specjalista ds ochrony środowiska

Każdy, kto chce zostać specjalistą ds. ochrony środowiska, powinien zdecydować się na studia na tym kierunku. W procesie rekrutacji na studia brane pod uwagę są takie przedmioty jak biologia, chemia, język obcy, a dodatkowo także fizyka, matematyka, geografia i wiedza o społeczeństwie. Konkretne wymagania różnią się w zależności od uczelni, dlatego przed zapisaniem się na przedmioty maturalne warto sprawdzić, czego wymaga dana placówka. Studia są dwustopniowe, więc najpierw zdobywa się tytuł inżyniera, a następnie magistra.

Naukę można podjąć zarówno na uczelniach publicznych, jak i prywatnych. W tym drugim przypadku koszt za semestr wynosi od 3000 do 5000 złotych. W praktyce więc kierunek ten jest stosunkowo tani, w porównaniu np. do medycyny, psychologii i prawa. Studia z zakresu ochrony środowiska nie są proste, ponieważ wymaga się zwykle na nich wiedzy z wielu przedmiotów ścisłych, a także samodzielnego wykonywania różnego rodzaju projektów w domu. Do ważnych przedmiotów na uczelni należy matematyka, chemia, biochemia, procesy fizyczne, zoologia, botanika i toksykologia. Warto wiedzieć o tym, że studia są czasochłonne i nie zawsze możliwa jest praca w ich trakcie. Dzieje się tak, ponieważ studenci chodzą nie tylko na ćwiczenia i wykłady, lecz także do laboratoriów i biorą udział w projektach terenowych.

Przykładowo, codzienność stanowią wielogodzinne zajęcia w lesie i to niezależnie od pogody, która – jak wiadomo – jest w Polsce bardzo zła. Teoretycznie jednak w zawodzie specjalista do spraw ochrony środowiska może pracować osoba, która ukończyła studia na innym kierunku, takim jak biologia, inżynieria środowiska lub też specjalizacje pokrewne. Dodatkowo w trakcie studiów lub po nich warto zapisać się na kurs z zakresu BHP, ponieważ wielu pracodawców tego wymaga. Poza wykształceniem spore znaczenie mają również kompetencje i cechy osobowościowe kandydata do pracy. Do najważniejszych umiejętności i cech należą:

• rzeczywista chęć działań na rzecz ochrony środowiska;
• myślenie logiczne i analityczne;
• zdolność do tworzenia raportów, pisania analiz i innych tego typu dokumentów;
• wytrwałość, rzetelność, odpowiedzialność i cierpliwość;
• samodzielność w działaniu, przy czym przyda się zarówno umiejętność pracy indywidualnej, jak i zespołowej;
• czasami potrzebne są również zdolności kierownicze;
• umiejętność realizowania polityki proekologicznej. 

Kierunek ochrona środowiska cieszy się coraz większym zainteresowaniem ze strony młodych ludzi. Dzieje się tak ze względu na propagowaną obecnie ekologię i przykładanie coraz większej wagi do środowiska naturalnego.

Obowiązki inspektora lub specjalisty do spraw ochrony środowiska zależą od wielu czynników, zwłaszcza od miejsca pracy. W tym zawodzie szczególne znaczenie ma przestrzeganie różnych przepisów i planowanie swojej pracy zgodnie z zasadami BHP i przeciwpożarowymi, a także regulacjami z ustaw. Specjalista ds. ochrony środowiska zwykle ma następujące zadania:

• kompletowanie i aktualizowanie aktów prawnych z zakresu ochrony środowiska;
• monitorowanie stanu środowiska naturalnego;
• sprawdzanie stopnia zanieczyszczenia środowiska;
• prowadzenie dokumentacji;
• sprawdzanie, czy dane przedsiębiorstwo działa zgodnie z zasadami ochrony środowiska;
• uczestniczenie w spotkaniach, konferencjach i naradach;
• nadzorowanie innych pracowników w firmie, np. wykonujących różne czynności;
• przekazywanie informacji o stanie środowiska organizacjom państwowym oraz różnym firmom, tworzącym raporty;
• uczestnictwo w różnych dodatkowych zadaniach powiązanych z polityką ochrony środowiska;
• wdrażanie i egzekwowanie przepisów;
• uzyskiwanie pozwoleń i decyzji, co wiąże się zwykle z pisaniem wniosków oraz rozmowami z innymi przedstawicielami zawodów.

Obowiązki specjalisty ds. ochrony środowiska są bardzo różne, zwykle praca dzieli się na zadania typowo biurowe oraz te w terenie.

Specjalista do spraw ochrony środowiska może znaleźć zatrudnienie zarówno w sektorze publicznym, czyli tzw. budżetówce, jak i prywatnym. Pracy można szukać przede wszystkim w urzędach, przedsiębiorstwach gospodarki komunalnej, administracji samorządowej, zakładach przemysłowych, firmach z zakresu badań i rozwoju, firmach budowlanych i konsultingowych. Po studiach specjalista ds. ochrony środowiska powinien znaleźć zatrudnienie w naprawdę wielu różnych branżach, zwłaszcza że w kolejnych latach ochrona środowiska prawdopodobnie rozwinie się jeszcze bardziej. Oznacza to, że absolwenci kierunku będą mieli coraz większe możliwości. Bez problemu znajdą pracę w wielu różnych firmach – w placówkach państwowych i prywatnych.

Oczywiście ważne jest wyspecjalizowanie się w konkretnej branży, ponieważ daje to spore szanse na rozwój kariery. Dobra opcja to rozszerzenie swojej wiedzy o BHP, ponieważ wtedy wolno również prowadzić kursy i szkolenia dla pracowników w firmie. W ten sposób możliwe jest zdobycie dodatkowych uprawnień i lepszych zarobków. Warto wiedzieć, że po ukończeniu kierunku ochrona środowiska można znaleźć zatrudnienie nie tylko jako specjalista ds. ochrony środowiska, lecz także jako pracownik instytucji monitorujących stan środowiska, specjalista ds. odnawialnych źródeł energii, specjalista ds. gospodarowania odpadami oraz specjalista ds. gospodarki wodno-ściekowej. Oprócz tego pracę oferują biura projektowe i budowlane, jak również deweloperzy, którzy zwracają uwagę na stan środowiska. Jeszcze jedną opcję dla specjalisty ds. ochrony środowiska stanowi zatrudnienie w szkole jako edukator ekologiczny bądź też prowadzenie specjalnych kursów.

Obecnie wiele osób, zwłaszcza z młodszej grupy wiekowej, interesuje się sprawami ekologicznymi. Właśnie dlatego praca w edukacji może przynieść dodatkowe dochody oraz zapewnić lepsze możliwości rozwoju kariery. Nie trzeba wcale być nauczycielem szkolnym – tego typu specjaliści prowadzą też specjalne kursy i szkolenia dla uczniów, np. po godzinach ich zajęć. Taka opcja jest świetna dla osób, które lubią kontakt z dziećmi i młodzieżą, a przy tym chcą się rozwijać i doskonalić.

Zgodnie z danymi portalu wynagrodzenia.pl z listopada 2024 roku wynagrodzenie specjalisty do spraw środowiska zależą od stanowiska pracy, doświadczenia i miejsca zatrudnienia. Na podstawie informacji opublikowanych przez portal można wyróżnić następujące płace:

• młodszy specjalista ds. ochrony środowiska otrzymuje 4970 zł brutto (mediana);
• specjalista do spraw ochrony środowiska otrzymuje 5920 zł brutto (mediana);
• starszy specjalista do spraw ochrony środowiska otrzymuje 6960 zł brutto (mediana). 

Dodatkowo można wyróżnić stanowisko inspektora do spraw ochrony środowiska, na którym:

• inspektor specjalista do spraw ochrony środowiska otrzymuje 5380 zł brutto (mediana);

Kierownik do spraw ochrony środowiska miesięcznie może z kolei liczyć na wynagrodzenie 9180 zł brutto, co daje około 6587 złotych netto. 

Na podstawie powyższych danych można uznać, że specjalista do spraw ochrony środowiska nie ma zbyt wysokiej pensji, ponieważ na stanowisku juniora i mida wynagrodzenie jest niewiele wyższe od pensji minimalnej . Jednocześnie warto zaznaczyć, że tak niskie pensje wynikają z tego, że w raportach brane pod uwagę są również osoby pracujące w instytucjach państwowych, zarabiające znacznie mniej niż te zatrudnione w prywatnych firmach. W zdecydowanej większości przypadków specjaliści ds. ochrony środowiska są zatrudnieni na pełen etat, a czasami mają możliwość pracy elastycznej lub zdalnej. Pracodawcy raczej nie proponują kontraktu B2B ani umów cywilnoprawnych. Tym samym nie będzie to zawód odpowiedni dla freelancerów lub osób, które uważają, że działalność nierejestrowana to ciekawa opcja.

Oczywiście z umową o pracę wiążą się różne korzyści, takie jak urlop roczny, urlop bezpłatny, możliwość wzięcia L4, a także rozwiązanie umowy na podstawie okresu wypowiedzenia. Dodatkowo wielu pracodawców oferuje benefity pozapłacowe, np. prywatne ubezpieczenie zdrowotne, kartę sportową, ubezpieczenie na życie, a także szkolenia wewnętrzne i zewnętrzne. Zwykle kariera specjalisty do spraw ochrony środowiska rozpoczyna się od stażu w pierwszym miejscu zatrudnienia, stanowiska juniorskiego lub też pracy jako młodszy specjalista. Następnym krokiem może być uzyskanie awansu w danej firmie lub znalezienie innego miejsca pracy, oferującego lepsze warunki zatrudnienia i wyższą pensję. Po kilku latach taka osoba często awansuje na stanowisko starszego specjalisty, a nawet na stanowisko kierownicze. Oczywiście konkretne kroki w karierze zawodowej zależą od firmy, a także indywidualnych planów, potrzeb oraz zdolności pracownika. 

Zobacz też: Jakich benefitów możesz spodziewać się od pracodawcy? Jakie są najczęstsze oczekiwania pracowników?

Praca jako specjalista do spraw ochrony środowiska ma wiele zalet, ale także i wady. Przede wszystkim największym atutem jest możliwość pracy w perspektywicznym zawodzie. W końcu ochrona środowiska staje się coraz ważniejsza, wiele firm wprowadza specjalne opakowania, działa na rzecz ekologii, a także zwraca uwagę na odpady i ślady węglowe. Nawet jeśli w wielu przypadkach są to działania pozorne lub nastawione na zysk, to specjaliści do spraw środowiska mają sporo pracy. Mogą podjąć współpracę z wieloma firmami właśnie w tym charakterze, nie tylko w Polsce, lecz również za granicą. Zwykle taka praca ma dodatkową cechę, która dla większości osób rzeczywiście stanowi zaletę, a dla niewielkiego grona wadę. Chodzi o formę pracy. Specjalista ds. ochrony środowiska nie siedzi cały dzień przy biurku, tylko jeździ w teren, chodzi po halach produkcyjnych, a także wyjeżdża w delegacje lub sprawdza inne przedsiębiorstwa. Oczywiście zdarza się, że w korporacjach konieczne jest spędzanie większości czasu w pozycji siedzącej, ale w wielu innych firmach ma się większą swobodę. Praca na tym stanowisku będzie odpowiednia dla osób, które lubią łączyć zadania indywidualne i zespołowe, a tym samym trochę pracować samodzielnie, a trochę z ludźmi. Specjalista do spraw ochrony środowiska zwykle nie może również narzekać na formę zatrudnienia, ponieważ zdecydowana większość firm oferuje umowę o pracę. Zaletą jest także możliwość ciągłego rozwoju i nauki, przede wszystkim w zakresie przepisów, regulacji i ustaw. 

Niestety praca na tym stanowisku ma także pewne wady. Pierwszą z nich jest konieczność ciągłego dostosowywania się do przepisów, prawnych regulacji, a tym samym do biurokracji, co może wywoływać zmęczenie i brak zainteresowania. Zdarza się również, że w tej profesji nie ma konkretnych obowiązków i pracownik musi zajmować się wieloma różnymi sprawami, ponieważ pracodawca nie ma pomysłu na wykorzystanie tego stanowiska. Następną wadą jest narażenie na stres, związany z niezastosowaniem się do przepisów lub regulacji, jak również na niewłaściwe sprawdzenie stanu ochrony środowiska w danym zakładzie. W tym kontekście chodzi też o kontrole państwowe i inne trudności. Oprócz tego wadą mogą niestety być zarobki, które nie są zbyt wysokie i zwykle nie osiągają poziomu średniej krajowej, mimo konieczności wieloletniego zdobywania wykształcenia wyższego oraz doświadczenia zawodowego. Kolejnym minusem jest zbyt duża ilość biurokracji, co po pewnym czasie może nużyć i męczyć, a nawet prowadzić do wypalenia zawodowego. Wszystkie dokumenty trzeba wypełniać bardzo dokładnie i rzetelnie, ponieważ nawet najmniejszy błąd jest w stanie doprowadzić do problemów, także tych prawnych, lub nieotrzymania środków i dofinansowań. 

Praca w tym zawodzie ma wiele zalet, zwłaszcza że jest bardzo perspektywiczna. Zmiany klimatyczne stają się coraz poważniejszym problemem, a walka o ekologię i naturalną planetę raczej będzie trwać wiele lat, nawet dekad. Właśnie dlatego studia z zakresu ochrony środowiska dają świetne możliwości zawodowe. Po tym kierunku można więc znaleźć zatrudnienie w wielu miejscach. Na początku kariery zarobki zwykle nie są wysokie, chociaż niektóre instytucje badawczo-rozwojowe oferują znacznie lepsze wynagrodzenia. Wraz z rozwojem i zdobywaniem doświadczenia płace rosną, a do tego dochodzi możliwość awansowania na stanowisko kierownicze w firmie i zarządzania pracownikami. Takie rozwiązanie sprawdzi się najlepiej oczywiście w sytuacji, w której dana osoba lubi kontakt z innymi i chętnie zarządza ich pracą oraz własnymi zadaniami. 

Przeczytaj również: Skraca się czas potrzebny do znalezienia nowej pracy, a największą motywacją do jej zmiany pozostaje wynagrodzenie