inżynier procesu

Nie każdy może otrzymać takie stanowisko, ponieważ do zatrudnienia potrzebne jest specjalne wykształcenie, a także konkretne kompetencje. Dopiero gdy nabędzie się komplet wymaganych umiejętności, możliwe jest kandydowanie na to stanowisko.

Wykształcenie

Obecnie pracodawcy przyjmują na stanowisko inżyniera procesu tylko te osoby, które mają odpowiednie kwalifikacje, ponieważ praca ta jest niezwykle ważna i odpowiedzialna. Właśnie dlatego każdy, kto chce zostać inżynierem procesu, powinien wybrać odpowiednie studia. Wiele uczelni, zwłaszcza tych prywatnych, ma specjalność z zakresu inżynierii produkcji. W programie nauczania pojawiają się następujące przedmioty:

• inżynieria procesowa;
• zarządzanie jakością, zarządzanie procesami;
• projektowanie procesów produkcyjnych;
• zarządzanie zmianą;
• ekonomiczne podstawy wyrobów przemysłowych i nieprzemysłowych.

Czas trwania studiów z zakresu inżynierii procesu to 3,5 roku, czyli 7 semestrów, a koszt to zwykle od 15000 do 20000 złotych. Można również poszukać studiów na uczelniach publicznych, gdzie nie trzeba za nie płacić (studia w trybie stacjonarnym). Niestety niewiele miejsc w Polsce ma taki kierunek w swojej ofercie – jednym z wyjątków jest AGH. Warto również sprawdzić inne kierunki, na których później wybiera się konkretną specjalizację. Inżynierem procesu może zostać osoba, która ukończyła takie kierunki studiów jak automatyka, mechanika, inżynieria produkcji, zarządzanie. Oprócz tego potrzebne jest zwykle odbycie dodatkowego szkolenia, które koszt wynosi około 3000 złotych. Szkolenia organizowane są przez różne firmy, na przykład TQMSoft.

Kompetencje twarde i miękkie

Osoba kandydująca na stanowisko inżyniera procesu powinna mieć odpowiednią wiedzę teoretyczną, techniczną i praktyczną. Do najważniejszych kompetencji twardych można zaliczyć:

• wiedzę z zakresu konkretnych standardów procesowych, a także technicznych spraw, istotnych z punktu widzenia przyszłego pracodawcy;
• znajomość programów takich jak AutoCAD oraz CAD;
• znajomość koncepcji zarządzania takich jak Kaizen, Lean Management, TQM, Six Sigma;
• dobra znajomość języka angielskiego, najlepiej poparta certyfikatami, ponieważ na to stanowisko zatrudnia wiele firm międzynarodowych.

Równie ważne są kompetencje miękkie, czyli te powiązane z osobowością danej osoby i jej relacjami z innymi ludźmi. Szczególne znaczenie ma zdolność do zarządzania logistyką w firmie, koncentracja na doskonaleniu własnej pracy, umiejętność zarządzania czasem i zespołem pracowników, bardzo dobra organizacja pracy, wysoki poziom odpowiedzialności, sprawne podejmowanie decyzji, a także komunikatywność. Te cechy mają spore znaczenie w kontekście poprawnie wykonywanej pracy oraz efektywności w miejscu zatrudnienia.

 Przeczytaj również: Szkolenia dla pracowników – rozwijają i uczą nowych kompetencji

Inżynier procesu to wszechstronne stanowisko, na którym pojawia się wiele obowiązków. Konkretne zadania zależą jednak od firmy, jej specyfiki, branży oraz wymagań ze strony pracodawcy. Do przykładowych obowiązków w pracy inżyniera procesu należą:

●       monitorowanie procesów, kontrolowanie i ich usprawnianie;

●       dbanie o jak największą efektywność procesów w firmie;

●       optymalizacja procesów produkcyjnych;

●       stosowanie nowoczesnej metodyki takiej jak Lean Management oraz Kaizen;

●       stosowanie różnych nowoczesnych narzędzi, których celem jest eliminowanie błędów, a także zwiększanie wydajności;

●       prezentowanie rozwiązań dla klientów;

●       analiza dokumentacji technicznej, sprawdzanie statystyk oraz informacji w programach;

●       bieżąca współpraca z zespołem, nadzorowanie pracy;

●       koordynowanie całego procesu produkcji.

Na podstawie tych obowiązków można uznać, że praca inżyniera procesu jest niezwykle wymagająca i ciekawa, a jednocześnie skoncentrowana na danych oraz analizach.

Zobacz także: Zaświadczenie o niekaralności – wzór wypełnienia wniosku

Czym jest Lean Management?

Inżynier procesu bardzo często wykonuje swoje obowiązki zgodnie z koncepcją Lean Management, której zasady opierają się na dostosowaniu przedsiębiorstwa do warunków rynkowych, panujących w danym kraju lub obszarze gospodarczym. Koncepcja Lean Management bardzo często wykorzystywana jest w procesach zmiany, a także w czasie restrukturyzacji firmy. Do najważniejszych celów należą:

●       przyspieszenie produkcji i jej optymalizacja;

●       jak najlepsze relacje z dostawcami, współpraca na zasadach partnerskich;

●       posiadanie jak najmniejszych zapasów;

●       wykorzystywanie produkcji w sposób efektywny i maksymalny.

Ta koncepcja sprawdza się doskonale we współczesnym świecie, gdzie firmy nastawione są na dosyć szybki zysk oraz krótki proces produkcyjny. W Lean Management ogromne znaczenie ma zminimalizowanie marnotrawstwa, zarówno jeśli chodzi o produkty, jak i personel, a także energię oraz inne zasoby. Ta koncepcja wskazuje również na inne reguły, takie jak partnerskie podejście do pracowników i umożliwienie im podejmowania decyzji, outsourcing (przenoszenie procesów na zewnątrz przedsiębiorstwa), usprawnienie systemów zarządzania oraz controlling. Obecnie wiele firm wykorzystuje Lean Management, dlatego też inżynier procesu powinien dobrze znać tę koncepcję i wiedzieć, jak wprowadzić ją w życie.

Czym jest metodologia Kaizen?

Również popularna jest metodologia Kaizen, poniekąd powiązana z Lean Management. W tym przypadku chodzi jednak o ciągłe doskonalenie procesu, skrócenie czasu procesów produkcyjnych, a także stworzenie wyjątkowej kultury organizacyjnej w firmie. Filozofia Kaizen opiera się na koncepcjach japońskich i ma przede wszystkim służyć do tego, by poprawić jakość pracy i efektywność poprzez stosunkowo proste działania. Przykładem może być lepsza ergonomia na stanowiskach pracy, stworzenie odpowiednich kryteriów oceny i ewaluowanie działań pracowników. Bardzo duże znaczenie ma również wprowadzenie systemu sugestii Kaizen. Chodzi o to, aby stworzyć elektroniczną wersję dla wniosków, w których pracownicy będą mogli przedstawiać swoje uwagi i proponować różne zmiany. W ten sposób możliwe ma być stworzenie lepszego miejsca pracy, a także poznanie potrzeb podwładnych. Niestety zwykle pracownicy obawiają się zgłaszania wniosków lub po prostu nie mają na nie pomysłów i w takich przypadkach skrzynka mailowa pozostaje pusta. Inżynier procesu musi tak zaplanować wprowadzenie filozofii Kaizen do firmy, aby podwładni chętnie brali w tym udział, a całość miała sens i przynosiła efekty.

Gemba Walk

W filozofii Kaizen spore znaczenie ma również wprowadzenie do firmy tzw. Gemba Walk, czyli chodzenia po halach produkcyjnych i konkretnych miejscach, gdzie powstają produkty lub usługi, a następnie analizowanie i decydowanie, co można zrobić, by produkty miały większą wartość dla klientów firmy. Główną rolą takich spacerów jest oczywiście obserwowanie pracy – dzięki temu można np. zauważyć marnotrawstwo. Czasami da się również spostrzec sytuację, w której w jednym miejscu hali produkcyjnej jest zbyt wielu pracowników, a w innym zbyt mało. Zadanie Gemba Walk to optymalizowanie procesów produkcyjnych i zwiększanie efektywności. Ma również pozwolić na lepsze poznanie się z pracownikami. Kierownik zwykle odbywa pierwsze takie spacery z inżynierem procesu i razem je analizują. Należy dodać, że te czynności nie służą do krytyki pracowników i wytykania im błędów, tylko znalezienia problemów w samym procesie produkcyjnym.

Osoba, która ukończy odpowiednie studia lub specjalistyczne szkolenie, może zdecydować się na poszukiwanie takiej pracy. Oczywiście znalezienie odpowiedniego miejsca zatrudnienia nie zawsze jest proste, ponieważ na wielu stanowiskach wymagane jest doświadczenie, staż lub praktyka. Właśnie dlatego już w czasie studiów warto zadbać o zdobywanie tego typu doświadczeń i podjęcie chociaż kilkumiesięcznej praktyki lub stażu. W wielu firmach, zarówno polskich, jak i międzynarodowych inżynier procesu to stanowisko, które nosi nieco inne nazwy, chociaż obowiązki na nim są podobne. Można więc szukać zatrudnienia na następujących stanowiskach pracy:

●       specjalista/kierownik ds. procesów w firmie;

●       specjalista ds. Lean Management;

●       kierownik ds. ciągłego doskonalenia;

●       kierownik ds. Lean Manufacturing;

●       ekspert ds. doskonalenia procesów.

 Inżynier produkcji może podjąć pracę nie tylko na tym konkretnym stanowisku, lecz także na innych. Wiele firm poszukuje również inżynierów do spraw zapewnienia jakości, co niejako wiąże się z procesami. Zadania opierają się przede wszystkim na kontroli maszyn i procesów, a także dbaniu o to, aby wytwarzane były odpowiednie produkty. Inżynier procesu może też znaleźć zatrudnienie jako osoba do zarządzania produkcją, a więc specjalista, który dba o optymalną pracę i wydajność w firmie. Osoba po studiach ma również możliwość pracy w urzędach państwowych oraz ośrodkach naukowo-badawczych, ze względu na bardzo dobry poziom wiedzy technicznej oraz znajomość różnych przepisów.

W praktyce można uznać, że inżynier procesu jest w stanie znaleźć zatrudnienie w takich firmach, w których potrzeba specjalisty zajmującego się optymalizacją procesów i zwiększaniem ich wydajności. Czasami zdarza się, że inżynier procesu pracuje przy kilku, a nawet kilkunastu projektach jednocześnie, najczęściej w jednej firmie. To stanowisko raczej nie jest odpowiednie dla osób, które wolą działać jako wolni strzelcy. Można uznać, że inżynier procesu raczej nie powinien mieć problemów ze znalezieniem zatrudnienia, chociaż w pewnych okresach w roku, liczba ofert na to stanowisko nie jest bardzo duża. Najczęściej inżynier procesu poszukuje zatrudnienia w firmach produkcyjnych, jednak to wcale nie jedyna ścieżka kariery. Tak naprawdę osoba z odpowiednim wykształceniem i wiedzą z zakresu inżynierii procesów i produkcji może również znaleźć pracę w zakładach z takich branży jak motoryzacja, farmaceutyka oraz kosmetyka. W takich przypadkach spore znaczenie ma jednak wykształcenie bazowe, na przykład powiązane z elektroniką, farmacją lub procesem produkcji kosmetyków. Dobrym rozwiązaniem jest więc wczesne zaplanowanie swojej ścieżki kariery i wybór odpowiedniego miejsca do pracy. W ten sposób już w czasie studiów można się odpowiednio ukierunkować i rozwijać w dany sposób.

Inżynier procesu zwykle otrzymuje stosunkowo wysokie wynagrodzenie, wyższe niż średnia krajowa. Zgodnie z danymi portalu wynagrodzenia.pl mediana zarobków na tym stanowisku wynosi 7030 złotych brutto w przypadku specjalisty (osoby z doświadczeniem). Ta kwota daje około 5100 złotych netto, chociaż dokładne zarobki na rękę zależą od wielu czynników. Można jednak uznać, że miesięcznie inżynier procesu ma do dyspozycji około 5000–5500 złotych netto. Osoba rozpoczynająca pracę na tym stanowisku lub stażysta otrzymuje od 3500 do 4000 złotych brutto. Młodszy specjalista z kolei zwykle zarabia około 5200 złotych brutto, a starszy specjalista – 8200 złotych brutto. Zgodnie ze statystykami tego samego serwisu na stanowisku inżyniera procesu pracują głównie mężczyźni, ponieważ stanowią oni 87% wszystkich zatrudnionych. Konkretne wynagrodzenie zależy od wielu czynników, takich jak wielkość firmy, staż pracy i doświadczenie zawodowe czy miasto.

Zarobki inżyniera procesu za granicami Polski są znacznie bardziej atrakcyjne. W Niemczech wynagrodzenie na tym stanowisku wynosi zwykle od 3000 do 4500 euro brutto, a więc od 14000 do 21000 złotych brutto miesięcznie. Bardzo dobre wynagrodzenia mają zwykle osoby pracujące w Wielkiej Brytanii, Norwegii, Holandii oraz Stanach Zjednoczonych. Przeglądając z kolei polskie oferty pracy, można trafić na firmy oferujące od 6000 do 10000 złotych brutto miesięcznie, chociaż najczęściej jest to kwota w granicach 8000 złotych.*

 * Wszystkie dane pochodzą ze stycznia 2022 roku, z serwisu wynagrodzenia.pl.

Dla wielu osób zatrudnienie jako inżynier procesu to praca marzeń. Zwykle pracownicy mogą liczyć na umowę o pracę, a także work-life balance (chociaż wiele zależy od danej firmy). Umowa o pracę daje wiele benefitów takich jak płatny urlop, możliwość pójścia na zwolnienie chorobowe, urlop wychowawczy i macierzyński, a także stabilizację zatrudnienia. Praca na tym stanowisku może również wiązać się z innym benefitem pozapłacowym – opcją zdalnego wykonywania swoich obowiązków. Inżynier procesu zwykle pracuje w domu od kilku dni w miesiącu do kilku dni w tygodniu. W ten sposób można odpocząć od dojazdów do pracy, a dodatkowo takie rozwiązanie jest świetne dla potrzebujących nieco samotności introwertyków. Inżynier procesu często otrzymuje inne benefity pozapłacowe, takie jak prywatne ubezpieczenie medyczne, dofinansowanie karty sportowej, dodatkowe ubezpieczenie emerytalne lub pracownicze i wiele innych.

Niestety praca na takim stanowisku może mieć również pewne wady, a największą z nich jest duża odpowiedzialność i związany z nią stres. Oprócz tego w tym zawodzie panuje zwykle spora konkurencja, zwłaszcza że wiele firm rywalizuje ze sobą w kontekście optymalizacji procesów i zwiększenia ich wydajności. W praktyce jednak stanowisko inżyniera procesu ma więcej zalet, ponieważ przynosi atrakcyjne zarobki, jest rozwojowe i perspektywiczne. W niektórych firmach można również jeździć w delegacje krajowe lub zagraniczne, wybrać się do innych krajów, rozwinąć swoje zdolności komunikacyjne i językowe, a także poznać metodyki pracy inne niż te znane z firmy. Inżynier procesu to perspektywiczny zawód, zarówno w Polsce, jak i za granicą. Widać wyraźnie, że rośnie zapotrzebowanie na nowoczesne technologicznie procesy, lepsze zarządzanie produkcją, poszukiwanie nowych sposobów optymalizacji, a także ulepszanie mechanizmów w firmach. Właśnie dlatego osoby, które zdecydują się na ten lub podobny kierunek studiów, będą miały w przyszłości większe szanse na znalezienie satysfakcjonującej pracy.