księgowy

Dobry księgowy ma szansę znaleźć pracę w bardzo wielu miejscach. Oferty zatrudnienia czekają m.in. w instytucjach o charakterze finansowym, np. bankach oraz biurach maklerskich. Warto ich szukać również w przedsiębiorstwach, których głównym profilem działalności jest księgowość zarządcza oraz korporacyjna.

W praktyce jednak samodzielny księgowy może znaleźć pracę w wielu firmach, których podstawowa działalność skupia się na zupełnie innym obszarze. Każde przedsiębiorstwo potrzebuje bowiem kogoś, kto w profesjonalny sposób zajmie się jego rozliczeniami oraz rachunkami. Dotyczy to zarówno dużych korporacji (krajowych lub międzynarodowych), jak i mniejszych, lokalnych biznesów. Praca czeka więc na księgowego, np. w firmach specjalizujących się w handlu, transporcie, obrocie nieruchomościami czy świadczeniu różnego typu usług (np. informatycznych, administracyjnych, marketingowych).

Oprócz tego księgowi mogą szukać zatrudnienia w organizacjach o charakterze non-profit, a także chociażby na uniwersytetach czy innych instytucjach związanych ze szkolnictwem wyższym. Szereg ofert pracy czeka także w jednostkach należących do administracji publicznej, np. w różnego typu urzędach.

Ciekawym rozwiązaniem jest także dołączenie do biura rachunkowego lub innej firmy outsourcingowej, która stanowi zewnętrzny podmiot dostarczający usługi z zakresu księgowości swoim klientom. Mogą nimi być przedsiębiorstwa z różnych branż, instytucje, organizacje oraz indywidualne osoby fizyczne.

Dobry i zaufany księgowy może także założyć swoje biuro rachunkowe i prowadzić je na własną rękę jako jednoosobową działalność gospodarczą lub zatrudniając w nim także innych pracowników. Takie rozwiązanie wymaga jednak posiadania odpowiedniego doświadczenia zawodowego oraz zaplecza finansowego.

Osoby, które myślą o wykonywaniu w przyszłości profesji księgowego, mają przed sobą szerokie możliwości zawodowe. Mogą też liczyć na ciekawą ścieżkę awansu. Pracę w tym zawodzie rozpoczyna się zazwyczaj od stanowiska stażysty, praktykanta lub asystenta. To dobre rozwiązanie, które pozwala na zdobycie pierwszych doświadczeń w branży.

Pierwsze poważniejsze stanowisko to młodszy księgowy. Osoba, która je obejmuje, wciąż jednak zgłębia tajniki tego zawodu, w związku z czym ma nieco okrojony zakres obowiązków. Może zajmować się m.in. księgowaniem faktur, nadzorowaniem obiegu dokumentów, wysyłaniem przelewów bankowych, księgowaniem wyciągów czy pomaganiem w tworzeniu raportów, bilansów i sprawozdań.

Kolejne stanowisko to samodzielny księgowy. Można je objąć, mając kilka lat doświadczenia i bardzo dobrze orientując się w meandrach rachunkowości. Zakres obowiązków jest w tym przypadku odpowiednio większy – zazwyczaj odpowiada temu wymienionemu we wcześniejszej części artykułu.

Istnieje oczywiście możliwość dalszego rozwoju i awansu na stanowisko głównego księgowego. Taki pracownik zaliczany jest do grona osób zarządzających zakładem pracy w imieniu pracodawcy. Pełni bardzo istotną funkcję w przedsiębiorstwie. Główny księgowy w kompleksowy sposób prowadzi rachunkowość danej jednostki, a także m.in. wykonuje dyspozycje środkami finansowymi, kontroluje zgodność przeprowadzanych operacji o charakterze finansowym z założonym planem oraz nadzoruje funkcjonowanie działu księgowego.

Bardzo dobry księgowy z doświadczeniem i wieloletnim stażem pracy ma również szansę na otrzymanie posady dyrektora finansowego, czyli jednej z kluczowych osób w firmie. Aby objąć takie stanowisko, musi zdobyć stosowne kwalifikacje, do których należą kwalifikacje zawodowe ACCA, CIMA i biegłego rewidenta.

Dowiedz się, jak zdobyć awans zawodowy

Osoby zatrudnione na stanowisku księgowego zarówno w prywatnych firmach i biurach rachunkowych, jak i w instytucjach państwowych najczęściej mogą liczyć na umowę o pracę. Taka forma zatrudnienia jest dla nich korzystna, ponieważ gwarantuje im poczucie stabilności i bezpieczeństwa oraz dostęp do wszystkich ważnych przywilejów pracowniczych.

Warto przy tym pamiętać, że księgowy w firmie wykonuje swoje obowiązki w podstawowym systemie czasu pracy. Oznacza to, że pracuje zazwyczaj przez 8 godzin dziennie (od poniedziałku do piątku), co w przeciętnym pięciodniowym tygodniu daje 40 godzin. Ma wolne weekendy i święta. Oczywiście może również pracować w nadgodzinach (czas pracy wynosi wówczas maksymalnie 48 godzin tygodniowo) – otrzymuje wówczas za nie dodatkowe wynagrodzenie.

Nieco inaczej sprawa wygląda w przypadku stanowiska głównego księgowego. Jako że taka osoba uznawana jest za pracownika, który zarządza firmą w imieniu pracodawcy, nie obowiązuje jej ograniczenie tygodniowego czasu pracy do maksymalnie 48 godzin w danym okresie rozliczeniowym. Nie może też pobierać dodatkowego wynagrodzenia za wykonywanie obowiązków w godzinach nadliczbowych. Ponadto główny księgowy nie ma zagwarantowanego prawa do przynajmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku w ciągu doby, jak ma to miejsce w przypadku zwykłych pracowników. W takiej sytuacji w ramach rekompensaty musi mieć jednak zapewniony równoważny czas odpoczynku w trakcie danego okresu rozliczeniowego.

Warto również pamiętać, że główni księgowi czasami podlegają innemu systemowi czasu pracy. Ma on wówczas charakter zadaniowy. Takie rozwiązanie musi być odpowiednio uzasadnione.

Praca jako księgowy związana jest z wykonywaniem obowiązków zawodowych w pozycji siedzącej oraz z długotrwałym korzystaniem z komputera. Może zatem obciążać kręgosłup oraz wzrok. Ważne więc, aby odbywała się w odpowiednich warunkach. Pracodawcy są zobowiązani do zapewnienia jak najbardziej ergonomicznych stanowisk pracy swoim podwładnym. Powinni także zwrócić uwagę m.in. na takie kwestie, jak właściwe oświetlenie w biurze i odpowiednia temperatura w pomieszczeniu, w którym znajdują się pracownicy. Zdalny księgowy musi zadbać o te kwestie we własnym zakresie.

Działalność księgowa to bardzo odpowiedzialne zajęcie i to w dosłownym znaczeniu. Osoby, które ją świadczą, podlegają bowiem pod określone przepisy Kodeksu karnego skarbowego, Kodeksu karnego, ustawy o rachunkowości czy Kodeksu spółek cywilnych. Na pracowniku ciąży więc zarówno odpowiedzialność zawodowa, jak również karna.

Karze podlegają takie kwestie, jak m.in. nieprowadzenie lub niewłaściwe przechowywanie ksiąg rachunkowych, nieprzygotowywanie sprawozdań, nieprawidłowości w księgach lub sprawozdaniach, wyrządzenie szkody w obrocie gospodarczym, dopuszczenie się oszustwa i wiele innych. Księgowi są wówczas zagrożeni grzywną, karą ograniczenia wolności, a nawet pozbawienia wolności w zależności od typu niedopatrzenia czy przewinienia. Wykonując ten zawód, trzeba więc uważnie i skrupulatnie wypełniać swoje obowiązki.

Sprawdź, jak radzić sobie ze stresem w pracy i poza nią

Zawód księgowego został zderegulowany w 2014 roku. Od tamtej pory droga do jego wykonywania jest prostsza, a wymogi nie są ściśle określone przepisami. W przeszłości, aby pracować jako księgowy, należało zdobyć stosowny certyfikat, który wydawał Minister Finansów. O jego otrzymanie mogły starać się wyłącznie osoby, które:

• ukończyły studia magisterskie z rachunkowości lub innego kierunku ekonomicznego ze specjalizacją rachunkowości lub innej i posiadały minimum 3 lata praktyki w księgowości,
• ukończyły szkołę średnią, posiadały minimum 2 lata praktyki w księgowości i pozytywnie przeszły przez egzamin, który potwierdzał kwalifikacje kandydatów starających się o zdobycie certyfikatu księgowego.

W 2022 roku Ministerstwo Finansów ogłosiło, że pracuje nad dokumentem, który ma dać początek dyskusji o przyszłości profesji księgowego. Możliwe, że za jakiś czas znów będzie ona zawodem regulowanym. Obecnie jednak nie ma więcej informacji na ten temat.

Mimo że zawód księgowego nie podlega aktualnie regulacjom, osoby, które chcą zdobyć potwierdzenie swoich kwalifikacji, mogą przystąpić do stosownych egzaminów Stowarzyszenia Księgowych w Polsce. Ścieżka certyfikacji obejmuje cztery stopnie i umożliwia zdobycie takich tytułów, jak: księgowy, specjalista ds. rachunkowości, główny księgowy oraz dyplomowany księgowy.

Dobry i sprawdzony księgowy musi odznaczać się konkretnymi umiejętnościami twardymi. Ważne są też jego kompetencje miękkie i pewne cechy personalne. Na tym stanowisku należy odznaczać się:

• wiedzą na temat księgowości i rachunkowości,
• znajomością prawa podatkowego, cywilnego, gospodarczego, administracyjnego i spółek, 
• umiejętnością obsługi oprogramowania finansowo-księgowego i pracy z bazami danych,
• zdolnościami matematycznymi,
• analitycznym umysłem,
• odpowiedzialnością,
• samodzielnością,
• skrupulatnością,
• komunikatywnością,
• odpornością na stres,
• zdolnością rozwiązywania problemów,
• dobrą organizacją i umiejętnością planowania.

Ponadto dobry księgowy musi na bieżąco się dokształcać, ponieważ przepisy prawa szybko się zmieniają. Ważne więc, aby był otwarty na nową wiedzę i podwyższanie swoich kwalifikacji.

Przeczytaj także: Księgowy po nowemu – rozwijaj 3 kluczowe kompetencje