lekarz

Każdy, kto planuje zostać lekarzem w przyszłości, powinien zacząć przygotowania już na etapie liceum. Droga zawodowa do zdobycia tytułu lekarza jest bardzo długa i wymaga wielu lat ciężkiej nauki i pracy. Przede wszystkim konieczne będzie zdanie matury na bardzo wysokim poziomie, ponieważ konkurencja jest ogromna. Trzeba przygotować się do matury rozszerzonej z takich przedmiotów jak biologia i chemia, a także matematyka lub fizyka (do wyboru) oraz język angielski (przydaje się dodatkowo). Oznacza to, że przynajmniej dwa ostatnie lata w liceum należy poświęcić na naukę, korepetycje oraz dodatkowe zajęcia.

Studia

Kolejnym krokiem jest dostanie się na studia medyczne. Zwykle trzeba zdecydować się na uczelnię państwową i studia stacjonarne. Jeśli ktoś chce iść na medycynę niestacjonarną (zaoczną), musi zapłacić od 30 do 50 tysięcy złotych za rok. Całe studia trwają 6 lat, co oznacza łączny koszt 200-300 tysięcy złotych. Na tak duży wydatek może sobie pozwolić niewiele osób, zwłaszcza że w tym okresie trudno podjąć pracę dodatkową, ponieważ nauki jest bardzo dużo. Studia na kierunkach medycznych są jednolite magisterskie, a więc nie da się zrobić tylko licencjatu. W ich trakcie można zdobyć wiedzę z chemii, biologii, fizjologii, neurologii, okulistyki, psychiatrii, kardiologii, historii medycyny i wielu innych przedmiotów. Każdy semestr jest niezwykle wymagający i wiąże się z ogromnym wysiłkiem. W tym czasie niestety wiele osób zniechęca się do dalszej nauki i porzuca studia na rzecz pracy w korporacji lub innym miejscu. Medycyna to jeden z najtrudniejszych kierunków, który nie jest kojarzony z tzw. studenckim życiem oraz czasem wolnym. Jednym z problemów w trakcie studiów medycznych jest brak czasu na dodatkowe zajęcia, więc zwykle odpada typowa praca dla studentów oraz imprezy. Na studia lekarskie zwykle jest powyżej 10 kandydatów na jedno miejsce. W ostatnich latach zdarzyła się również sytuacja, gdy chętnych na jedno miejsce było aż 46 osób.

Staż i specjalizacja

Następnym etapem w drodze do kariery lekarza jest odbycie stażu trwającego 13 miesięcy. Kończy się on lekarskim egzaminem państwowym (tzw. LEP) w formie testu jednokrotnego wyboru, złożonego z 200 pytań. Staż jest płatny i to wcale niemało, ponieważ lekarz stażysta otrzymuje około 5400 złotych brutto miesięcznie. Warto jednak dodać, że tak wysokie wynagrodzenie pojawiło się dopiero w ostatnim roku, ponieważ wcześniej stażysta otrzymywał tylko 2900 złotych brutto miesięcznie. Kolejny krok młodego lekarza stanowi zrobienie specjalizacji. Konieczne jest przesłanie wniosku oraz przejście rozmowy kwalifikacyjnej. Liczba miejsc jest różna w zależności od specjalizacji, co oznacza, że czasami kandydat nie dostaje się od razu. Specjalizacja trwa od 2 do 6 lat, a dodatkowo wyróżniane są specjalizacje I i II stopnia. Oczywiście na tym etapie osoba normalnie pracuje i wtedy nazywana jest lekarzem-rezydentem.

Jakie cechy powinien mieć kandydat na lekarza?

Osoba, która chce zostać lekarzem, powinna mieć konkretne cechy osobowości i odpowiednie kompetencje. Szczególnie ważne są: dyscyplina, chęć do nauki, zaangażowanie w pracę, umiejętność zarządzania czasem, empatia, chęć niesienia pomocy innym, dobre zdolności komunikacyjne, odporność na stres, umiejętność logicznego myślenia, a także dokładność i skrupulatność.

Ile lat trwa nauka na lekarza?

Studia i staż zajmują 7 lat, następnie lekarz powinien zrobić specjalizację. W praktyce więc czas nauki wynosi od 9 do 13 lat. Średnio od momentu rozpoczęcia studiów do ukończenia specjalizacji mija 12 lat. Oznacza to, że lekarz zwykle uzyskuje swój wymarzony tytuł zawodowy w momencie, gdy ma 31 lat.

Obecnie wyróżnia się 40 podstawowych specjalizacji, na które może zdecydować się osoba po ukończeniu 13-miesięcznego stażu. Należą do nich m.in.: anestezjologia, audiologia i foniatria, chirurgia dziecięca, choroby wewnętrzne, dermatologia i wenerologia, epidemiologia, kardiologia, medycyna rodzinna, pediatria, medycyna transportu, położnictwo i ginekologia, psychiatria, a także urologia. Szczególne znaczenie ma dobór takiej specjalizacji, która rzeczywiście jest przyszłościowa i zapewni dobrą pracę. Oczywiście lekarz o świetnych kompetencjach, odpowiedniej wiedzy i empatycznym podejściu do pacjenta powinien znaleźć pracę bez względu na specjalność. Wiadomo, że do najlepiej opłacanych specjalizacji należy anestezjologia, chirurgia plastyczna i okulistyka, a do tych najgorzej płatnych geriatria i medycyna ratunkowa. Dobrze wiedzieć o tym, że wybór ten jest decyzją praktycznie na całe życie.

Oczywiście lekarz może zmienić zdanie, jednak w takim przypadku musi przejść cały proces od nowa, a tym samym poświęcić kilka lat na nową specjalizację. Nie na każdą specjalność można łatwo się dostać. Tutaj decyduje wynik egzaminu LEP, dlatego tak ważne jest dokładne przygotowanie się do niego. Każdy, kto przechodzi cały proces wykształcenia jako lekarz, musi być odporny na stres i pamiętać, że nauka jest wymagana przez cały czas. Jeszcze kilka lat temu młodzi lekarze zarabiali tylko 2–3 tysiące złotych brutto, jednak nowa ustawa sprawiła, że ich wynagrodzenia znacznie wzrosły, dlatego coraz więcej osób chce rozpocząć taką ścieżkę kariery.

Wynagrodzenia w zawodzie zależą od wielu czynników, takich jak rodzaj specjalizacji, miejsce pracy, doświadczenie zawodowe.

Zgodnie z danymi z serwisu wynagrodzenia.pl ze stycznia 2024 roku:

●       mediana wynagrodzeń wszystkich lekarzy to 8840 złotych brutto;

●       chirurg ogólny otrzymuje średnio 10260 złotych brutto;

●       kardiolog zarabia średnio 10560 złotych brutto;

●       lekarz okulista dostaje 6990 złotych brutto.

W tym miejscu warto jednak zaznaczyć, że do lekarzy zaliczają się także lekarze-rezydenci, osoby pracujące w szpitalach publicznych i placówkach NFZ oraz lekarze prywatni. To właśnie osoby z tej ostatniej grupy otrzymują zdecydowanie najwyższe wynagrodzenie. Przykładowo, specjaliści prowadzący własne gabinety, mogą zarabiać od 10 do nawet 60 tysięcy złotych brutto miesięcznie, w zależności od specjalizacji oraz popularności danego gabinetu.

Warto wiedzieć o tym, że lekarze poza swoją pensją zwykle otrzymują dodatkowe pieniądze. Wiele osób na tym stanowisku bierze nadgodziny (maksymalnie do 300 w miesiącu), a także pracuje na dwa etaty (np. w placówce państwowej i prywatnej). Właśnie dlatego można uznać, że zawód ten jest bardzo opłacalny pod względem finansowym, jednak tylko wtedy, gdy dana osoba rzeczywiście poświęca swój czas na pracę. W przypadku lekarzy, zwłaszcza tych początkujących, nie ma szans na pracę na pół etatu, tylko raczej wymagane są nadgodziny. W służbie zdrowie muszą oni dodatkowo pełnić dyżury, które trwają przykładowo 12 lub 24 godziny, co stanowi ogromne obciążenie dla wielu osób. W praktyce najczęściej jest tak, że po ukończonej specjalizacji lekarze mogą pracować mniej, a zarabiać znacznie więcej. Często pracują w jednym miejscu w ramach umowy o pracę, a w innych na zasadzie umów cywilnoprawnych, takich jak umowa zlecenie.

Ile zarabia lekarz rodzinny?

Lekarze rodzinni zarabiają więcej niż osoby na innych stanowiskach, a jednocześnie ich obowiązki są zwykle mniej odpowiedzialne niż chirurgów czy kardiologów. Zgodnie z danymi z portalu wynagrodzenia.pl ze stycznia 2022 roku mediana wynagrodzeń na stanowisku lekarza rodzinnego wynosi 10090 złotych brutto, czyli około 7 tysięcy netto.

Ile zarabia lekarz w szpitalu państwowym, a ile w prywatnym gabinecie?

Najczęściej jest tak, że lekarz pracujący w ramach NFZ zarabia znacznie mniej niż osoba zatrudniona w prywatnym gabinecie. Zdecydowanie najwięcej może otrzymać specjalista, który prowadzi własną działalność gospodarczą. Można uznać, że osoby z tej ostatniej grupy zarabiają naprawdę sporo, ponieważ obecnie jedna wizyta (trwająca od 10 do 20 minut) kosztuje od 250 do 400 złotych. Oczywiście lekarz musi wynająć lub kupić gabinet, opłacać ZUS oraz odprowadzać podatki. W większości przypadków i tak może poszczycić się jednymi z najwyższych zarobków w kraju. Znacznie gorzej wygląda sytuacja lekarzy-rezydentów oraz osób zatrudnionych tylko w państwowej służbie zdrowia. Wypowiedzenie umowy jest oczywiście możliwe, a specjalista ma szansę na znalezienie pracy w prywatnej klinice.

Ile zarabiają lekarze za granicą?

Wynagrodzenia lekarzy za granicą są naprawdę wysokie. Zgodnie z danymi statystycznymi Eurostatu w Unii Europejskiej jest około 1,7 miliona przedstawicieli tego zawodu. W Luksemburgu lekarze zarabiają średnio aż 275 tysięcy euro brutto rocznie (1,3 miliona złotych), w Niemczech 165 tysięcy euro brutto rocznie (770 tysięcy złotych), a na Słowacji 72 tysięcy euro brutto rocznie (330 tysięcy złotych). Polska znajduje się na jednym z ostatnich miejsc, jeśli chodzi o wynagrodzenia lekarzy, także w kontekście siły nabywczej. Właśnie dlatego co roku wielu specjalistów decyduje się na wyjazd do innych krajów Unii Europejskiej, a tym samym na wyższe zarobki i lepsze warunki pracy.

Zobacz też: Kim jest bloger, ile zarabia i jak nim zostać?

Po zakończeniu studiów i stażu lekarz ma naprawdę wiele możliwości znalezienia pracy zawodowej. To takie opcje jak:

●       praca jako lekarz podstawowej opieki zdrowotnej (POZ), czyli jako lekarz rodzinny, który może znaleźć zatrudnienie zarówno w państwowych, jak i prywatnych, placówkach;

●       praca w szpitalu, która jest bardzo wymagająca, zwykle niestety gorzej płatna, a do tego dochodzą całodobowe dyżury;

●       praca w przychodni specjalistycznej, na przykład ginekologicznej lub kardiologicznej, najczęściej prywatnej, co wiąże się z dobrymi zarobkami;

●       praca jako lekarz pogotowia, która jest najsłabiej płatna, za to bardzo odpowiedzialna i wymagająca, dlatego tych lekarzy brakuje obecnie w Polsce;

●       zatrudnienie w służbach mundurowych, a więc w policji lub więziennictwie, a także w wojsku (w tym przypadku trzeba jednak ukończyć odpowiednie studia w Łodzi);

●       praca jako dentysta, która jest o tyle specyficzna, że najczęściej wiąże się z założeniem własnej działalności gospodarczej.

Dodatkowo lekarz może pracować jako naukowiec, wykładowca akademicki, autor i tłumacz tekstów medycznych (zwykle traktuje się to jako dodatkowe zatrudnienie), a także jako specjalista w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym. Można więc uznać, że lekarze mają niesamowite możliwości zatrudnienia oraz rozwoju osobistego, a także poszerzenia swoich kwalifikacji.

Zdecydowana większość społeczeństwa w pewnym stopniu zazdrości lekarzom wysokich zarobków, a także pewności, że ich praca będzie doceniana jeszcze przez wiele dekad. Ogromną zaletą tego zawodu jest możliwość otrzymywania wysokiego wynagrodzenia. Oczywiście na początku kariery zawodowej pensje nie są oszałamiające, jednak porównując obecną stawkę stażystów lub rezydentów do zarobków psychologa bądź prawnika (to również są zawody zaufania społecznego), można wysnuć wniosek, że lekarze zarabiają najlepiej. W późniejszym czasie dobry lekarz i prawnik mogą otrzymywać podobne pieniądze, jednak psycholog zwykle zostaje daleko w tyle (poza odnoszącymi sukcesy psychoterapeutami).

Zarobki na poziomie 5400 złotych brutto miesięcznie w czasie stażu są zwykle wyższe niż wynagrodzenia proponowane w korporacjach czy start-upach. W późniejszym czasie lekarze mogą otrzymywać naprawdę spore kwoty, co wiąże się z wieloma przywilejami w życiu społecznym i ekonomicznym. Kolejna zaleta tego zawodu to jego ogromny prestiż. Część społeczeństwa oczywiście ma negatywny stosunek do lekarzy, jednak większość jest pod wrażeniem ich zdolności oraz chęci niesienia pomocy i ratowania życia innym ludziom. Lekarze najczęściej zatrudnieni są w ramach kontraktu, co oznacza, że muszą założyć własną działalność gospodarczą. Możliwe jest jednak również znalezienie pracy w ramach umowy o pracę lub umowy-zlecenie. Warto zaznaczyć, że firmy prywatne oferują lekarzom nie tylko wysoką stawkę za godzinę (zwykle ok. 200 złotych), lecz także kilkutysięczne dodatki do pensji, a czasami też mieszkanie lub samochód służbowy.

Niestety zawód lekarza ma pewne wady. Zdecydowanie największą jest ogromna odpowiedzialność za zdrowie i życie innych ludzi. Dodatkowy minus to konieczność pracy w niestandardowych godzinach, zwłaszcza w czasie dyżurów, a tym samym również pracy zmianowej. Sporym problemem jest duży wkład czasowy i energetyczny, a czasami także finansowy we własną karierę zawodową. Oznacza to, że lekarz musi dużo się uczyć w czasie studiów i specjalizacji, chodzić na dyżury, a czasami łączyć później pracę w dwóch miejscach. W przypadku niektórych specjalizacji, np. chirurgicznej lub ratowniczej, może pojawiać się niesamowity stres, związany z koniecznością ratowania życia pacjenta. W niektórych sytuacjach pojawia się poczucie bezradności oraz lęku, co może utrudniać codzienną pracę osobom wrażliwym na krzywdę i nieszczęście innych.

Ogólnie można jednak uznać, że zawód ten ma więcej zalet niż wad, zwłaszcza na późniejszych etapach kariery. Dobre zarobki, możliwości rozwoju, prestiż i pewność, że pracę można znaleźć praktycznie zawsze, sprawiają, że jest wielu kandydatów na studia medyczne.

Przeczytaj również: Zawód: telemarketer – co warto o nim wiedzieć?