.
Zakład pracy chronionej – ulgi przysługujące przedsiębiorstwu
Założenie zakładu pracy wiąże się z kilkoma uprawnieniami, które przysługują takiemu przedsiębiorstwu. Pracodawcy prowadzący firmę mogą wówczas liczyć na:
- zwolnienie z płacenia podatków (wyjątkiem są akcyza, cło, podatek VAT, podatek od transportu oraz od gier),
- zwolnienie z różnego typu opłat (z wyłączeniem opłat skarbowych oraz tych o charakterze sankcji),
- wsparcie ze strony PFRON (Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych), jak np. uzyskanie dopłaty do zaciąganych kredytów czy zwrot kosztów związanych z rozbudową i unowocześnieniem zakładu pracy chronionej.
90% zdobytych w ten sposób pieniędzy powinno zostać wpłacone do zakładowego funduszu rehabilitacyjnego, funkcjonującego w ramach zakładu pracy chronionej.