project manager

Project manager to inaczej manager projektu, koordynator projektu, kierownik projektu lub program manager. To występujące pod wieloma nazwami stanowisko jest niezwykle złożone, a przy tym odpowiedzialne. Mówiąc najogólniej, obejmująca je osoba zajmuje się opracowywaniem i realizowaniem projektów. Wyznacza ich cel i obszar, a także określa zasoby, które są niezbędne do ich wykonania. Odpowiada również za kwestie związane z planowaniem i ustalaniem budżetu. W konkretnej pracy nad projektami pełni przede wszystkim funkcję zarządzającą. Project manager nadzoruje zespół podległych mu pracowników, przewodzi im, zleca i przypisuje konkretne zadania, wspiera i motywuje oraz sprawdza jakość wypełnianych przez nich obowiązków.

Stanowisko project managera związane jest z pracą w dynamicznym środowisku i wykonywaniem różnorodnych obowiązków, a także przystosowywaniem się do ciągłych zmian. Tego typu specjalista ma za zadanie inspirować innych do realizacji założonych celów. Sam musi przy tym dokładnie opracowywać zagadnienia związane z danym projektem. Powinien umieć przyjąć zarówno szeroką perspektywę, jak i potrafić skupić się na szczegółach. Dzięki temu jest w stanie sprawić, że projekt zakończy się sukcesem. W ramach swojej pracy odpowiada m.in. za wymyślenie planu i strategii, przygotowanie harmonogramu, zdefiniowanie zadań i przydzielenie ich poszczególnym członkom zespołu itp. Ma więc wiele złożonych obowiązków.

Co ważne, project manager ma szansę zrobić karierę w różnorodnych branżach. Jest potrzebny wszędzie tam, gdzie realizowane są ważne projekty. Może więc stanowić wsparcie w sektorze budowlanym, marketingu, obszarze IT i wielu innych dziedzinach.

Rodzaje stanowisk product managera

Project manager może specjalizować się w zarządzaniu projektami dla konkretnych branż. Popularne rodzaje stanowisk to m.in.:

• project manager IT – to niezwykle powszechna, a przy tym dochodowa posada. Specjalista odpowiada wówczas za realizowanie projektów z zakresu technologii informatycznej oraz za rozwiązywanie problemów w dziale IT. Musi więc mieć przynajmniej podstawową wiedzę na temat zagadnień związanych z tą branżą i umiejętnie łączyć kwestie techniczne z biznesowymi;
• kierownik projektów budowlanych – w swojej codziennej pracy współpracuje z architektami i współtworzy plany wykonania projektów konstrukcji budowlanych lub infrastruktury. Zajmuje się nadzorowaniem realizacji ich poszczególnych etapów, od początkowego planu aż do ich ostatecznego ukończenia;
• project manager w branży energetycznej – odpowiada za nadzorowanie projektów, których celem jest rozwój infrastruktury albo poprawa obecnych praktyk z zakresu energetyki w przedsiębiorstwie.

To oczywiście jedynie przykładowe stanowiska. Project manager może czuwać nad realizowaniem projektów również w wielu innych branżach, np. marketingowej, medycznej, konsultingowej.

Co robi project manager w swojej pracy?

Odpowiedź na pytanie, czym zajmuje się project manager, nie jest jednoznaczna. Wiele zależy od stopnia jego stanowiska oraz tego, dla jakiej branży pracuje. Kluczowe znaczenie ma też charakter konkretnych projektów, za które odpowiada. Jeżeli wymagają one podjęcia jakichś działań, project manager musi zadbać o to, aby potrzebne zadania zostały wykonane. 

Można jednak wymienić pewne ogólne obowiązki zawodowe, które są charakterystyczne dla tej profesji. Project manager odpowiada w swojej pracy za takie kwestie jak m.in.:

• zaplanowanie działań w ramach projektu – podstawowy obowiązek project managera to kompleksowe zaplanowanie tego, jak będzie wyglądać realizacja danego projektu. Specjalista musi więc przygotować konkretną listę ważnych działań, które doprowadzą do sukcesu całego przedsięwzięcia. W obrębie planowania konieczne jest zadbanie o szereg różnorodnych kwestii, w tym zdefiniowanie obszaru danego projektu, ustalenie harmonogramu prac itp.;
• odpowiednie zorganizowanie zespołu projektowego – project manager musi optymalnie zorganizować czas i pracę swoich podwładnych. Powinien zebrać zespół kompetentnych specjalistów i rozsądnie rozdysponować zadania między poszczególnych jego członków. Musi przy tym cały czas dbać o zaangażowanie i motywowanie podwładnych. W celu lepszej organizacji czasu pracy powinien stosować różnorodne narzędzia. Przykładowo, może przygotować specjalne tablice, które ułatwią nadzorowanie i sprawdzanie, czy realizacja zadań idzie zgodnie z planem i odpowiada wyznaczonym terminom;
• zarządzanie rezultatami projektu – project manager powinien odpowiednio negocjować osiągalne terminy wykonania projektów i zadbać o to, aby zostały one dotrzymane. Musi przy tym pamiętać, że ostateczne rezultaty zawsze powinny odpowiadać założeniom wynikającym z budżetu i biznesplanu;
• monitorowanie postępów w realizacji projektu – project manager na bieżąco musi nadzorować, jak przebiegają prace nad danym przedsięwzięciem. Może stosować w tym celu różnego typu systemy i metody zarządzania;
• tworzenie raportów – do project managera należy też tzw. papierologia. Musi on zadbać o przygotowanie raportów, sprawozdań i innych dokumentów, które obrazują m.in. postępy prac oraz zgodność podejmowanych działań z planem i budżetem.

Oprócz tego project manager na bieżąco musi rozwiązywać pojawiające się problemy oraz ewentualne konflikty w zespole. Zajmuje się więc niezwykle kompleksowymi działaniami.

Środowisko pracy project managera zależy od struktury organizacyjnej firmy, w której jest zatrudniony. Bez względu na przedsiębiorstwo i profil jego działalności specjalista z tego zakresu zazwyczaj wykonuje swoje codzienne obowiązki w przestrzeni biurowej – w oddzielnym pokoju lub w pomieszczeniu, w którym przebywa reszta zespołu projektowego. Wyjątkiem może być współpraca z firmą budowlaną – wówczas konieczne bywa przebywanie na placu budowy.

Praca w środowisku biurowym pozwala project managerowi na wygodne i efektywne nadzorowanie działań podwładnych, monitorowanie realizacji projektów i zarządzanie nimi. W biurze zajmuje się on też przygotowywaniem raportów, harmonogramów i innej ważnej dokumentacji. Co do zasady, taki specjalista pracuje stacjonarnie w siedzibie swojej firmy. Czasami jednak możliwe jest wypełnianie codziennych zadań w trybie hybrydowym, a nawet zdalnym. Wszystko zależy od profilu i wymagań danego przedsiębiorstwa. Trzeba również pamiętać, że niekiedy praca jako project manager może wiązać się z koniecznością wyjazdów służbowych. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, w których projekt realizowany jest poza miejscem stałego zatrudnienia.

Warto podkreślić, że project manager na co dzień ma stały kontakt z różnymi osobami. Są to zarówno klienci czy przełożeni, jak i pracownicy tworzący dany zespół projektowy. Project manager może więc współpracować z rozmaitymi specjalistami, w zależności od branży, w której pracuje. W korporacjach są to zazwyczaj np. marketingowcy, programiści, graficy, handlowcy. Kierownik projektów budowlanych z kolei kontaktuje się m.in. z brygadzistami, administratorami budowy, rzeczoznawcami, architektami.

Zobacz też: W jaki sposób można zadbać o efektywne zarządzanie projektami?

Warunki zatrudnienia na stanowisku project managera

Project manager często jest zatrudniany przez firmy na podstawie umowy o pracę. Gwarantuje to stabilne zatrudnienie i stosowną ochronę pracowniczą wynikającą z przepisów prawa. W przypadku tego stanowiska powszechna jest też umowa B2B. Aby zawrzeć taki kontrakt, project manager musi prowadzić własną działalność gospodarczą. Takie rozwiązanie zapewnia większą elastyczność, a od pewnego pułapu zarobków jest też korzystniejsze pod względem finansowym. Wymaga jednak samodzielnego zadbania o kwestie księgowe. W praktyce wiele firm daje project managerom wybór – specjaliści sami mogą zdecydować, czy wolą pracować na podstawie umowy o pracę czy preferują współpracę B2B.

Zazwyczaj project manager pracuje średnio 8 godzin dziennie i 40 godzin tygodniowo. Wykonuje swoje obowiązki w standardowych godzinach, np. między 8.00 a 16.00 lub 9.00 a 17.00. Trzeba jednak mieć świadomość tego, że na stanowisku project managera często zdarzają się nadgodziny. Dotyczy to przede wszystkim pracy nad pilnymi lub złożonymi projektami, a także końcowych etapów poszczególnych przedsięwzięć. Czasami może pojawić się konieczność odbycia spotkania poza standardowymi godzinami pracy, np. wieczorem, a niekiedy również w weekendy.

Praca jako project manager odbywa się zazwyczaj w pełnym wymiarze godzin. Niektóre firmy zatrudniają też takich specjalistów na ½ lub ¾ etatu. Nie stanowi to jednak częstego rozwiązania. Bardziej typowe jest zawarcie umowy krótkoterminowej z project managerem – wówczas jest on zatrudniany do realizacji konkretnego projektu.

Gdzie może pracować project manager?

Project manager ma możliwość podjęcia zatrudnienia w wielu różnorodnych przedsiębiorstwach, które stosują system organizacji projektowej. Dotyczy to przede wszystkim dużych korporacji (zarówno krajowych, jak i międzynarodowych) oraz średnich firm. Mogą one działać w takich sektorach jak np. IT (popularne stanowisko project managera IT), telekomunikacja, budownictwo, konsulting, finanse, marketing, medycyna, administracja, biotechnologia, inwestycje, energetyka i wielu innych. Project manager ma więc szerokie możliwości zatrudnienia. Ponieważ to pożądany specjalista na rynku pracy, nie powinien mieć problemów ze znalezieniem zajęcia zarobkowego, zwłaszcza w większych miastach.

W przypadku project managera możliwa jest też oczywiście praca za granicą. Wymaga to jednak perfekcyjnej znajomości wybranego języka obcego.

Jaka jest ścieżka kariery project managera?

Stanowisko project managera zapewnia wielowymiarową karierę. Obejmując je w firmie z jednego sektora, łatwo przejść do innej branży, często bez potrzeby dodatkowych szkoleń. Przykładowo, przez lata koordynując projekty z zakresu marketingu, w pewnym momencie można zmienić dziedzinę i zostać project managerem IT albo kierownikiem projektów budowlanych, finansowych, administracyjnych lub innych. Zmiana dziedziny pozwala często nie tylko na rozwój zawodowy, lecz także daje lepsze perspektywy finansowe.

W wielu firmach w pracy project managera obowiązuje standardowa hierarchia zawodowa. Możliwy jest więc awans na takie stanowiska jak kolejno:

• junior project manager;
• samodzielny project manager;
• senior project manager.

W zależności od struktury organizacyjnej danego przedsiębiorstwa można awansować na kolejne szczeble kariery. Przykładowymi stanowiskami, które w przyszłości ma szansę objąć project manager, są: posada kierownika e-commerce, dyrektora ds. zarządzania projektami, a nawet dyrektora operacyjnego.

Zarobki project managera zależą od wielu czynników. Wpływa na nie m.in. firma, w której pracuje specjalista – istotna jest jej wielkość, miejsce, w którym się znajduje oraz profil działalności. Znaczenie ma doświadczenie i wykształcenie danego pracownika. Osoba po studiach II stopnia, która zdobyła przydatne certyfikaty, może zarobić więcej niż ktoś, kto nie przykłada wagi do własnego rozwoju. Ponadto wysokość zarobków uwarunkowana jest pozycją w hierarchii zawodowej danego pracownika. Według dostępnych danych* mediana wynagrodzeń z podziałem na stanowiska prezentuje się następująco:

• junior project manager otrzymuje 6580 zł brutto w skali miesiąca (najlepiej opłacani od 7850 zł brutto);
• samodzielny project manager zarabia 8000 zł brutto miesięcznie (najlepiej opłacani od 10200 zł brutto);
• senior project manager dostaje 10740 zł brutto na miesiąc (najlepiej opłacani od 14300 zł brutto).

Zarobki są więc satysfakcjonujące. Powyższe kwoty odnoszą się do ogólnego ujęcia zawodu project managera. W praktyce trzeba pamiętać, że wysokość pensji zależy też od specjalizacji pracownika. Widać to na przykładzie zarobków project managerów IT, którzy otrzymują najwyższe pensje. Mediana wynagrodzeń samodzielnego specjalisty wynosi 14400 zł brutto (najlepsi otrzymują od 17930 zł brutto w górę). Oczywiście junior project manager IT zaczyna od nieco niższego pułapu finansowego, choć wciąż są to zazwyczaj większe pieniądze niż w przypadku kierownika projektów z zakresu marketingu czy ochrony zdrowia.

* Wszystkie dane na temat pensji pochodzą z portalu wynagrodzenia.pl ze stycznia 2024 roku.

Benefity pozapłacowe na stanowisku project managera

Poza satysfakcjonującą pensją project manager może liczyć na pakiet atrakcyjnych, pozafinansowych dodatków. Wśród benefitów pozapłacowych najpopularniejsze są prywatna opieka medyczna i karnety sportowe. Za przydatny bonus uważana jest też możliwość pracy zdalnej. Ponadto dobre firmy oferują swoim pracownikom kursy i szkolenia, które pozwalają im poszerzać wiedzę branżową i szlifować umiejętności twarde oraz kompetencje miękkie.

Aby objąć stanowisko project managera, należy spełnić określone warunki. Konkretne wymagania zależą od firmy, do której się aplikuje. Pracodawcy często oczekują wykształcenia wyższego zdobytego na takich kierunkach jak zarządzanie lub zarządzanie projektami. Mile widziane są także studia podyplomowe o podobnej tematyce.

W wielu firmach konieczne jest posiadanie wcześniejszego doświadczenia zawodowego. Najlepiej, aby było ono związane z zarządzaniem. Project manager bez doświadczenia również może jednak zdobyć pracę. W jego przypadku najlepszym rozwiązaniem jest rozpoczęcie kariery od programu stażowego lub pozycji juniora.

Na stanowisku project managera kluczowe są konkretna wiedza i umiejętności. Można zdobyć je nie tylko w procesie oficjalnego kształcenia, lecz także na własną rękę. Poleca się czytanie branżowej literatury, udział w konferencjach, jak również dodatkowe szkolenia, w tym również kursy online.

Warto również postarać się o zdobycie stosownego certyfikatu. Może to pomóc w rozwoju kariery. Certyfikowany project manager ma szansę umocnić swoją pozycję zawodową oraz wynegocjować lepszą pensję. Osoba początkująca może zdobyć certyfikat Prince2 Foundation, a następnie Prince2 Practitioner. Z kolei bardziej doświadczony specjalista, który chce rozwijać się jako certyfikowany project manager, powinien postarać się o zdobycie, np. PMP (Project Management Professional). Ten certyfikat cieszy się dużym prestiżem i renomą.

Aby pracować jako project manager, zazwyczaj trzeba też mieć przynajmniej podstawową orientację w branży, w której działa firma, do której się aplikuje. Często ważna jest również bardzo dobra znajomość języka obcego, najczęściej angielskiego.

Jakie cechy ma profesjonalny project manager?

Profesjonalny project manager powinien wyróżniać się konkretnymi cechami i predyspozycjami. Znacząco ułatwią mu one codzienną pracę. Kluczowe są m.in.:

• umiejętności negocjacyjne – dzięki nim można ustalić jak najlepsze warunki współpracy z klientami oraz w optymalny sposób opracować plany strategiczne;
• predyspozycje przywódcze – project manager musi potrafić kierować zespołem i prowadzić go do osiągania wyznaczonych celów. Powinien być charyzmatyczny, a przy tym empatyczny i otwarty na innych. Ważne aby jako lider umiał motywować członków zespołu i rozwiązywać pojawiające się konflikty i trudności;
• zdolności organizacyjne – dzięki nim i umiejętności priorytetyzacji łatwiej jest odnaleźć się w gąszczu różnorodnych obowiązków, odpowiednim rozdzielaniu pracy podwładnym itp.;
• umiejętność rozwiązywania problemów – pomaga to w ograniczaniu ryzyka niepowodzenia różnych działań i sprawia, że możliwe jest osiąganie dobrych wyników;
• zdolności z zakresu obsługi komputera – project manager musi odznaczać się praktyczną znajomością działania typowego oprogramowania biurowego pozwalającego przygotowywać zestawienia danych i prezentacje, a także dobrze znać się na obsłudze specjalnych programów i systemów ułatwiających planowanie, zarządzanie projektami itp.;
• rozwinięte umiejętności komunikacyjne i interpersonalne – project manager na co dzień styka się z ludźmi, dlatego powinien umieć nawiązywać z nimi pozytywne kontakty oraz w jasny sposób przekazywać ważne informacje;
• świadomość biznesowa – dzięki niej project manager może właściwie reagować na zmiany rynkowe. Powinien dobrze orientować się w najnowszych trendach branżowych i rozumieć ich wpływ na prowadzenie biznesu.

Dobry project manager powinien też odznaczać się krytycznym myśleniem oraz zdolnością do zarządzania ryzykiem. Jego pozycja jest niezwykle złożona, dlatego wymaga kompleksowego podejścia i rozwiniętych umiejętności z różnych obszarów.

Przeczytaj również: Cechy dobrego kierownika zespołu, które warto mieć