Co to jest back-end?
Back-end to termin z zakresu IT. Odnosi się do tworzenia aplikacji mobilnych i stron internetowych. Mówiąc najprościej, back-end jest tym, co jest obecne na serwerze, jednak nie jest widoczne na pierwszy rzut oka. Otwierając witrynę WWW czy aplikację, użytkownicy nie mają więc do niego dostępu w bezpośredni sposób. To back-end odpowiada jednak za zarządzanie systemem stron i za całe zaplecze techniczne, dlatego pełni kluczową funkcję. Bez niego aplikacje webowe czy mobilne nie mogłyby działać we właściwy sposób.
Back-end jest więc ważną częścią stron i aplikacji. W jego ramach odbywają się różnorodne procesy. Najważniejsze zadania to m.in. obsługiwanie, zapisywanie i obrabianie danych, a także odszyfrowywanie i aktualizowanie rekordów znajdujących się w ich bazach. Back-end odpowiada też za przekazywanie informacji do front-endu pomocą API (application programming interface). Jest więc bardzo złożony.
Front-end a back-end – jakie są różnice?
Tworzenie stron i aplikacji nie opiera się tylko na back-endzie. Równie istotny jest front-end. Warto wiedzieć, czym się charakteryzuje, ponieważ jest on nierozerwalnie połączony z zagadnieniami backendowymi. Jaka jest zatem różnica między front-endem a back-endem? Jak już wiadomo, ten drugi jest „niewidoczny” dla oka – odpowiada za techniczną stronę działania aplikacji lub strony internetowej i zajmuje się m.in. zapisywaniem i obrabianiem danych. Z kolei front-end widać od razu – pozwala on użytkownikom na interakcje oraz odnosi się do interfejsu i elementów graficznych danej strony czy aplikacji. Są one zaciągane właśnie z back-endu. W praktyce stanowią to, co jest widoczne na ekranie komputera, telefonu, laptopa czy tabletu. Bardzo upraszczając, można więc powiedzieć, że back-end jest rdzeniem strony lub apki, natomiast front-end jej zewnętrzną częścią.
Przeczytaj też: Kim jest front end developer i jak nim zostać?
kto to jest back-end developer?
Back-endem zajmuje się programista specjalizujący się w językach programowania pozwalających na realizację technicznego zaplecza stron. Jest on odpowiedzialny za tworzenie kodu, dzięki któremu witryna lub aplikacja działa we właściwy sposób. Dzięki niemu jest też ona funkcjonalna pod kątem technicznym.
Back-end developer tworzy więc silniki aplikacji webowych i mobilnych, a także programuje bazy danych służące przechowywaniu danych na serwerze i dba o ich działanie. Ponadto odpowiada za bezpieczeństwo funkcjonowania oraz wysoką jakość i wydajność tworzonych przez siebie programów. Często jego działania wykraczają poza proces samej produkcji. Po stworzeniu danego projektu musi on wówczas obserwować, czy wdrożone przez niego funkcjonalności działają we właściwy sposób. W razie potrzeby programista poddaje je zoptymalizowaniu.
Jakie obowiązki ma programista back-end?
Zakres obowiązków programisty back-end jest złożony. Konkretne, codzienne zadania zależą od projektu, którym się zajmuje, oraz od tego, czego oczekuje od niego przedsiębiorstwo, dla którego pracuje. Wśród głównych obowiązków back-end developera znajduje się jednak zazwyczaj:
- dbałość o rozwój i odpowiednie rozbudowywanie witryn WWW lub aplikacji mobilnych,
- współudział w całokształcie procesów przygotowywania oprogramowania,
- zapewnianie funkcjonalności wdrażanych rozwiązań,
- optymalizowanie programów, wprowadzanie poprawek i naprawianie ewentualnych błędów,
- przeprowadzanie testów związanych z wdrożonymi zmianami,
- bieżące rozwiązywanie pojawiających się problemów,
- sprawowanie opieki nad bazami danych,
- dbałość o bezpieczeństwo tworzonego kodu,
- przygotowywanie odpowiedniej dokumentacji technicznej oraz niezbędnych raportów,
- współpraca z innymi członkami zespołu i działu IT.
Stopień trudności i skomplikowania codziennych zadań, a także zakres odpowiedzialności back-end developera, uwarunkowany jest także stopniem jego stanowiska. Osoby początkujące będą oczywiście stawać przed nieco mniej wymagającymi wyzwaniami – dopiero pod wpływem praktyki i zdobywania doświadczenia i nowych kompetencji, a także pięcia się po szczeblach kariery, ich obowiązki się poszerzą.
jak wygląda praca jako back-end developer?
Back-end developer wykonuje typową pracę w biurze przed komputerem. Często więc pracuje stacjonarnie i odpowiada za wypełnianie codziennych obowiązków w siedzibie pracodawcy. Zazwyczaj jest częścią zespołu projektowego. Tworzą go nie tylko back-endowcy, lecz także inni specjaliści IT odpowiadający za finalne powstanie produktu. Są to przede wszystkim front-end developerzy, UX/UI designerzy, administratorzy, testerzy i inni (np. fachowcy od Qualitu Assurance). W ramach zespołu na jednym stanowisku może być obsadzona jedna osoba lub kilka – wszystko uzależnione jest wielkością firmy, jej potrzebami oraz charakterem realizowanych projektów. Na czele grupy specjalistów stoi też project manager, który odpowiada za koordynację całości prac nad danym zleceniem.
Programista back-end może być także członkiem zespołu back-end developerów i na co dzień współpracować z większą grupą pracowników zatrudnionych na tym samym stanowisku, co pozwala mu m.in. wymieniać się z nimi wiedzą i doświadczeniami. Oprócz tego należy też wówczas do standardowego zespołu pracującego nad projektem.
W praktyce struktura organizacyjna zależy od ustaleń konkretnego przedsiębiorstwa. Ważne jest, aby pamiętać, że back-end developer zawsze musi ściśle współpracować z innymi specjalistami, przede wszystkim front-endowcami.
Praca jako back-end developer może być jednak wykonywana zdalnie. Wówczas komunikacja między fachowcami odpowiadającym za dany projekt przebiega w formie online. Takie rozwiązanie jest często proponowane przez pracodawców, ponieważ programiści cenią sobie swobodę i dużą dozę elastyczności.
-
charakterystyka warunków pracy back-endowca
Ze względu na to, że back-end developerzy są wyjątkowo poszukiwanymi pracownikami, firmy są gotowe zaoferować im bardzo korzystne warunki współpracy. Nie chodzi tu wyłącznie o kwestię zarobków – istotna jest również umowa. Przedsiębiorstwa proponują często programistom od back-endu umowę o pracę. Takie rozwiązanie to gwarancja bezpieczeństwa i stałości zatrudnienia. Specjaliści IT mogą też podejmować współpracę na zasadzie B2B – wówczas muszą jednak prowadzić własną firmę (wystarczy jednoosobowa, czyli tzw. samozatrudnienie). Niektóre firmy proponują też umowy cywilnoprawne, jednak jest to mniej popularna praktyka. Sprawdza się, jeśli dany back-end developer nie ma własnej firmy, a zatrudnia się jako freelancer wyłącznie do realizacji konkretnego projektu i nie planuje długofalowej współpracy z danym przedsiębiorstwem lub klientem.
Programista back-end może mieć przy tym elastyczny czas pracy. Często pracuje jednak w standardowym trybie – czyli przez 8 godzin dziennie, 5 razy w tygodniu z zachowaniem wolnych sobót i niedziel. Czasami wyrabia też nadgodziny – w zależności od tego, jak wymagający jest dany projekt. Warto również zaznaczyć, że w tym zawodzie niektórzy specjaliści pracują jedynie na część etatu.
-
gdzie może pracować back-end developer?
Dobry back-end developer bez trudu znajdzie pracę. Zatrudnienie możliwe jest głównie w przedsiębiorstwach, których działalność związana jest z sektorem technologii informacyjnej i wytwarzaniem oprogramowania (tzw. software house). Programista z tego zakresu może także pracować w podmiotach outsourcingowych dostarczających usługi IT.
Oprócz tego back-endowiec znajdzie pracę w firmach, które mają rozwiniętą strukturę organizacyjną i prowadzą własny dział IT. Mogą to być przedsiębiorstwa związane z mediami, telekomunikacją, finansami, przemysłem, marketingiem i wieloma innymi dziedzinami.
Warto pamiętać, że back-end developer ma szansę na wykonywanie swoich obowiązków nie tylko jako pracownik etatowy, lecz także freelancer. Wówczas nic nie stoi na przeszkodzie, aby współpracował z kilkoma firmami jednocześnie.
-
jak może się rozwijać back-end developer?
Karierę programisty back-end wiele osób rozpoczyna od stażu lub praktyk. To bardzo dobre rozwiązanie, które pozwala na naukę praktycznych umiejętności, podczas której można liczyć na wsparcie i pomoc doświadczonych specjalistów, którzy mogą pełnić funkcję mentorów. W dodatku takie zajęcie często jest płatne. Wiele firm jest gotowych zainwestować w początkującego back-end developera i zapewnić mu odpowiedni rozwój w kierunku, który odpowiada wymaganiom firmy, aby ten stał się potem pełnoprawnym członkiem zespołu zgranych specjalistów.
Dalsza kariera w tym zawodzie jest analogiczna do tej, która dotyczy wielu innych stanowisk w sektorze technologii informacyjnej. Kolejne szczeble kariery to:
- junior back-end developer – osoba na tym stanowisku wciąż nie ma zbyt dużego doświadczenia i pracuje pod okiem starszych stażem fachowców,
- regular/mid back-end developer – taki pracownik to samodzielny programista, który odpowiada za wszystkie ważne zagadnienia związane z back-endem,
- senior back-end developer – jest to posada starszego specjalisty, która jest obejmowana przez osobę odznaczającą się bardzo dużym doświadczeniem i wysokimi kwalifikacjami. Może ona pełnić funkcję mentora oraz zarządzać innymi back-endowcami. Czasami odpowiada też za kontakt z klientami.
Programista mobile lub web back-end może także rozwijać się w kierunku wykonywania innej profesji. Popularnym rozwiązaniem jest zostanie full-stack developerem, który w swojej pracy łączy zadania z zakresu front-end i back-end development.
Zobacz: Praca w IT: wiele ścieżek rozwoju na miarę potrzeb i umiejętności
ile zarabia back-end developer?
Back-end developer to bardzo dochodowy zawód. Osoby, które obejmują takie stanowisko, mogą liczyć na naprawdę dobre zarobki i to już na początku kariery. Wraz ze zdobywaniem nowych umiejętności i doświadczenia kwota wynagrodzenia oczywiście rośnie. Warto przy tym podkreślić, że wpływ na wysokość pensji ma też rodzaj podpisywanej umowy (B2B jest pod tym względem bardziej opłacalne). Zgodnie z danymi za 2024 rok średnie zarobki prezentują się następująco:
- junior back-end developer – przy zatrudnieniu na umowę o pracę pensja oscyluje w granicach 5000-1200 zł brutto, a w przypadku B2B 5000 - 14 000 zł netto (+VAT),
- regular/mid back-end developer – przy zatrudnieniu na umowę o pracę zarobki wynoszą między 7000 a 18 000 zł brutto, a przy B2B 8000 - 24 000 zł netto (+VAT),
- senior back-end developer – w przypadku zatrudnienia na umowę o pracę wynagrodzenie może wahać się między 14 000 a 24 000 zł brutto, a w sytuacji B2B 15 000 - 30 000 zł netto (+VAT).
*Dane dotyczące wynagrodzeń podane za theprotocol.it
Oczywiście na ostateczną wysokość wynagrodzenia ma również wpływ rodzaj firmy, w której pracuje back-end developer, a także to, gdzie się ona znajduje i jaką ma wielkość. Na najwyższe zarobki można liczyć w dużych, międzynarodowych przedsiębiorstwach informatycznych lub zajmujących się produkcją oprogramowania, które są zlokalizowane w miastach wojewódzkich.
Dodatkowe świadczenia dla back-end developerów
Back-end developerzy są doceniani przez pracodawców również poprzez otrzymywanie atrakcyjnych benefitów pozafinansowych. Mają one motywować pracowników i zwiększać ich satysfakcję z zatrudnienia. Zazwyczaj programiści dostają takie udogodnienia, jak możliwość skorzystania z prywatnej opieki lekarskiej, różnego typu karty i karnety sportowe lub na kulturę, ubezpieczenie na życie, a jeśli pracują stacjonarnie – chociażby wyjścia integracyjne. Ważnymi i popularnymi benefitami jest też szansa na ciągłe rozwijanie się w ramach wewnętrznych i zewnętrznych szkoleń i kursów opłacanych przez firmę.
Dowiedz się, które czynniki świadczą najczęściej o atrakcyjności pracodawcy
jak zostać back-end developerem?
Osoby, które myślą o wykonywaniu zawodu back-end developera, mają kilka możliwości rozpoczęcia przygody z tą dziedziną. Jedną z nich jest ukończenie studiów informatycznych na poziomie licencjackim lub magisterskim. Należy jednak pamiętać, że sam dyplom szkoły wyższej nie wystarczy. Studia są kompleksowe i dostarczają wiedzę z różnych obszarów. Oczywiście jej zdobycie stanowi duży plus, jednak trzeba pamiętać, że najważniejsze jest doskonalenie umiejętności praktycznych z konkretnego zakresu. Już w trakcie nauki warto więc dokształcać się na własną rękę i realizować swoje projekty, z których można będzie później stworzyć portfolio.
Wiele przedsiębiorstw nie wymaga jednak studiów wyższych. Przyszły back-end developer może zatem kształcić się samodzielnie. Pomocna jest literatura branżowa, poradniki, materiały video oraz blogi i fora dla programistów. Decydując się na takie rozwiązanie, trzeba jednak uzbroić się w cierpliwość i mieć w sobie dużo samozaparcia – samodzielna nauka może zająć sporo czasu.
Jeszcze inną możliwością jest udział w kursach i warsztatach – zarówno tych darmowych, jak i płatnych. Za najbardziej złożone szkolenia trzeba zapłacić. Pozwalają one na zdobycie szerokiej wiedzy i szlifowanie zdobytych kompetencji w praktyce pod opieką doświadczonych mentorów. Choć ich koszt nie jest niski, szybko może się zwrócić. Poza typowymi szkoleniami, ciekawą opcją są bootcampy.
-
jakie języki programowania musi znać back-end developer?
Podstawą pracy jako back-end developer jest znajomość odpowiednich języków programowania. W przypadku tego zawodu najczęściej wykorzystywane są:
- Java – stanowi jeden z podstawowych języków, którego znajomości najczęściej wymagają pracodawcy,
- Python – jest językiem programowania projektowego; wyróżnia się dużą czytelnością i przejrzystością,
- PHP – jest językiem skryptowym; pozwala na tworzenie witryn i aplikacji budowanych w czasie rzeczywistym,
- JavaScript – stanowi język skryptowy, który wyróżnia się wieloparadygmatowością,
- C# – jest wieloparadygmatowym językiem, który cieszy się dużą popularnością wśród programistów,
- C++ – stanowi język ogólnego przeznaczenia,
- Ruby – jest w pełni obiektowym i interpretowanym językiem programowania; współcześnie nie jest on już tak popularny jak kiedyś.
Programista powinien specjalizować się w jednym, konkretnym języku (wtedy jego stanowisko to np. Python back-end, PHP back-end developer, JS back-end developer, C# back-end developer itd.). Dobrze jednak, aby znał ich więcej.
Należy pamiętać, że znajomość języków programowania to nie wszystko. Ważna jest także wiedza na temat frameworków. Popularne z nich to m.in. Hibernate, Spring, Django, Ruby on Rails. Oprócz tego back-end developer powinien znać systemy kontroli wersji, przede wszystkim Git oraz wybrane biblioteki back-endowe.
Na stanowisku programisty back-end trzeba również znać systemy służące zarządzaniu bazami danych. Najpopularniejsze z nich to MySQL, Oracle oraz MongoDB.
-
pozostałe kompetencje i predyspozycje back-end developera
Poza posiadaniem odpowiedniej wiedzy i kompetencji twardych z zakresu programowania ukierunkowanego na back-end specjalista powinien mieć także inne umiejętności i predyspozycje. Wśród nich ważne mogą się okazać:
- bardzo dobra znajomość języka angielskiego,
- przynajmniej podstawowa wiedza dotycząca technologii front-endowych,
- zdolności związane z zarządzaniem infrastrukturą,
- umiejętność zarządzania środowiskami (kilkoma w tym samym czasie; konieczna jest tu znajomość odpowiedniego narzędzia, np. Docker),
- znajomość wzorców projektowych,
- wiedza związana z zabezpieczaniem baz danych,
- umiejętność szybkiego rozwiązywania problemów,
- rozwinięta zdolność analitycznego myślenia,
- cierpliwość,
- dokładność,
- komunikatywność i umiejętność współpracy z innymi.
Oczywiście każdy pracodawca może mieć nieco inne wymagania względem oczekiwanych zdolności i cech back-end developera. Zawsze jednak warto cały czas się rozwijać i zdobywać coraz to nowe kompetencje oraz pracować nad swoimi umiejętnościami miękkimi.
Warto wiedzieć: Język angielski w pracy najważniejszą kompetencją
FAQ - najczęściej zadawane pytania
Poznaj najczęściej zadawane pytania dotyczące pracy jako back-end developer.
-
Czym zajmuje się back-end developer?
Osoba pracująca jako back-end developer jest odpowiedzialna za oprogramowanie do aplikacji mobilnej lub strony. Ponadto zajmuje się programowaniem różnorodnych baz danych, które są przechowywane na serwerach.
-
Ile zarabia programista back-end?
Zgodnie z danymi za 2024 rok średnie zarobki prezentują się następująco:
- junior back-end developer – przy zatrudnieniu na umowę o pracę pensja oscyluje w granicach 5000-1200 zł brutto, a w przypadku B2B 5000 - 14 000 zł netto (+VAT),
- regular/mid back-end developer – przy zatrudnieniu na umowę o pracę zarobki wynoszą między 7000 a 18 000 zł brutto, a przy B2B 8000 - 24 000 zł netto (+VAT),
- senior back-end developer – w przypadku zatrudnienia na umowę o pracę wynagrodzenie może wahać się między 14 000 a 24 000 zł brutto, a w sytuacji B2B 15 000 - 30 000 zł netto (+VAT).
*Dane dotyczące wynagrodzeń podane za theprotocol.it
-
Czy backend jest trudny?
Dla niektórych osób może to być trudna i wymagająca praca. Back-end developer często współpracuje z front-end developerami, którzy często potrzebują wsparcia back-endu w rozwianiu różnorodnych kwestii.
-
Co musi umieć back-end developer?
Najczęściej na rynku od back-end developerów wymaga się znajomość języków programowania takich jak: PHP, SQL, Java, Java Script i Python.
Także jest wymagane doświadczenie w MySQL lub Oracle.
