quality assurance

Samo pojęcie quality assurance odnosi się do normy ISO 9000, zgodnie z którą jest to obszar zarządzania jakością, zapewniający spełnienie odpowiednich wymagań jakościowych w przedsiębiorstwie. Warto zaznaczyć, że samo pojęcie QA jest czasami nadużywane, również w ofertach pracy. Niektórzy pracodawcy i rekruterzy utożsamiają stanowisko quality assurance z testerem oprogramowania. W rzeczywistości te dwie prace nie są takie same.

W każdym zespole, czuwającym nad jakością i spełnieniem standardów projektu w branży IT, działa kilku specjalistów. Czasami rola quality assurance i testera oprogramowania jest uznawana za taką samą, jednak wcale tak nie jest. QA to osoba znacznie bardziej wyspecjalizowana, pełniąca więcej funkcji, mająca znacznie bardziej różnorodne zadania. Jednym z codziennych tasków rzeczywiście może być testowanie programów, systemów i aplikacji, jednak poza nimi, ważne są także inne funkcje. Z kolei tester oprogramowania koncentruje się na jednym głównym zadaniu, czyli sprawdzaniu, czy dany system działa prawidłowo.

Tym samym tester szuka defektów i błędów, oczywiście wykonuje różne testy i sprawdza, czy coś się zmienia, a także tworzy raporty i dostarcza informacji o stanie jakości w danym projekcie. Z kolei zadania quality assurance są znacznie bardziej powiązane z budową strategii, podejmowaniem decyzji, kierowaniem zespołem i nadzorowaniem procesów. To stanowisko jest więc znacznie bardziej rozbudowane, a zadania są trudniejsze. W tym miejscu warto dodać, że obecnie rola testerów oprogramowania coraz bardziej się zmienia, zwłaszcza że jest wiele zautomatyzowanych procesów. Właśnie dlatego niektórzy testerzy planują przebranżowienie się do roli QA.

Obecne statystyki wskazują na to, że w branży IT najwięcej osób to programiści, na drugim miejscu są testerzy i quality assurance. Tym samym zawód QA zaczyna cieszyć się coraz większą popularnością. Szybko rosnące zarobki, duże możliwości rozwoju, praca zdalna, a także wiele benefitów i wysoki poziom poszanowania ze strony społeczeństwa, to ogromne zalety pracy w branży IT. Nawet 25% osób w Polsce chce przebranżowić się na specjalistę w sektorze informatycznym. Zachęcają ich świetne możliwości rozwoju kariery i atrakcyjne wynagrodzenie, niespotykane w innych branżach. Jak zostać QA?

Ścieżka kariery najczęściej rozpoczyna się w momencie podjęcia decyzji o rozpoczęciu kursu programisty lub testera, dostaniu się na studia informatyczne lub po prostu procesu przebranżowienia. Ta ostatnia możliwość dotyczy przede wszystkim osób, które mają już jakiś zawód, skończyły szkołę i pracują lub też są już po studiach, ale mają zamiar rozpocząć zupełnie inną pracę. Ścieżka zawodowa QA powinna być powiązana z solidną dawką wiedzy oraz zdobyciem doświadczenia. Najczęściej należy rozpocząć od kursu testera manualnego lub automatycznego. To właśnie to stanowisko jest punktem wyjścia do dalszej pracy i rozwoju zawodowego. Kurs na testera kosztuje zwykle kilka tysięcy złotych i zajmuje minimum kilka miesięcy, chociaż można znaleźć również szkolenia przyspieszone. Należy przygotować się na dużo pracy własnej, rozwój zdolności informatycznych, pogłębianie informacji o językach programowania, a także dbanie o swój język angielski.

Zwykle praca z językiem angielskim jest bowiem wymagana przez zdecydowaną większość firm, i to nie tylko korporacji międzynarodowych, ale także polskich przedsiębiorstw i startupów. Najczęściej pracownik przez kilka lat musi przejść całą ścieżkę kariery, a więc od stażysty lub juniora, przez mida, aż po seniora. Dopiero posiadając tak duże doświadczenie, wiedzę i kompetencje, jest w stanie dalej budować swój rozwój zawodowy. Osoba na stanowisku Lead Testów może już spokojnie aplikować do pracy jako QA lub zdobyć awans w obecnym miejscu zatrudnienia. Możliwe jest również przejście ścieżki kariery od programisty do QA, jednak zwykle spore znaczenie ma zdobycie zdolności przywódczych, managerskich. Właśnie dlatego dobrze rokują również osoby o zdolnościach technicznych, które dodatkowo pełnią funkcję Project Managera. W ten sposób możliwe jest zdobycie stanowiska quality assurance i dalszy rozwój w tym kierunku. W końcu później można uczyć innych i być managerem lub team leaderem.

Niektórzy QA po wielu latach życia pod presją czasu, testowania, sprawdzania, raportowania, zarządzania, decydują się na przejście na spokojniejsze stanowisko, a więc managerski lub team leaderskie. Warto wspomnieć o tym, że zdarza się osoba po kursie testera lub programisty, od razu zdobywa stanowisko QA, jednak sytuacje te są coraz rzadsze. Dlaczego? Przede wszystkim dlatego że w branży IT, konkurencja jest największa na stanowiskach juniorskich, ponieważ wiele osób chce się do tego sektora dostać. Później, już midzi oraz seniorzy, mogą znacznie bardziej przebierać w ofertach, a także dyktować swoje warunki. Zwykle spore znaczenie ma więc staż pracy oraz konkretne projekty, którymi może pochwalić się QA. Tym samym początki kariery są w tym wypadku zdecydowanie najtrudniejsze i najbardziej wymagające.

Quality assurance ma wiele obowiązków każdego dnia w pracy. Do najważniejszych zadań należą:

• weryfikacja danego produktu pod względem wymagań klienta, a także kwestii technicznych oraz standardów firmy;
• kontrola jakości produktów;
• ocena ryzyka pojawienia się błędów na różnych etapach, a więc zarówno w momencie tworzenia produktu, jak i w czasie jego testowania oraz aplikacji praktycznych;
• opracowywanie scenariuszy testów manualnych i automatycznych;
• współpraca z innymi członkami zespołu, na przykład z testerami, architektami, programistami, product ownerami i innymi osobami;
• tworzenie ogólnej strategii zarządzania danym produktem;
• analizowanie raportów i sprawdzanie błędów;
• tworzenie procedur dla programistów, dzięki którym możliwe jest powstanie kodu bez błędów;
• podejmowanie decyzji, które mają znaczenie dla całego zespołu pracowników oraz dla firmy;
• nadzorowanie procesów;
• wyznaczanie narzędzi do wykorzystania w pracy. 

Obowiązki QA są więc bardzo złożone i z jednej strony są typowo techniczne, a z drugiej managerskie, powiązane z zarządzaniem innymi ludźmi.

Quality assurance nie musi znać języków programowania, jednak jeśli posiada taką wiedzę i doświadczenie, jest znacznie bardziej cenionym pracownikiem. Do najważniejszych kompetencji, które powinna mieć osoba na stanowisku QA, należą:

• biegła znajomość języka angielskiego;
• skrupulatność, rzetelność, precyzyjność;
• koncentracja na szczegółach, ale także na ogółach;
• chęć do ciągłego poszerzania wiedzy i umiejętności;
• dobre zdolności komunikacyjne, umiejętność wejścia w perspektywę klienta, empatia;
• umiejętność negocjacji i prowadzenia trudnych rozmów z innymi;
• zdolność do zarządzania własnym czasem, a także zadaniami zespołu;
• rozległa wiedza, umiejętności techniczne.

QA musi więc mieć zarówno kompetencje twarde, techniczne, jak i miękkie, osobowościowe i interpersonalne. Właśnie dlatego ten zawód jest uznawany za trudny i wymagający. Konieczne jest również posiadanie w sobie pasji do tego konkretnego stanowiska pracy, a także chęć poszukiwania wiedzy, rozwijania się i szkolenia w tym zakresie. Osoby, które chcą się przebranżowić, tylko ze względu na warunki finansowe, mogą niestety zrezygnować, zwłaszcza widząc ogrom pracy, ogromna odpowiedzialność i stres w zawodzie QA.

Praca jako QA, a także szeroko pojęte zatrudnienie w branży IT, jest obecnie coraz bardziej cenione, a tym samym wiele osób chce się przebranżowić. Większość osób motywuje to wysokimi zarobkami, jednak dobrze zdawać sobie sprawę z tego, że praca QA jest trudna i bardzo wymagająca. Do najważniejszych zalet tego zawodu należą:

• udział w wielu projektach, różnorodnych i ciekawych, a często mających znaczenie, na przykład w digitalizacji w danym przedsiębiorstwie, ułatwiając życie innym ludziom;
• dbanie o projekty w różnych sektorach gospodarki, a więc na przykład w lotnictwie, finansach, HR, działaniach edukacyjnych i uniwersyteckich, dzięki czemu można sporo się dowiedzieć i zdobyć wiele ważnych informacji;
• poznawanie ludzi, praca z jednej strony indywidualna, a z drugiej zespołowa;
• zarządzanie innymi, wskazywanie im kierunków i strategii (co także może być minusem, w zależności od indywidualnych predyspozycji i charakteru);
• atrakcyjne wynagrodzenie, które wzrasta wraz z doświadczeniem i czasem w danej firmie;
• spore możliwości znalezienia zatrudnienia w różnych przedsiębiorstwach;
• wiele benefitów pozapłacowych;
• możliwość pracy zdalnej. 

Praca na tym stanowisku ma oczywiście także pewne wady, do których można zakwalifikować:

• presja czasu, co wiąże się często z ogromnym stresem i napięciem, a to może źle przekładać się na kondycję zdrowia fizycznego i psychicznego;
• wiele wyzwań, co w dłuższej perspektywie czasu może być uznawane za coś męczącego, zwłaszcza przez niektóre osoby;
• czasami praca jest rutynowa, zwłaszcza jeśli konieczne jest pisanie wielu testów automatycznych i powtarzanie różnych czynności;
• wytykanie błędów przez klientów, szefostwo firmy;
• duża odpowiedzialność za swoje działania. 

Można więc uznać, że praca na tym stanowisku nie jest odpowiednia dla osób, które chcą po prostu popracować osiem godzin i iść do domu, albo posiedzieć przed laptopem w zaciszu mieszkania. QA musi być odpowiedzialny za błędy, skoncentrowany na celu, a także przygotowany na pracę pod presją czasu i spore wymagania klientów. Największą zaletą tej pracy jest możliwość zauważenia efektów, ponieważ projekt jest realny, zmienia się, staje się coraz lepszy, służy ludziom. Z tym wiąże się oczywiście poczucie satysfakcji i zadowolenia, a także poczucie dobrze wykonanej pracy.

Zobacz także: Kiedy przysługuje i co obejmuje ochrona przedemerytalna?

Wynagrodzenia w branży IT są uznawane za bardzo dobre. Zgodnie z portalem wynagrodzenia.pl, mediana zarobków na stanowisku quality assurance wynosi:

• 6820 złotych brutto jako młodszy specjalista;
• 8870 złotych brutto jako specjalista;
• 11980 złotych brutto jako starszy specjalista. 

Warto zaznaczyć, że na stronie pracuj.pl można znaleźć konkretne oferty pracy, zgodnie z którymi stażysta otrzyma około 4000 złotych brutto na tym stanowisku, QA Mid Engineer około 8000 złotych brutto, natomiast specjalista 10 tysięcy złotych brutto. Wynagrodzenia te odnoszą się jednak do umowy o pracę, co oznacza, że oczywiście pensja netto jest znacznie niższa. W przypadku pracowników w branży IT, wiele osób decyduje się na zatrudnienie w ramach kontraktu B2B, a więc na założenie jednoosobowej działalności gospodarczej. W takich przypadkach zarobki mogą być znacznie wyższe i dochodzić nawet do 14-16 tysięcy złotych brutto. W zależności od konkretnej oferty, zarobki mogą być wyższe, ponieważ duże znaczenie ma znajomość języków programowania i języków obcych, a także doświadczenie zawodowe i staż. Przykładowo praca z językiem czeskim będzie znacznie bardziej atrakcyjna pod względem finansowym niż tylko z angielskim. Osoby szukające pracy za granicą, na stanowisku QA, mogą liczyć na jeszcze lepsze wynagrodzenia, jednak zwykle konieczne jest założenie własnej firmy lub przeprowadzka do innego kraju. 

Przeczytaj również: Mniej osób zmienia pracę, zmieniają się też przyczyny, dla których poszukujemy nowych pracodawców

Quality assurance może awansować z juniora, na mida, a następnie na seniora. W sytuacji, gdy chce zdobyć wyższe stanowiska, zwykle może wybrać ścieżkę techniczną lub managerską. Ta druga opcja pozwala mu na zarządzanie zespołem i rozwój miękkich kompetencji, a zwykle także na wyższe wynagrodzenie. W zespołach w korporacjach i startupach zwykle kładzie się spory nacisk na to, aby pracownicy zdobywali nowe umiejętności i rozwijali się zawodowo. Proponowane są więc szkolenia wewnętrzne i zewnętrzne, a także cotygodniowe spotkania rozwojowe.

Czasami pracownicy rozmawiają co tydzień lub co miesiąc z przełożonymi, głównie na temat osiągnięć zawodowych, a także swoich marzeń, dotyczących dalszej kariery. W ten sposób możliwe jest dalsze planowanie ścieżki zawodowej i poszukiwanie dalszych celów. Ogólnie można uznać, że zawód QA powinien dalej się rozwijać, ponieważ poszukiwani są specjaliści, posiadający szeroką wiedzę i doświadczenie, którzy chętnie zarządzają zespołem, ale także dbają o standardy i o najwyższą jakość projektów. Prawdopodobnie szybciej zacznie zanikać stanowisko testera, a nie QA, ponieważ ten drugi ma realny wpływ na wiele firmowych projektów, a tym samym na reputację firmy i kwestie finansowe. Zapotrzebowanie na QA rośnie z roku na rok, zwłaszcza że w Polsce wiele firm stawia na nowoczesne rozwiązania IT, a korporacje przenoszą swoje oddziały do tańszych krajów